Tiềm năng tiết kiệm điện còn rất lớn

Tại tọa đàm ''Tiết kiệm năng lượng trong các ngành công nghiệp: Bài toán công nghệ và chính sách'' do Tạp chí Công Thương vừa tổ chức, ông Đặng Hải Dũng, Phó Vụ trưởng Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững (Bộ Công Thương) thông tin, thời gian vừa qua, đã có nhiều chính sách được ban hành, đặc biệt từ năm 2010 có Luật sử dụng Năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.

Ông Đặng Hải Dũng thông tin rằng, cho đến thời điểm này có khoảng 16 thông tư, 2 nghị định và 2 quyết định của Thủ tướng cũng như khoảng 34 tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật đã được ban hành. Đây là những văn bản hiện hành và việc ban hành các văn bản chính sách góp phần tiết kiệm từ 5 - 7% so với giai đoạn trước đó.

Các đại biểu tham dự tọa đàm

Đến năm 2019, Thủ tướng cũng đã ban hành Quyết định 280/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2019-2030. Điều này giúp Việt Nam đặt mục tiêu tiết kiệm điện từ 7 - 10% năm 2025.

''Cho đến năm 2030, chúng ta phải tiết kiệm được khoảng 10% so với kịch bản tiêu thụ năng lượng bình thường'', ông Đặng Hải Dũng nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, ngày 8/6/2023, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 20/CT-TTg về tăng cường tiết kiệm điện giai đoạn 2023-2025 và các năm tiếp theo. Trong đó, yêu cầu giai đoạn này cả nước phải phấn đấu hằng năm tiết kiệm tối thiểu 2% tổng điện năng tiêu thụ. Việc thực hiện tiết kiệm điện tại các doanh nghiệp sản xuất là một nhiệm vụ quan trọng được đề cập trong Chỉ thị.

Đánh giá hiệu quả của chính sách kể trên, ông Nguyễn Quốc Dũng, Trưởng ban Kinh doanh Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cho biết, sử dụng năng lượng tiết kiệm ở khu vực sản xuất có tác động rất lớn tới sử dụng điện toàn xã hội.

Ông Nguyễn Quốc Dũng cũng thông tin, trong năm 2023 và đặc biệt là 7 tháng năm 2024, tốc độ phát triển kinh tế của Việt Nam rất cao, đặc biệt tăng trưởng về điện. Năm 2023 chỉ đạt được 4,29%, tuy nhiên trong 7 tháng năm 2024, tăng trưởng về điện đã đạt ở mức khoảng 14%.

''Đây là mức tăng trưởng rất cao và tỷ trọng của các ngành sản xuất trong cơ cấu về thương phẩm, sản lượng chiếm tới 51%. Chúng ta cũng thấy rằng sử dụng năng lượng tiết kiệm tại khu vực sản xuất có tác động rất lớn tới vấn đề sử dụng điện tiết kiệm đối với toàn xã hội và đảm bảo vấn đề cung cấp đủ điện cho toàn xã hội'', ông Nguyễn Quốc Dũng đánh giá.

Trên thực tế, theo thống kê của các tổ chức quốc tế, Việt Nam có thể tiết kiệm được khoảng 20 - 30% năng lượng sử dụng trong các ngành sản xuất công nghiệp. Tuy nhiên, theo thống kê đánh giá của Bộ Công Thương, tỷ lệ này có thể đạt 30 - 35%. Đây là con số rất lớn khi xét về tiềm năng tiết kiệm điện tại các doanh nghiệp sản xuất công nghiệp.

“Hóa giải” thách thức trong tiết kiệm điện

Đánh giá về thực trạng tiết kiệm năng lượng của doanh nghiệp, ông Nguyễn Quốc Dũng cho biết, doanh nghiệp còn gặp nhiều khó khăn khi thực hiện tiết kiệm năng lượng.

Trong đó, không ít doanh nghiệp còn hạn chế trong nhận thức về tiết kiệm điện, chưa thực sự quan tâm, thậm chí là không đủ năng lực, tài chính… Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp chưa áp dụng, chưa tối ưu hóa được dây chuyền sản xuất, quy trình sản xuất dẫn tới việc vẫn còn sử dụng năng lượng một cách lãng phí.

"Đặc biệt, chính sách giá điện đang thực hiện theo Quyết định 28 của Thủ tướng Chính phủ được ban hành từ năm 2014. Tất nhiên giá phụ thuộc vào các cấp điện áp, giá bình thường của sản xuất chiếm chỉ từ khoảng độ 84% - 92% giá bình quân và giờ thấp điểm từ 52% - 59% giá bình quân.

Với giá điện thấp như vậy thì việc tiết kiệm điện đối với các doanh nghiệp sản xuất đâu đó cũng chưa được quan tâm một cách thực sự. Tiềm năng tiết kiệm năng lượng ở các doanh nghiệp sản xuất rất là lớn”, ông Nguyễn Quốc Dũng nói.

Do đó, EVN tiếp tục kiên trì với việc khuyến nghị các doanh nghiệp trong vấn đề sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả, đặc biệt trong thời gian tới là những chương trình về điều chỉnh phụ tải. Chương trình điều chỉnh phụ tải sẽ giúp cho các doanh nghiệp san bằng biểu đồ phụ tải của doanh nghiệp, qua đó doanh nghiệp cũng giảm được chi phí mua điện giờ cao điểm. Khi doanh nghiệp hiểu rõ được vấn đề này thì doanh nghiệp sẽ hưởng ứng rất tích cực.

Từ góc độ doanh nghiệp, ông Mạch Đình Khoa, Giám đốc Phát triển chiến lược kinh doanh và hoạt động thương mại, Công ty TNHH Schneider Electric Việt Nam cho rằng, để tiết kiệm năng lượng thì đầu tiên cần có một giải pháp đo đếm và giám sát một cách độc lập về quá trình tiết kiệm điện.

Nhằm nâng cao nhận thức và hành động của các doanh nghiệp sản xuất đối với vấn đề tiết kiệm năng lượng, ông Đặng Hải Dũng, Phó vụ trưởng Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững (Bộ Công Thương) cho rằng, một trong những giải pháp quan trọng đó là tiếp tục tăng cường quản lý năng lượng trong các cơ sở sản xuất và tiêu thụ năng lượng. Đồng thời, tăng cường đào tạo, tập huấn để có thể tiếp cận, vận hành các công nghệ mới. Đặc biệt, Bộ Công Thương sẽ tham mưu, trình Quốc hội xây dựng một quỹ hỗ trợ cho các hoạt động tiết kiệm năng lượng.

Để nâng cao hiệu quả tiết kiệm điện, thời gian qua Bộ Công Thương đã chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành tổ chức nghiên cứu, tổ chức hội thảo chuyên đề tham vấn các cơ quan liên quan để tổng kết, đánh giá việc thực thi Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.