Ấn Độ không ủng hộ việc phương Tây đưa hàng loạt các biện pháp trừng phạt chống lại Moscow nhằm phản đối cuộc chiến Nga - Ukraine. Do đó, việc Ấn Độ mua dầu của Nga, trong bất kỳ trường hợp nào, cũng không vi phạm các lệnh trừng phạt đó. Tuy nhiên, các ngân hàng và tổ chức tài chính vẫn thận trọng trong việc thanh toán bù trừ, nhằm tránh vô tình vi phạm lệnh trừng phạt.

Các nhà máy lọc dầu và thương nhân Ấn Độ lo ngại về nguy cơ không thể tiếp tục thanh toán các giao dịch bằng đồng USD, nhất là trong trường hợp giá dầu thô Nga tăng cao hơn mức trần do bộ ba G7 - EU - Úc đặt ra vào tháng 12/2022.

Do đó, các thương nhân đã tìm kiếm những phương thức thanh toán thay thế. Hành động này cũng góp phần hỗ trợ Nga trong việc chống đô la hóa nền kinh tế của mình, như một cách để đáp trả các lệnh trừng phạt của phương Tây.

Các nhà máy lọc dầu Ấn Độ từng cố gắng thanh toán dầu Nga bằng đồng AED cho các thương nhân, bằng cách chuyển khoản qua ngân hàng Dubai. Song nỗ lực lại thất bại, buộc họ phải quay trở lại với đồng tiền của Mỹ.

Thế nhưng, theo các nguồn tin nói với Reuters và những chi tiết giao dịch chưa được công bố trước đây, Ngân hàng Nhà nước Ấn Độ (SBI) đã bắt đầu thông qua những khoản thanh toán bằng đồng AED.

SBI đã không trả lời các yêu cầu bình luận.

Cơ chế áp trần giá dầu thô của G7 sẽ cấm bất kỳ công ty phương Tây nào - nhất là những nhà cung cấp dịch vụ bảo hiểm và vận tải đang thống lĩnh phần lớn hoạt động thương mại toàn cầu - có mặt trong hoạt động kinh doanh dầu thô của Nga, nếu giá giao dịch có mức cao hơn 60 USD/thùng tại điểm bốc hàng tại Nga. Cơ chế vẫn có hiệu lực, ngay cả trong trường hợp giao dầu cho những quốc gia không công nhận cơ chế như Trung Quốc và Ấn Độ.

Nhiều nhà máy chuyển sang thanh toán bằng đồng AED cũng vì SBI đặt yêu cầu sau: Đối với nhà máy lọc dầu thanh toán dầu Nga bằng đồng USD, họ phải chứng từ có ghi rõ chi phí mua dầu, vận chuyển hàng hóa và bảo hiểm, để SBI kiểm tra giao dịch và đề phòng biểu hiện vi phạm cơ chế.

Thật vậy, Ấn Độ không tuân theo cơ chế áp trần giá, cũng như không mua dịch vụ bảo hiểm và vận chuyển từ công ty phương Tây. Dù thế, “SBI vẫn rất thận trọng” - theo lời nhận xét của một trong những nguồn tin.

Các nhà máy lọc dầu của Ấn Độ thường mua dầu thô Nga từ những thương nhân đầu mối, với mức giá bao gồm cả chi phí giao hàng tới Ấn Độ.

Reuters đã có trong tay một mẫu hóa đơn theo dạng thỏa thuận như vậy. Biểu mẫu cho thấy, các thương nhân yêu cầu bên đầu mối đưa ra giá bình quân và cả cước vận chuyển cho dầu thô Urals. Giá hàng hóa được tính bằng USD và AED.

Bốn nguồn tin trên cho biết, để giảm thiểu mọi rủi ro phát sinh trong quá trình vận chuyển, các nhà máy lọc dầu Ấn Độ mua dầu Nga theo hình thức chỉ thanh toán cho dầu tại điểm giao hàng (điều khoản DDP). Cho đến nay, chi phí thanh toán tại điểm bốc hàng luôn có mức thấp hơn giá trần.

Các nhà máy lọc dầu của Ấn Độ chủ yếu mua dầu thô Nga từ các thương nhân đầu mối có trụ sở tại Dubai, bao gồm Everest Energy và Litasco - một công ty con của Tập đoàn dầu khí khổng lồ Lukoil của Nga.

Everest Energy và Litasco đã không trả lời các yêu cầu bình luận.

Ông Pankaj Jain - Thư ký Bộ Dầu mỏ của Ấn Độ cho biết, vào tháng trước, các công ty Ấn Độ không gặp phải bất kỳ vấn đề nào trong việc thanh toán dầu của Nga, vì những diễn biến mới nhất từ phương Tây không gây ảnh hưởng gì đến cơ chế thương mại hiện hành.

Azerbaijan ngừng cung cấp dầu thô Nga cho Thổ Nhĩ Kỳ

Tổng thống Putin: Nga hiện là nhà cung cấp dầu khí hàng đầu của Trung Quốc

Đức ngừng nhập khẩu dầu từ Nga qua đường ống