Hoạt động thăm dò dầu mỏ của Petronas tại vùng đặc quyền kinh tế của Malaysia ở Biển Đông đặt ra các vấn đề lớn về địa chính trị và kinh tế. Ảnh AFP

Hoạt động thăm dò dầu khí của Petronas ở Biển Đông, đặc biệt là ở Vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Malaysia, vẫn là một vấn đề địa chính trị và kinh tế quan trọng. Sáng kiến ​​này là một phần của chiến lược quốc gia nhằm tăng cường sự độc lập về năng lượng và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế của Malaysia.

Biển Đông là một trong những khu vực biển có tranh chấp nhiều nhất trên thế giới. Mặc dù Malaysia tuyên bố một phần khu vực này trong phạm vi EEZ của mình, Trung Quốc lại tuyên bố gần như toàn bộ khu vực này thông qua “đường lưỡi bò”. Đây là khu vực chiến lược không chỉ bởi các tuyến đường thương mại quan trọng, với 30% thương mại hàng hải toàn cầu đi qua, mà còn vì các nguồn năng lượng dưới biển.

Vị trí của Petronas và quan hệ ngoại giao

Lập trường của Petronas, được Chính phủ Malaysia ủng hộ, rất rõ ràng: Tiếp tục thăm dò ở vùng biển tranh chấp, đặc biệt là phát triển mỏ khí Kasawari, đồng thời duy trì quan hệ ngoại giao cởi mở với Trung Quốc. Thủ tướng Anwar Ibrahim nhấn mạnh tầm quan trọng của các cuộc thảo luận song phương, giảm thiểu ảnh hưởng của căng thẳng này lên quan hệ thương mại tổng thể giữa Malaysia và Trung Quốc.

Mỏ khí Kasawari, ngoài khơi bang Sarawak, có trữ lượng khí đốt khoảng 10 nghìn tỷ feet khối. Đây là nguồn dự trữ chiến lược của Petronas và Malaysia nói chung, cả về mặt năng lượng và tài chính. Việc khai thác khí đốt, bắt đầu vào tháng 8/2024, có ý nghĩa lớn đối với sự độc lập về năng lượng của đất nước, cũng như xuất khẩu sang các thị trường châu Á, chủ yếu là Trung Quốc và các nền kinh tế Đông Nam Á khác.

Tác động kinh tế của mỏ Kasawari

Vấn đề tài chính đối với Petronas là rất đáng kể. Là một trong những công ty năng lượng lớn nhất châu Á, doanh thu ổn định từ các dự án như Kasawari là rất quan trọng để hỗ trợ các cam kết đa dạng hóa và chuyển đổi năng lượng của công ty.

Việc phát triển các nguồn dự trữ này củng cố vị thế của Petronas trong lĩnh vực khí tự nhiên hóa lỏng (LNG), một nguồn tài nguyên quan trọng cho quá trình khử carbon của các nền kinh tế châu Á. Châu Á, với tư cách là khách hàng chính của LNG, sẽ còn phụ thuộc vào nguồn tài nguyên này trong vài thập kỷ tới để cung cấp năng lượng cho cơ sở hạ tầng năng lượng đang phát triển.

Tuy nhiên, sự hiện diện liên tục của lực lượng cảnh sát biển Trung Quốc trong khu vực đe dọa sự ổn định của các hoạt động này. Động thái này có thể gây ra rủi ro về hoạt động và hậu cần, dẫn đến sự chậm trễ hoặc chi phí tăng cao cho Petronas. Nếu tình hình trở nên xấu đi, nó cũng có thể làm giảm sức hấp dẫn đối với các nhà đầu tư nước ngoài vào Malaysia, đặc biệt trong các lĩnh vực dầu khí thượng nguồn và trung nguồn.

Quan hệ Malaysia - Trung Quốc và thách thức ngoại giao

Từ góc độ ngoại giao, căng thẳng ở Biển Đông là một thử thách đối với chính sách đối ngoại của Malaysia, buộc nước này phải cân bằng giữa chủ quyền lãnh thổ và mối quan hệ thương mại, ngoại giao với Trung Quốc. Thủ tướng Anwar Ibrahim đã tuyên bố rằng căng thẳng này không ảnh hưởng trực tiếp đến quan hệ kinh tế, Trung Quốc vẫn là đối tác thương mại lớn nhất của Malaysia.

Tuy nhiên, cần hiểu rằng tranh chấp lãnh thổ có thể ảnh hưởng gián tiếp đến các cuộc đàm phán trong tương lai về thuế quan, hạn ngạch và đầu tư xuyên quốc gia. Sự hiện diện ngày càng tăng của Trung Quốc trong khu vực này, và việc họ bác bỏ phán quyết quốc tế (phán quyết của Tòa Trọng tài La Hay năm 2016) khiến việc quản lý những căng thẳng này trở nên phức tạp hơn.

Hậu quả tài chính đối với Petronas

Đối với Petronas, sự ổn định trong hoạt động ở EEZ của Malaysia là rất quan trọng để duy trì hồ sơ tài chính vững chắc. Công ty là nguồn thu chính cho ngân sách quốc gia Malaysia và xuất khẩu của nước này. Bất kỳ sự gián đoạn nào trong hoạt động có thể gây ra tác động lớn đến dòng tiền và khả năng tài trợ cho các dự án chuyển đổi năng lượng, bao gồm cả năng lượng tái tạo.

Việc phát triển các mỏ khí đốt, chẳng hạn như Kasawari, mang lại tiềm năng xuất khẩu LNG đáng kể cho Petronas, củng cố vị thế của Petronas trong số các công ty dẫn đầu thế giới trong lĩnh vực này. Tuy nhiên, căng thẳng với Trung Quốc là một yếu tố rủi ro đối với các nhà đầu tư. Nếu Trung Quốc quyết định có lập trường cứng rắn hơn, chẳng hạn như ngăn chặn tiếp cận các cơ sở hoặc áp đặt các biện pháp trừng phạt, điều đó có thể khiến giá cổ phiếu của Petronas sụt giảm và làm xáo trộn dự báo doanh thu dài hạn của công ty.

Triển vọng và giám sát trong tương lai

Hoạt động thăm dò dầu khí trong vùng đặc quyền kinh tế của Malaysia bởi Petronas là trụ cột chiến lược cho nền kinh tế Malaysia. Chính phủ Malaysia, trong khi vẫn cởi mở về ngoại giao, thể hiện quyết tâm tiếp tục các hoạt động ở Biển Đông. Điều này đặt Petronas vào một tình huống khó khăn, khi phải cân nhắc giữa các cơ hội kinh tế từ các nguồn dự trữ năng lượng và những thách thức địa chính trị ngày càng tăng.

Đối với các nhà đầu tư và chuyên gia trong lĩnh vực năng lượng, sự phát triển xung quanh mỏ Kasawari và các mỏ khác đang được thăm dò cần được theo dõi chặt chẽ. Các quyết định chính trị được đưa ra tại Kuala Lumpur và Bắc Kinh trong những tháng tới sẽ có tác động trực tiếp đến sự ổn định của dòng năng lượng và tài chính trong khu vực, cũng như khả năng duy trì vị trí dẫn đầu của Petronas trong ngành năng lượng khu vực Đông Nam Á.

Malaysia triển khai mạng 5G tại cơ sở dầu khí của Petronas

Mitsubishi tăng cường đầu tư vào các dự án LNG của Malaysia

Nhật Bản đầu tư vào khai thác LNG ở Malaysia