Với bề dày lịch sử truyền thống của ngành Than, trong quá trình xây dựng và phát triển 30 năm qua kể từ ngày thành lập, Tổng công ty Than Việt Nam (nay là Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam), Tập đoàn và các đơn vị đã luôn quan tâm coi trọng văn hóa nói chung và xây dựng văn hóa doanh nghiệp nói riêng. Nhận thức về văn hóa và văn hóa doanh nghiệp của cấp ủy, chuyên môn, các tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội và người lao động được nâng lên; đời sống văn hóa tinh thần ngày càng phong phú, công tác bảo tồn, tôn tạo và phát huy các giá trị văn hóa vật thể (bao gồm các di tích lịch sử, công trình văn hóa, sản phẩm văn hóa) và phi vật thể (truyền thống “Kỷ luật và Đồng tâm”, văn hóa doanh nghiệp, hình ảnh Người thợ mỏ - Người chiến sĩ làm theo lời Bác, các giải thể thao, hội thi văn nghệ, các bài ca về ngành Than - Khoáng sản…) ngày càng được quan tâm gìn giữ và phát huy.

Văn hóa "sức mạnh mềm" góp phần phát triển TKV bền vững

Để nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động văn hóa, thể thao, đưa hoạt động VHTT thực sự đi vào đời sống người lao động, Đảng ủy, HĐTV, Ban lãnh đạo TKV đã ban hành nhiều Nghị quyết, Chỉ thị, văn bản chỉ đạo trong lĩnh vực này trên cơ sở bám sát các Nghị quyết, Chỉ thị, kết luận của Đảng, Nhà nước về công tác văn hoá; phối hợp chặt chẽ với các cấp, ngành, địa phương sát sao trong lãnh, chỉ đạo các hoạt động văn hóa - thể thao… Từ đó, các hoạt động VHTT từ cấp Tập đoàn đến đơn vị trực thuộc có sức lan tỏa sâu rộng, góp phần quan trọng trong việc nâng cao đời sống văn hóa tinh thần của người lao động, tái tạo sức khỏe, góp phần hoàn thành kế hoạch sản xuất, kinh doanh của Tập đoàn và các đơn vị.

Về hoạt động thể thao phong trào: Các phong trào thể thao của TKV đã có những bước phát triển mạnh mẽ. Hằng năm, từ cấp cơ sở đến Tập đoàn tổ chức hàng trăm giải thể thao phong trào và giải đội mạnh chia theo độ tuổi, giới tính, thu hút đông đảo hàng nghìn vận động viên tham gia như: giải bóng chuyền; bóng đá; quần vợt; cầu lông; bóng bàn, cờ vua, cờ tướng; kéo co; các môn thể thao dân tộc… nhằm chào mừng các ngày lễ lớn, các sự kiện chính trị quan trọng của đất nước, của TKV. Đặc biệt, năm 2016, nhân dịp kỷ niệm 80 năm ngày Truyền thống Công nhân vùng Mỏ - Truyền thống ngành Than, TKV tổ chức thành công Đại hội thể dục thể thao Tập đoàn - một kỳ đại hội độc đáo, riêng có của TKV - với sự tham gia của 72 đoàn đến từ các đơn vị cơ sở với hơn 1.200 VĐV và CBCN các đơn vị; tổng số đại biểu, các lực lượng tham gia diễu hành, các VĐV và nghệ sĩ biểu diễn khoảng 8.000 người.

Tổng Giám đốc TKV Đặng Thanh Hải trao giải cho đội bóng đá nữ Than - Khoáng sản Việt Nam

Về hoạt động thể thao thành tích cao: Hằng năm đội bóng đá nữ Than - Khoáng sản Việt Nam tham gia các giải bóng đá nữ: Vô địch Quốc gia, Giải Cup Quốc gia, Giải U19 Quốc gia. Kết quả thành tích: Đội bóng đạt chức Vô địch: Giải Bóng đá nữ Quốc gia năm 2012; U19 Quốc gia năm 2021; Giải Cúp Quốc gia năm 2023; Đạt huy chương bạc Giải vô địch Quốc gia năm 2023, 2024 và huy chương đồng các năm 2014, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020, 2021, 2022. TKV cung cấp nhiều cầu thủ, HLV cho đội tuyển bóng đá nữ quốc gia tham dự thi đấu các giải SEA Games, giải quốc tế.

Về xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh: Các hoạt động văn hóa, nghệ thuật quần chúng diễn ra sôi nổi từ TKV tới các đơn vị trực thuộc, nhiều liên hoan, hội diễn, chương trình văn nghệ, cuộc thi - triển lãm ảnh TKV, cuộc thi tìm hiểu về Truyền công nhân Vùng mỏ - Truyền thống ngành Than, cuộc thi thơ TKV, Hội thi Người dẫn chương trình về ngành Than - Khoáng sản Việt Nam... đã thu hút sự tham gia của đông đảo công nhân, cán bộ, người lao động TKV. Các hoạt động văn hóa, văn nghệ phong trào đã tạo khí thế vui tươi, phấn khởi, góp phần thúc đẩy phong trào thi đua lao động sản xuất, hoàn thành các chỉ tiêu kế hoạch hằng năm được giao. Qua các cuộc thi, góp phần tuyên truyền về truyền thống “Kỷ luật và Đồng tâm” của Các hoạt động văn hóa đã tạo khí thế vui tươi, góp phần thúc đẩy NLĐ thợ mỏ TKV, hình ảnh “Người thợ mỏ - Người chiến sĩ” theo lời Bác Hồ dạy “Làm than cũng như quân đội đánh giặc”, trên Trang thông tin tổng hợp Tập đoàn vinacomin.vn, trang thông tin nội bộ của các đơn vị, trên các fanpage do TKV quản lý như: “Người Thợ”, “Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam”… Cũng từ những phong trào này, nhiều ca sĩ, nghệ sĩ, nhà văn, nhà thơ, nghệ sĩ nhiếp ảnh đã trưởng thành và có nhiều đóng góp cho hoạt động VHTT của TKV và các địa phương trong cả nước có hoạt động SXKD của TKV.

Các hoạt động văn hóa đã tạo khí thế vui tươi, góp phần thúc đẩy NLĐ thi đua lao động sản xuất, hoàn thành các chỉ tiêu được giao

Công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa, công trình văn hóa thể thao cũng luôn được TKV quan tâm và đã gặt hái những thành quả đáng tự hào. Toàn TKV có 9 di tích lịch sử - văn hóa; 4 địa điểm lịch sử; 1 quảng trường lớn; 08 công trình tượng đài; 8 công trình văn hóa tâm linh đền thờ và nhà bia tưởng niệm; 26 nhà/phòng truyền thống; 83 nhà văn hóa/hội trường/ nhà sinh hoạt tập thể; 25 thư viện; 44 nhà luyện tập và thi đấu thể thao; 4 bể bơi; 40 sân bóng đá; 33 sân tennis; 2 công viên. Nhiều di tích lịch sử văn hóa, danh lam thắng cảnh đã và đang được đầu tư, trùng tu, nâng cấp, phục vụ nhu cầu của người lao động TKV và nhân dân, cũng như phục vụ du khách tham quan tìm hiểu TKV. Các di sản văn hóa phi vật thể: truyền thống “Kỷ luật và Đồng tâm”, văn hóa doanh nghiệp, các giải thể thao, hội thi văn nghệ, phong trào xây dựng hình ảnh “Người thợ mỏ - Người chiến sĩ”… được bảo tồn, phát huy, có ý nghĩa đặc biệt trong đời sống văn hóa tinh thần của thợ mỏ, của người lao động TKV, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa của TKV.

Các hoạt động văn hóa, nghệ thuật quần chúng diễn ra sôi nổi thu hút sự tham gia của đông đảo NLĐ

Hiện tại, TKV đang xây dựng và hoàn thành Đề án Phát huy truyền thống văn hóa thợ mỏ trong thời kỳ mới, xuất bản cuốn sách “Truyền thống văn hóa thợ mỏ - Những giá trị lịch sử và định hướng trong thời kỳ mới” và Bộ quy tắc văn hóa ứng xử TKV.

Khu di tích lịch sử địa điểm khai thác than đầu tiên của Việt Nam

Bước sang giai đoạn mới, công tác văn hóa - thể thao tiếp tục tập trung thực hiện tốt các nhiệm vụ mà Nghị quyết Đảng bộ TKV đề ra, trong đó tập trung bảo tồn, gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa truyền thống cốt lõi với di sản truyền thống vô giá “Kỷ luật và Đồng tâm”, tinh thần “Tương thân, tương ái”; bảo tồn và phát huy các di tích lịch sử, công trình văn hóa, thể thao; bảo tồn, gìn giữ và phát huy hoạt động văn hóa, văn nghệ quần chúng, hoạt động thể dục, thể thao. Phấn đấu thực hiện các giải pháp phát triển công tác văn hóa - thể thao đi sâu vào chất lượng, nâng cao mức hưởng thụ đời sống văn hóa tinh thần cho CNCB Tập đoàn. Xây dựng con người TKV phát triển toàn diện Đức - Trí - Thể - Mỹ.