Theo số liệu từ tổ chức phi chính phủ Reclaim Finance phân tích từ dữ liệu của công ty Rystad Energy và được AFP thu thập có tổng cộng 437 dự án liên quan đến khoảng 200 công ty tư nhân và nhà nước, tại 58 quốc gia.

Vấn đề nóng tại COP28

Những số liệu này tính đến ngày 23/11, minh họa quan hệ dai dẳng giữa ngành dầu mỏ và các khuyến nghị của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) nhằm đạt được mức trung hòa carbon vào năm 2050.

Vào tháng 5/2021, IEA được thành lập vào năm 1974 để ứng phó với cuộc khủng hoảng dầu mỏ đã đưa ra một cảnh báo gây sốc: “Không cần có dự án dầu khí mới nào ngoài những dự án đã được phê duyệt để phát triển”.

Kể từ đó, hai Hội nghị COP đã được tổ chức mà không đề cập đến dầu khí hay những nguyên nhân chính gây ra hiện tượng nóng lên toàn cầu cùng với than đá.

Bà Lucie Pinson - Giám đốc tổ chức phi chính phủ Reclaim Finance nói với AFP: “Chúng tôi hoàn toàn phủ nhận tình trạng khẩn cấp về sinh thái và những kết luận mà các nhà khoa học IPCC đưa ra cũng như các dự đoán của IEA”.

Ai đứng sau những dự án này?

Hai năm sau báo cáo của IEA, sự mở rộng của nhiên liệu hóa thạch vẫn tiếp tục: 437 dự án đã nhận quyết định đầu tư cuối cùng của họ kể từ năm 2022, một bước tài chính mang tính quyết định trong việc phát triển và đưa vào sản xuất một mỏ dầu.

Mỗi dự án có thể bao gồm một khối tài sản (hoặc lĩnh vực) và có một số công ty là cổ đông. Khi đi vào sản xuất, các dự án này sẽ sản xuất 60% khối lượng dầu và 40% khối lượng khí đốt trong nhiều năm tới.

Dữ liệu xác nhận vai trò chính của các công ty từ các quốc gia sản xuất, có tư cách công hoặc nửa tư nhân trong việc mở rộng nhiên liệu hóa thạch. Những người tham gia kín đáo này ít chịu áp lực của dư luận về vấn đề khí hậu hơn các chuyên gia phương Tây.

Về số lượng, 57% dự án dầu khí được thực hiện bởi các công ty quốc gia của các nước sản xuất và 43% do các công ty tư nhân thực hiện, 22% trong số đó liên quan đến bảy ông lớn (BP, ConocoPhillips, Chevron, Eni, ExxonMobil, Shell, TotalEnergies), phần còn lại đến từ các công ty nhỏ hơn.

Năm quốc gia có khối lượng sản xuất dầu và khí đốt dự kiến lớn nhất (tính bằng đơn vị triệu thùng dầu tương đương) là Qatar (17%), Ả Rập Saudi (13%), Brazil (10%), Mỹ (8%) và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, chủ nhà của COP28 (6%).

Nga có số lượng dự án cao nhất (52), trước Na Uy (33).

Công ty dầu khí quốc gia Algeria, Sonatrach, có số lượng dự án được phê duyệt cao nhất (22).

10 công ty tham gia nhiều nhất vào các dự án dầu khí này chiếm 67% công suất trong tương lai, trong đó 5 công ty quốc gia chiếm 46% và 5 công ty lớn của phương Tây chiếm 21%.

Aramco của Ả Rập Saudi, nhà sản xuất vàng đen lớn nhất thế giới, đứng đầu danh sách các nhà phát triển dự án dầu mỏ với 17% sản lượng dự kiến, tiếp theo là ExxonMobil của Hoa Kỳ (12%), Petrobras của Brazil (10%) và Adnoc của UAE (7%), công ty nhà nước do Chủ tịch COP28 Sultan Al Jaber đứng đầu, ngang hàng với QatarEnergy. TotalEnergies của Pháp chiếm 5% sản lượng dự kiến.

Đối với khí đốt, nhà phát triển lớn nhất theo sản lượng là QatarEnergy (30%), tiếp theo là Shell (9%), Aramco (6%) và Adnoc (5%).

Không loại bỏ dầu mỏ một sớm một chiều

Mặc dù IEA dự đoán nhu cầu dầu và khí đốt sẽ đạt đỉnh toàn cầu vào năm 2030, nhưng ngành này tin rằng sự phát triển của năng lượng tái tạo không đủ nhanh để thay thế nhiên liệu hóa thạch. Thế giới vẫn “rất cần họ”, Giám đốc điều hành Shell, ông Wael Sawan nói vào tháng 7/2023.

Bà Lucie Pinson của tổ chức Reclaim Finance tố cáo: “Điều đặc biệt đáng lo ngại là đằng sau những dự án này, các công ty thường được các tổ chức tài chính châu Âu mô tả là các công ty đang trong quá trình chuyển đổi, chẳng hạn như TotalEnergies, Shell hoặc BP”.

Một số công ty châu Âu như Shell, BP và Enel đã công bố điều chỉnh giảm đối với một số mục tiêu chuyển đổi năng lượng của họ. TotalEnergies dự định tăng sản lượng dầu mỏ lên 2-3% trong 5 năm tới.

Nga sắp bán cổ phần dự án dầu khí Sakhalin 1 tịch thu từ ExxonMobil

Iraq mời thầu 30 dự án dầu khí

Vì sao Canada nổi tiếng là nơi khó xây dựng các dự án dầu khí lớn?