“Sinh thuận theo tự nhiên” là như thế nào?

Trên thế giới, từ năm 1974, khái niệm “sinh tự nhiên” đã xuất hiện tại Mỹ và Australia với tên gọi là liên sinh (lotus birth). Theo đó, liên sinh là một dạng thực hành sinh con mà cha mẹ giữ nguyên dây rốn của đứa bé dính liền kèm với bánh nhau cho đến khi dây rốn và bánh nhau tự hủy.

Theo xu hướng này, các bà mẹ chọn sinh con tại nhà. Thay vì cắt rốn vài phút sau khi bé chào đời, bà mẹ để bánh nhau nối liền với đứa bé, đặt bánh nhau trong một cái tô hoặc một loại túi đặc biệt, cho vào đó muối hạt hoặc hoa lavender (hoa oải hương), thay túi hằng ngày đến khi bánh nhau phân hủy và dây rốn rụng tự nhiên khỏi cơ thể đứa bé, thường khoảng 3-10 ngày, thậm chí 2 tuần sau.

Những người ủng hộ trào lưu này cho rằng, sự tiếp xúc kéo dài với bánh nhau giúp em bé dễ thích nghi với môi trường mới bên ngoài, giảm stress, nhận được tất cả các chất dinh dưỡng từ bánh nhau, bao gồm cả các tế bào gốc và lượng máu dồi dào còn lại. Họ cho rằng việc cắt rốn sớm có thể gây tổn thương và stress không cần thiết cho đứa bé. Những người theo trào lưu này còn hình tượng hóa, tôn vinh bánh nhau như một biểu tượng cho sự khởi nguồn dinh dưỡng đầu đời của em bé.

Các bà mẹ nên đến bệnh viện sinh đẻ để được chăm sóc tốt và tránh những nguy cơ có thể xảy ra

Ở Việt Nam thời gian gần đây trỗi dậy làn sóng này, mà khởi xướng là Lê Nhất Phương Hồng, một người không có chuyên ngành về y khoa hay sản khoa. Để lan truyền những quan điểm của mình trong sinh sản và nuôi con, Lê Nhất Phương Hồng đã lập một fanpage với 250.000 thành viên và chính từ đây phong trào sinh thuận theo tự nhiên đã được tuyên truyền, cổ súy mạnh mẽ.

Những chuyên gia y tế sau khi biết thông tin, đồng thời tiếp nhận được hình ảnh lan truyền trên mạng về trường hợp cả mẹ và con tử vong do sinh “thuận theo tự nhiên” đã phản bác kịch liệt, gọi đây là hình thức sinh sản trở lại thời tiền sử, đồng thời đi ngược lại tiến hóa nhân loại, phủ nhận những thành tựu vượt bậc về y khoa.

Phối hợp các ngành để quản lý

Để làm rõ các thông tin trên, Bộ Y tế đã tổ chức cuộc họp báo khẩn cấp nhằm định hướng dư luận thông qua những ý kiến của các bác sĩ y khoa, các chuyên gia Tổ chức Y tế thế giới (WHO), đồng thời ra 4 văn bản liên quan đến vấn đề “sinh thuận theo tự nhiên”.

Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Viết Tiến khẳng định, việc tự sinh đẻ tại nhà là phản khoa học, có thể gây ra những tai biến nghiêm trọng như vỡ tử cung, băng huyết, nhiễm trùng, gây tử vong cho bà mẹ và trẻ sơ sinh. Ông cũng cho biết, Bộ Y tế đang chỉ đạo địa phương phối hợp với các cơ quan chức năng xác minh, kiểm chứng độ xác thực về các trường hợp sinh con theo phương pháp “thuận tự nhiên”, trong đó có trường hợp tử vong mẹ và trẻ sơ sinh mà tài khoản facebook mang tên Minh Phương đã đưa.

Mục đích của Bộ Y tế là phải ngăn chặn các nguồn thông tin về phương pháp “sinh thuận theo tự nhiên”. Bộ Y tế đã gửi công văn đề nghị Ban Tuyên giáo Trung ương và Bộ Thông tin và Truyền thông chỉ đạo xác minh, ngăn chặn và xử lý các tập thể, cá nhân truyền bá phương pháp sinh đẻ phản khoa học, ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng của người dân, đồng thời chỉ đạo các cơ quan báo chí hết sức cân nhắc khi đưa các thông tin chưa được kiểm chứng.

“Bộ Y tế đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông chỉ đạo các cơ quan báo chí tăng cường tuyên truyền cho người dân lợi ích của việc sinh con tại cơ sở y tế, sinh con được nhân viên y tế hỗ trợ; không truyền bá và làm theo phương pháp sinh đẻ phản khoa học để đảm bảo an toàn tính mạng cho bà mẹ và trẻ sơ sinh”, Thứ trưởng Nguyễn Viết Tiến nhấn mạnh.

Để ngăn chặn những vụ việc tương tự có thể xảy ra, tác động xấu đến công tác bảo vệ và chăm sóc sức khỏe người dân, ảnh hưởng đến trật tự trị an, Bộ Y tế còn đề nghị Bộ Công an điều tra, xác minh độ xác thực về các trường hợp sinh con theo phương pháp “thuận tự nhiên” đăng tải trên mạng xã hội, trong đó có tài khoản Minh Phương. Lãnh đạo Bộ Y tế hy vọng với sự vào cuộc của cơ quan công an sẽ góp phần răn đe những đối tượng tung tin thất thiệt gây hoang mang dư luận.

Không chỉ đề nghị các ngành cùng vào cuộc, Bộ Y tế xác định việc bảo đảm sinh đẻ an toàn cho các sản phụ là cách hữu hiệu nhất tạo dựng niềm tin của người dân ở các cơ sở y tế. Vì thế, Bộ Y tế đã yêu cầu Sở Y tế các tỉnh, thành phố chỉ đạo các cơ sở y tế tăng cường quản lý, chăm sóc thai nghén, đỡ đẻ, chăm sóc sau sinh tại các địa phương, đặc biệt là tuyến cơ sở, nhằm hạn chế tối đa tình trạng sinh con tại nhà, tự đỡ đẻ. Việc đẩy mạnh truyền thông, vận động người dân ở địa phương đi khám thai và sinh đẻ tại cơ sở y tế, đặc biệt tránh những hành vi có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe, thậm chí ảnh hưởng đến tính mạng của bà mẹ và trẻ sơ sinh, được ngành y tế đặc biệt coi trọng.

Với chức năng, nhiệm vụ của mình, Bộ Y tế yêu cầu các Sở Y tế kiểm tra, giám sát việc tuân thủ các quy định của hoạt động truyền thông, giáo dục sức khỏe cho nhân dân (kể cả truyền thông trên mạng xã hội), đặc biệt là hoạt động truyền bá sinh đẻ tại nhà theo “thuận theo tự nhiên”. “Ngăn chặn và xử lý nếu có nội dung truyền bá phương pháp sinh đẻ phản khoa học, ảnh hưởng tới sức khỏe, tính mạng của bà mẹ và trẻ sơ sinh là một nhiệm vụ cần thiết lúc này” - ông Đinh Anh Tuấn, Phó vụ trưởng Vụ Bảo vệ sức khỏe bà mẹ - trẻ em, Bộ Y tế cho hay.

Tuy nhiên, để những phương pháp sinh đẻ phi khoa học không có “đất” sống, trước hết đòi hỏi chính các “công dân mạng” phải tự ý thức bảo vệ mình. Đối với những thông tin trên mạng, nhất là các vấn đề liên quan đến sức khỏe, mọi người, cần hết sức tỉnh táo để kiểm chứng chứ không thể coi là nguồn tin đáng tin cậy.