Bốn bị cáo Dao, Niệm, Dương và Phước tại phiên tòa sơ thẩm.

Bốn bị cáo Nguyễn Đình Dao (SN 1984), nguyên Xã đội trưởng xã Tam Đại; Thái Hữu (SN 1948), nguyên phó chủ tịch UBND xã Tam Đại, Trần Minh Dương (SN 1975), nguyên Chủ tịch UBND xã Tam Đại, Trương Công Phước (SN 1959), nguyên Chủ tịch Hội cựu chiến binh xã Tam Đại, huyện Phú Ninh, Quảng Nam bị truy tố về các tội "Giải mạo trong công tác", "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng", "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ".

Trong vụ án này có tổng cộng 731 người liên quan được triệu tập đến tòa, nhưng chỉ có mặt 94 người.

Theo cáo trạng, ngày 8/11/2005, Thủ tướng Chính phủ ban hành QĐ số 290 về chế độ, chính sách đối với một số đối tượng trực tiếp tham gia kháng chiến chống Mỹ cứu nước nhưng chưa được hưởng chính sách của Đảng và Nhà nước (gọi tắt là chế độ 290). Thực hiện QĐ 290, UBND huyện Phú Ninh đã thành lập Ban chỉ đạo để triển khai thực hiện và hướng dẫn các xã trên địa bàn thành lập Ban chỉ đạo, đồng thời tổ chức tập huấn hướng dẫn các nội dung liên quan để địa phương nắm rõ qui trình, tổ chức thực hiện đúng qui định của Nhà nước.

Tuy nhiên, từ năm 2006 đến cuối năm 2011, Ban chỉ huy quân sự xã Tam Đại đã lập và tham mưu cho UBND xã ký xác nhận và chuyển lên cấp trên 820 hồ sơ cho 768 đối tượng (có 50 đối tượng làm hồ sơ 2 lần và 1 đối tượng làm hồ sơ 3 lần) với tổng số tiền gần 2,3 tỷ đồng. Thế nhưng, trong số này chỉ có 148 hồ sơ được Hội đồng chính sách xét thống nhất lập hồ sơ nhưng chỉ có 99 hồ sơ là đúng theo qui định với số tiền là 311,2 triệu đồng.

Còn lại 721 hồ sơ làm sai qui trình như việc tiếp nhận, lập hồ sơ không đúng qui định; không thông qua Hội đồng liên tịch thôn xét duyệt; không tổ chức xét duyệt tại Hội đồng chính sách xã; Ban chấp hành Hội cựu chiến binh không tổ chức họp để xét duyệt dẫn đến việc lập hồ sơ hưởng chế độ 290 sai đối tượng như đối tượng tham gia chế độ Mỹ - Ngụy, đối tượng khai man năm sinh, đối tượng không có đăng ký nhân khẩu thường trú tại địa phương, đối tượng đã hưởng chế độ thường xuyên, đối tượng bị tâm thần từ nhỏ, đối tượng không tham gia du kích.

Hậu quả làm giả hồ sơ gây thiệt hại cho Nhà nước với số tiền là 1,98 tỷ đồng. Trong số này đã chi trả 704 hồ sơ với số tiền 1,93 tỷ đồng, còn lại 116 hồ sơ đã có quyết định nhưng phát hiện sai phạm nên dừng cấp phát với số tiền 365 triệu đồng.

Theo đó, các bị can Nguyễn Đình Dao, Thái Hữu Niệm, Trần Minh Dương, Trương Công Phước đã thiếu trách nhiệm trong việc thẩm định, xét duyệt để giải quyết chế độ chính sách với một số đối tượng trực tiếp tham gia kháng chiến chống Mỹ cứu nước để thất thoát số tiền 1,93 tỷ đồng.

Trong đó, Nguyễn Đình Dao vì vụ lợi 97,450 triệu đồng và động cơ cá nhân khác đã lợi dụng sự buông lỏng quản lý của những người có trách nhiệm giải quyết chế độ chính sách 290 để làm giả 307 hồ sơ gây thất thoát cho Nhà nước số tiền 859 triệu đồng và thiếu trách nhiệm trong việc lập 331 hồ sơ gây thất thoát 903 triệu đồng.

Thái Hữu Niệm thiếu trách nhiệm ký duyệt 638 hồ sơ gây thất thoát 1,7 tỷ đồng và lợi dụng chức vụ quyền hạn ký hồ sơ không đúng cho những người thân trong gia đình để hưởng lợi 13 triệu đồng.

Trần Minh Dương thiếu trách nhiệm ký 162 hồ sơ gây thất thoát 419 triệu đồng và lợi dụng chức vụ quyền hạn ký hồ sơ không đúng cho người thân để được hưởng 17 triệu đồng. Trương Công Phước thiếu trách nhiệm ký 718 hồ sơ không đúng đối tượng gây thiệt hại với số tiền 1,97 tỷ đồng.

Theo Viện KSND tỉnh Quảng Nam, hành vi phạm tội của các bị cáo không những gây thất thoát cho Nhà nước số tiền đặc biệt lớn mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến chính sách của Đảng và Nhà nước đối với người có công trong sự nghiệp kháng chiến giải phóng dân tộc, đồng thời ảnh hưởng đến tình hình chính trị, trật tự xã hội tại địa phương. Nguyên nhân của những sai phạm này là do sự buông lỏng quản lý, thiếu trách nhiệm đối với công việc được giao và động cơ vụ lợi của một số cán bộ lãnh đạo, cán bộ tham mưu...

Về dân sự, VKSND tỉnh Quảng Nam đề nghị HĐXX tuyên tịch thu cho Nhà nước số tiền 217,2 triệu đồng, trong đó truy thu của Nguyễn Đình Dao 79,2 triệu đồng và số tiền theo quyết định của 100 hồ sơ không đúng đối tượng với số tiền 244,4 triệu đồng. Dự kiến phiên tòa diễn ra nhiều ngày.

Liên quan đến vụ án này, trước đó ngày 14/6/2013, Tòa án Quân sự Quân khu V đã xét xử tuyên phạt Trương Kim Thường (nguyên Thượng tá, Chính trị viên Ban chỉ huy quân sự huyện Phú Ninh) 4 năm tù; ông Nguyễn Kiên Định (nguyên Trợ lý Chính trị) bị phạt 5 năm tù; Nguyễn Văn Mười (nguyên nhân viên chính sách tăng cường) bị phạt 2 năm tù về tội "Lạm dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ" và "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng".

          Phú Đông