Công nghiệp phụ trợ là khái niệm chỉ toàn bộ những sản phẩm công nghiệp có vai trò hỗ trợ cho việc sản xuất các sản phẩm chính. Từ thực tế này, thời gian qua, các lĩnh vực phụ trợ như vật liệu nổ công nghiệp, xi măng, hóa chất… đã góp phần đắc lực giúp ngành than liên tục tăng trưởng.

Trong lĩnh vực vật liệu nổ công nghiệp, từ chỗ Tập đoàn và các đơn vị thành viên phải đi nhập mua, phụ thuộc vào bên ngoài cả về thời gian và chất lượng, đến nay các đơn vị thuộc Tổng Công ty Công nghiệp hoá chất mỏ - Vinacomin (MICCO) đã hoàn toàn chủ động trong sản xuất. Sản phẩm của MICCO ngày càng đa dạng hoá các chủng loại sản phẩm vật liệu nổ công nghiệp, vừa đảm bảo an toàn, vừa phù hợp với điều kiện sản xuất của các đơn vị trong toàn Tập đoàn. Đồng thời, bước đầu, sản phẩm của MICCO đã vươn ra phục vụ tốt thị trường ngoài ngành như công nghiệp xi măng, sản xuất vật liệu xây dựng...

Có thể nói, MICCO giờ đây không chỉ đơn thuần là công nghiệp phụ trợ mà với vai trò “không thể thiếu” của mình đang tham gia tích cực vào dây chuyền sản xuất chính giúp hoạt động SXKD của Tập đoàn thông suốt, đáp ứng sản lượng ngày càng cao tăng theo nhu cầu kinh tế quốc dân.

Công nhân cơ khí TKV

Tương tự, trong lĩnh vực sản xuất xi măng nhờ tận dụng các sản phẩm phụ  từ quá trình khai thác than - khoáng sản làm nguyên liệu như clinke, đá... nên xi măng của TKV có những thế mạnh nhất định. Chính vì vậy, dù chỉ mới gia nhập “làng” xi măng Việt Nam nhưng thương hiệu xi măng TKV đã nhanh tạo dựng được uy tín trên thị trường. Xi măng TKV đã và đang đáp ứng tốt nhu cầu xây dựng của các đơn vị trong toàn Tập đoàn.

Ở lĩnh vực công nghiệp điện, thời gian qua, TKV làm điện theo công nghệ chạy than lò tầng sôi (CFB) là hoàn toàn phù hợp. Công nghệ này cho phép tận dụng được lượng than xấu, nhiệt trị thấp. Xỉ thải qua quá trình đốt than còn được tái sử dụng để sản xuất vật liệu xây dựng siêu nhẹ không nung theo xu hướng công nghệ xây dựng hiện đại hiện nay. Được biết, hiện nay Công ty Nhiệt điện Cao Ngạn - Tổng Công ty Điện lực - TKV đã xây dựng xưởng sản xuất vật liệu không nung từ tro xỉ nhà máy với công suất 3 triệu viên/năm và đang tiến hành xây dựng nhà máy gạch không nung số 1 với công suất 20 triệu viên/năm, nhằm giải quyết việc làm cho người lao động và giải quyết một phần xử lý chất thải rắn.

Đặc biệt là trong lĩnh vực cơ khí, sản xuất dầu nhờn, vận tải, xếp dỡ, với tiềm lực cơ sở vật chất kỹ thuật hiện nay, các đơn vị cơ khí của Tập đoàn không những đáp ứng được yêu cầu của sản xuất than - khoáng sản mà còn được đánh giá là mạnh trong ngành cơ khí Việt Nam. Đơn cử trong những năm gần đây, Công ty TNHH MTV Vật tư, vận tải, xếp dỡ đã sản xuất thành công sản phẩm dầu nhờn Cominlub với chất lượng tương đương các hãng lớn trên thế giới. Chủng loại sản phẩm do Công ty sản xuất cũng rất đa dạng với gần 40 chủng loại dầu nhờn các loại, phục vụ các đơn vị khai thác lộ thiên cũng như thiết bị phục vụ khai thác hầm lò. Hiện nay, sản phẩm dầu nhờn Cominlub do Công ty sản xuất và cung cấp đã được sử dụng thành công và đáp ứng nhu cầu của khách hàng trong TKV và các ngành công nghiệp khác.

Theo đánh giá của Phó Tổng giám đốc TKV Nguyễn Ngọc Cơ, ngoài nhiệm vụ chính là phụ trợ cho sản xuất than - khoáng sản, các nhóm ngành phụ trợ còn tạo thêm nhiều công ăn việc làm, thu hút lao động dư thừa và đóng vai trò rất quan trọng trong việc tăng sức cạnh tranh của sản phẩm công nghiệp chính và đẩy nhanh quá trình công nghiệp hoá theo hướng vừa mở rộng vừa chuyên sâu và mang tính hiệu quả rõ rệt.

Trong bối cảnh công nghiệp phụ trợ ở Việt Nam còn đang chậm phát triển, Chính phủ đang phải tạo điều kiện về cơ chế, chính sách để thu hút đầu tư, thì việc TKV sớm quan tâm, ưu tiên phát triển các nhóm ngành phụ trợ phải được xem là yếu tố tích cực. Chính vì vậy, trong lộ trình tái cấu trúc ngành Than, TKV đặc biệt quan tâm đầu tư để lĩnh vực này phát triển, trở thành động lực thúc đẩy ngành sản xuất chính phát triển.