Ghi nhận những đổi mới của ngành giáo dục trong năm qua, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam ghi nhận những nỗ lực: Đây là năm học mà ngành giáo dục vào cuộc mạnh mẽ với nhiều bước đổi mới lớn, đáng nói là đổi mới thi cử qua kỳ thi THPT Quốc gia và thông tư 30 về kiểm tra đánh giá học sinh tiểu học.

Đánh giá những đổi mới này không chỉ cần thiết mà ngành giáo dục đã đi đúng hướng nhưng vẫn còn nhiều hạn chế mà sắp tới chúng ta phải tiếp tục làm, cùng chung tay tháo gỡ.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam phát biểu tại Hội nghị

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam chỉ ra 4 điểm hạn chế mà ngành giáo dục cũng đã “tự nhận”.

Thứ nhất: Cơ sở vật chất, thiết bị trường học ở một số địa phương vẫn còn thiếu thốn, lạc hậu. Tiến độ thực hiện công tác phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi ở một số tỉnh còn chậm, chưa đáp ứng yêu cầu.

Thứ hai: Chất lượng giáo dục tuy đã có những chuyển biến tích cực nhưng nhìn chung vẫn chưa đáp ứng được mục tiêu. Vẫn còn nhiều hạn chế về giáo dục đạo đức, lối sống và kỹ năng sống cho học sinh.

Thứ ba: Ở nhiều nơi, một số hiện tượng chưa tốt trong giáo dục như dạy thêm học thêm tràn lan, thu chi không đúng quy định, sổ sách của giáo viên quá nhiều, thiếu quan tâm giáo dục ý thức tự quản, tự phục vụ trong nhà trường… vẫn chưa được khắc phục triệt để.

Thứ tư: Thực tiễn chỉ đạo triển khai Thông tư 30 cho thấy, khó khăn, trở ngại lớn nhất trong triển khai đổi mới của giáo dục là thói quen cũ trong cách nghĩ, cách làm của giáo viên, của cán bộ quản lý giáo dục, của học sinh, của phụ huynh… và của cả xã hội.

Trong 4 vấn đề này, trừ vấn đề có liên quan tới ngân sách thì 3 điều còn lại phụ buộc ngành giáo dục phải nỗ lực rất nhiều trong thời gian tới.

Đề cập đến vấn đề cơ sở vật chất trường học thiếu thốn hiện nay, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nói: Vấn đề này, vai trò cấp ủy, chính quyền địa phương rất quan trọng. Ở TƯ đã có chương trình kiên cố hóa trường học, đã phát hành trái phiếu Chính phủ. Mặc dù, chúng ta có đề án 36.000 tỷ thực hiện kiên cố hóa trường học, nhà công vụ giáo viên, đã chi vượt cả số đó nhưng vẫn chưa làm hết.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng, việc khắc phục nhu cầu vốn của cả xã hội hiện nay rất khó khăn nhưng về phía Bộ Giáo dục & Đào tạo căn cứ tình hình bây giờ cần làm sát hơn với Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư để tìm phương án.

Quang cảnh hội nghị

Đối với kỳ thi THPT Quốc gia, theo Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhận xét: Trong kỳ thi vừa qua, giáo dục thường xuyên đỗ tốt nghiệp thấp, trong đó một tỉ lệ lớn bị điểm liệt. Điều đó chứng tỏ chất lượng giáo dục thực sự có vấn đề.

Dư luận cũng quan tâm và bức xúc về xét tuyển. Mặc dù Bộ khẳng định rằng đã lường được nhưng thực tế cho thấy Bộ chưa lường được hết và chúng ta chưa thể yên tâm.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đề nghị Bộ Giáo dục & Đào tạo tiếp tục lắng nghe, trên tinh thần cầu thị, sẵn sàng chịu vất vả, điều chỉnh nếu cần thiết để tất cả vì thí sinh. Mục tiêu lớn nhất là không có thí sinh điểm cao trượt ĐH.

Một điều tâm huyết mà Phó Thủ tướng nhấn mạnh trong hội nghị là: Với ngành giáo dục thì hoạt động gì cũng phải vì học sinh, đặt lợi ích thực sự của học sinh lên hàng đầu.

Lấy ví dụ ngay từ bản thân mình, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nói: "Nhiều năm nay tôi đã đi dự khai giảng nhưng có một điều tôi thấy, ngày giờ khai giảng của các trường lại phải phụ thuộc vào thời gian của các lãnh đạo cấp trên. Bất kể thời tiết nắng hay mưa, học sinh, nhất là các cháu tiểu học phải tập dượt để chuẩn bị khai giảng. Tôi đến dự khai giảng và nhà trường yêu cầu phát biểu nhưng phần lớn các cháu có để ý tôi phát biểu gì đâu".

Chính vì lý do này, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng, ngành giáo dục nên kiên định chọn 1 ngày khai giảng. Cả nước chỉ khai giảng cùng một ngày, nếu được cả nước cùng làm một buổi, cùng một giờ, cùng một thời khắc, cùng hát quốc ca, cùng chào cờ cùng đọc thư Chủ tịch nước…

“Tôi đề nghị chúng ta làm vì các cháu, nhất định không để các cháu nhỏ đứng nắng xếp hàng, vẫy cờ chào đại biểu, như vậy rất nhiêu khê, rất khổ sở và phải nghe bài phát biểu của lãnh đạo tỉnh, huyện, sở, phòng, trong khi đó các cháu không hiểu gì cả” – Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nói.

Sau khi nghe chỉ đạo của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, Bộ trưởng Bộ Giáo dục & Đào tạo, Phạm Vũ Luận đã nhắc nhở cán bộ quản lý, giáo viên cần tiếp tục tổng kết, rút ra bài học kinh nghiệm, phát huy thành tích và hạn chế thiếu sót của ngành giáo dục.