Thời gian qua, Bệnh viện Bãi Cháy (Quảng Ninh) liên tục tiếp nhận và xử trí cấp cứu nhiều trường hợp bệnh nhân có dị vật bã thức ăn đường tiêu hóa do thực phẩm có nhiều nhựa, chất xơ hình thành. Đặc biệt nguy hiểm khi bã thức ăn tồn tại lâu ngày ở dạ dày trôi xuống ruột non gây biến chứng tắc ruột phải tiến hành phẫu thuật cấp cứu.

Trường hợp bệnh nhân Lê T.T. (47 tuổi, ở TP Cẩm Phả, Quảng Ninh) là một ví dụ điển hình. Trước đó, khoảng 1 tuần bệnh từng ăn quả hồng sau đó thấy đau tức thượng vị, buồn nôn nên đi khám.

Tại khoa Thăm dò chức năng, Bệnh viện Bãi Cháy, các bác sĩ phát hiện khối bã thức ăn đường tiêu hóa. Bác sĩ đã thực hiện nội soi gắp hai khối bã thức ăn trong dạ dày, hành tá tràng đường kính khoảng 1,5cm.

Tương tự, bệnh nhân Trần X.T. (63 tuổi, TP Hạ Long) cũng vào viện trong tình trạng đau chướng vùng bụng quanh rốn, mạn sườn trái, đau thành cơn, buồn nôn và nôn ra thức ăn. Hình ảnh chụp CT scanner cho thấy bệnh nhân bị tắc ruột non do bã thức ăn kích thước 25x43mm vùng hố chậu trái.

Trước đó, bệnh nhân ăn một lượng lớn quả hồng trong nhiều ngày. Các bác sĩ đã hội chẩn và thống nhất chỉ định phẫu thuật cấp cứu tắc ruột cho người bệnh.

Bác sĩ CKI. Nguyễn Thái Bình thăm khám cho bệnh nhân sau phẫu thuật tắc ruột non.

Quá trình phẫu thuật, bác sĩ đã mở đoạn ruột non lấy bã thức ăn gây tắc cách góc manh tràng khoảng 1m, thiết lập lưu thông ống tiêu hóa, lau rửa ổ bụng và đặt dẫn lưu. Sau can thiệp, tình trạng bệnh nhân ổn định, sức khỏe phục hồi tốt, có thể ăn uống bình thường.

Từ năm 2018 đến nay, riêng tại khoa Thăm dò chức năng đã can thiệp nội soi cắt gắp trên 10 ca bệnh có khối bã thức ăn dạ dày do trái cây gây kết dính thức ăn, khó tiêu như hồng, dứa… Riêng khoa Ngoại, Bệnh viện Bãi Cháy cũng phẫu thuật cấp cứu cho 4 người bị tắc ruột do khối bã thức ăn.

Bác sĩ CKI.Nguyễn Trung Thành, khoa Thăm dò chức năng, Bệnh viện Bãi Cháy cho biết qua nội soi bác sĩ có thể quan sát rõ ràng, cắt nhỏ khối bã thức ăn thành những mảnh nhỏ, sau đó bã thức ăn sẽ được lấy ra ngoài hoặc để trôi theo đường tiêu hóa ra ngoài một cách tự nhiên. Bệnh nhân có thể xuất viện sau 24h và trở lại với sinh hoạt bình thường.

Với những bệnh nhân có khối bã thức ăn gây tắc ruột non nghiêm trọng thì phải tiến hành phẫu thuật cấp cứu.

Bác sĩ CKI. Nguyễn Thái Bình, Phó Trưởng khoa Ngoại, Bệnh viện Bãi Cháy cho biết trong quả hồng có chất nhựa gây kết dính thức ăn tạo nên cục thức ăn lớn rất khó tiêu hóa. Bã thức ăn ứ đọng trong dạ dày nếu không được chẩn đoán và xử trí kịp thời sẽ gây nên những biến chứng nguy hiểm như viêm loét, xuất huyết dạ dày, đầy bụng, khó tiêu.

Không ăn quá nhiều trái cây chứa nhiều chất chát như ổi, xoài, hồng..., không ăn lúc đói.

"Nếu bã thức ăn trôi xuống và bị tắc nghẽn ở ruột non sẽ gây nên biến chứng như giãn, viêm, phù nề, hoại tử ruột non, thủng ruột, viêm màng bụng, nhiễm trùng, nhiễm độc toàn thân… Nếu không được cấp cứu, xử trí kịp người có thể dẫn đến tử vong", bác sĩ Bình cảnh báo.

Tắc ruột do khối bã thức ăn thường gặp ở người già và trẻ nhỏ. Sử dụng một lượng lớn thực phẩm có nhiều chất tanin như hồng, ổi hay chất bã xơ như măng… có thể là một trong những nguy cơ hình thành bã thức ăn trong quá trình tiêu hóa. Đặc biệt, nếu ăn khi đói, dạ dày còn trống rỗng, nồng độ acid dạ dày cao, hoa quả có nhiều chất xơ, nhựa dễ bị kết tủa làm kết dính các sợi xơ thực vật, tạo thành khối bã rắn chắc.

Những triệu chứng thường gặp của bã thức ăn trong dạ dày là đau bụng thượng vị, trướng bụng, đầy hơi, nôn, buồn nôn, đầy bụng sau ăn, bí trung đại tiện... Vì vậy, bác sĩ khuyến cáo khi gặp những dấu hiệu trên, người bệnh cần đến cơ sở y tế để thăm khám, xác định nguyên nhân và xử trí kịp thời, tránh biến chứng tắc ruột đe dọa tính mạng người bệnh.

Vì thế, để dự phòng nguy cơ tạo khối bã thức ăn đường tiêu hóa, cần lưu ý cách ăn uống:

- Thức ăn phải nấu chín, ninh nhừ… nhai kỹ khi ăn, đặc biệt là người già.

- Mọi người nên uống đủ nước, ít nhất là 2 lít nước/ngày.

- Tập thể dục đều đặn (giúp ruột được kích thích, dễ dàng co bóp và lưu thông tốt).

- Không nên nuốt những thức ăn dai, cứng như gân, sụn để tạo thành nhân cho thực phẩm khác kết dính, vón cục hay ăn trái cây (như nhãn, vải, táo) mà nuốt luôn cả hột.

- Ngoài ra, khi ăn rau nên nhớ ăn thêm các loại rau có độ nhớt (rau đay, mùng tơi, đậu bắp…) vì những loại này có chất xơ hòa tan với nước, dễ thấm hút nước chống táo bón.

- Khi ăn trái cây có nhiều chất chát không nên ăn quá nhiều, không ăn lúc đói và không ăn chung với thức ăn có nhiều đạm.

Theo Dân trí