Khó khăn bủa vây

Có lẽ chưa khi nào giá của hầu hết các loại khoáng sản đều giảm mạnh, giảm sâu và giảm liên tục, chưa có dấu hiệu phục hồi như năm 2015. Chính điều này ảnh hưởng rất lớn đến tình hình SXKD nói chung của các đơn vị trong Tổng Công ty Khoáng sản (VIMICO). Từ tác động của suy thoái kinh tế toàn cầu, khó khăn lớn nhất của VIMICO đầu tiên phải kể đến là công tác tiêu thụ sản phẩm, tồn kho nhiều. Có thời điểm như trong tháng 9-2015, tổng công ty còn tồn kho 2.990 tấn đồng kim loại, 4.497 tấn kẽm thỏi 99,95%Zn, tinh quặng sắt trên 200.000 tấn, 10.000 tấn gang đúc trên, 185 tấn thiếc thỏi. Tổng giá trị tồn kho lên đến gần 1.400 tỉ đồng. Do không tiêu thụ được sản phẩm, tồn kho nhiều nên tình hình đời sống và việc làm của người lao động bị ảnh hưởng. Một số đơn vị trực thuộc tổng công ty đã phải tạm ngừng sản xuất, người lao động phải nghỉ việc và hưởng trợ cấp như ở Công ty CP Khoáng sản và Luyện kim Cao Bằng... Đó là chưa kể đến những khó khăn như: giá tính thuế chưa được điều chỉnh kịp thời với giá bán thực tế hiện nay, dẫn đến các loại thuế, phí nộp vẫn còn cao; tài nguyên ở một số điểm mỏ có biến động nhiều so với kế hoạch dẫn đến sản lượng đạt thấp so với kế hoạch đề ra... Ngoài ra, nhiều dự án khoáng sản trọng điểm vẫn còn là “điểm nóng”, đặt ra rất nhiều vấn đề nổi cộm cần tháo gỡ.

Công nhân luyện đồng Lào Cai, Tổng Công ty Khoáng sản

Phát huy sức mạnh nội lực

Trước khó khăn như vậy nhưng các đơn vị trong lĩnh vực khoáng sản của Tập đoàn như Tổng Công ty Khoáng sản, Công ty Nhôm Lâm Đồng, Công ty CP Sắt Thạch Khê… vẫn vững tay chèo lái để từng bước vượt qua khó khăn, giữ ổn định và hoàn thành nhiệm vụ mà cấp trên giao. Và không thể phủ nhận trong đó có vai trò không nhỏ của Ban Tham mưu và sự chỉ đạo kịp thời, xuyên suốt của lãnh đạo Tập đoàn. Theo ban lãnh đạo tổng công ty, 2015 cũng là năm cuối thực hiện kế hoạch 5 năm (2011-2015), đánh giá chung, hầu hết các dự án khoáng sản đều cơ bản hoàn thành xong về đầu tư, tình hình sản xuất kinh doanh của nhiều đơn vị đã bước đầu vào ổn định. Bên cạnh việc tập trung triển khai các nhóm giải pháp quản lý, điều hành SXKD một cách linh hoạt; Lãnh đạo tổng công ty, cũng như lãnh đạo các đơn vị thành viên đã tổ chức nhiều cuộc đối thoại trực tiếp với người lao động, thông qua đối thoại, giải pháp này đã góp phần giúp người lao động hiểu rõ hơn về những khó khăn, thách thức về SXKD  từ đó để người lao động hiểu, thông cảm, chia sẻ cùng doanh nghiệp vượt qua khó khăn.

Với hai dự án bauxite ở Tây Nguyên: Công ty Nhôm Lâm Đồng đã và đang vận hành ổn định, ước tính đạt 540.000 tấn/năm; dự án ở Nhân Cơ bắt đầu chạy thử từ cuối tháng 11, có thể ra sản phẩm bắt đầu từ quý I/2016. Công ty CP Sắt Thạch Khê sau khi quyết liệt giải quyết nhiều vướng mắc, đến nay đã hoàn thành công tác tái cơ cấu, hoàn chỉnh những thủ tục cuối cùng để phê duyệt thiết kế, bắt đầu triển khai lại dự án vào đầu quý I/2016. Với nhiều nỗ lực, Công ty CP Đồng Tả Phời đã ký hợp đồng triển khai gói thầu số 10 - gói thầu trọng yếu của Dự án đầu tư xây dựng công trình Nhà máy Tuyển đồng Tả Phời; giải quyết những vấn đề quan trọng trong việc thu xếp vốn và đang thực hiện dự án đảm bảo theo đúng tiến độ kế hoạch. Ngoài ra, dự án được coi tốn nhiều giấy mực - Cromit Cổ định (Thanh Hóa) vẫn “chưa đâu ra đâu”, mặc dù Nhà máy Sản xuất ferocacboncao đã hoàn chỉnh đầu tư và đưa vào vận hành ổn định, ra sản phẩm vào tháng 7-2015 nhưng hiện nay do hết nguyên liệu nên nhà máy đang phải tạm dừng sản xuất. Để tháo gỡ khó khăn cho công ty, lãnh đạo Tập đoàn đang tích cực trong vấn đề mấu chốt - cấp phép khai thác mỏ và đã có những chỉ đạo yêu cầu công ty linh hoạt trong bố trí lao động, triển khai nhiều giải pháp như hỗ trợ tiền lương nên dù khó vậy nhưng về cơ bản hoạt động của công ty không bị xáo trộn lớn, ranh giới mỏ được giao quản lý được bảo vệ giữ gìn.

Với nhiều giải pháp điều hành linh hoạt hiệu quả, cộng với sự đoàn kết trong tập thể. Nhờ đó, kết thúc năm, các chỉ tiêu SXKD của VIMICO vẫn cơ bản đảm bảo theo kế hoạch được giao: doanh thu 3.480 tỉ đồng, thu nhập bình quân: 5,3 triệu đồng/người/tháng, nộp ngân sách Nhà nước 500 tỉ đồng (số liệu ước đạt)... Nhiều đơn vị đã nỗ lực vượt khó và hoàn thành tốt nhiệm vụ như Chi nhánh Mỏ tuyển Đồng Sin Quyền Lào Cai, Chi nhánh Luyện đồng Lào Cai, Công ty CP Kim loại màu Thái Nguyên... Dự án Khu liên hợp Gang thép Cao Bằng đã và đang chạy thử, cho ra lò những mẻ phôi thép đầu tiên. Năm 2015 cũng là năm ghi dấu hành trình 20 năm với những bước tiến dài của VIMICO. Chặng đường tiếp theo sẽ còn không ít gian nan nhưng VIMICO sẽ quyết tâm và nỗ lực khẳng định là đơn vị hàng đầu trong ngành công nghiệp khoáng sản của cả nước, là một trong những đơn vị góp phần quan trọng vào sự phát triển bền vững của Tập đoàn.

Quyết liệt triển khai nhiều giải pháp

Theo dự báo, khó khăn về công tác tiêu thụ khoáng sản vẫn còn tiếp tục và dự báo có thể còn kéo dài, các sản phẩm kim loại màu sản xuất ra không tiêu thụ được do giá bán giảm mạnh hoặc không có thị trường và chưa có dấu hiệu phục hồi. Trước tình hình khó khăn trên, TKV chỉ đạo Tổng Công ty Khoáng sản áp dụng nhiều giải pháp, quyết tâm giữ ổn định việc làm và thu nhập cho trên 5.300 lao động. Trong đó, các giải pháp cần quyết liệt thực hiện ngay, đó là: Tăng cường quản trị chi phí, sử dụng nguồn nhân lực, áp dụng công nghệ tiên tiến, cải tiến kỹ thuật năng cao năng suất lao động để giảm giá thành sản phẩm, phát huy dân chủ ở cơ sở, tuyên truyền cho người lao động hiểu và có động thái phù hợp ứng phó với tình hình, làm tốt công tác đổi mới doanh nghiệp, điều hành tổng công ty theo cơ chế công ty cổ phần, chú trọng hơn nữa công tác an toàn lao động và môi trường, tích cực hợp tác hỗ trợ những đơn vị khó khăn, từng bước thoái vốn ở những đơn vị sản xuất  không có hiệu quả v.v… Về lâu dài, tổng công ty cần tập trung thực hiện đề án tái cơ cấu tổng công ty giai đoạn 2015-2020; tập trung quản lý công tác đầu tư, nhanh chóng đưa các dự án trọng điểm vào hoạt động có hiệu quả, đúng tiến độ đề ra. Đồng thời, chú trọng công tác chăm lo xây dựng đội ngũ, phát triển nguồn nhân lực, đảm bảo ổn định việc làm cho người lao động.