Cần quy định rõ trách nhiệm của Kiểm toán Nhà nước

Đại biểu Hoàng Văn Cường (TP Hà Nội) cho hay, ông đồng tình với quan điểm sửa đổi, bổ sung Luật Kiểm toán Nhà nước năm 2015 nhằm tăng cường vai trò, trách nhiệm của cơ quan kiểm toán trong việc kiểm tra, giám sát về quản lý, sử dụng ngân sách và tài sản công.

Đại biểu Hoàng Văn Cường (TP Hà Nội)

Theo đại biểu Cường, thực tế nếu chúng ta tăng cường cho công tác kiểm toán, đứng về mặt kinh tế, so sánh giữa chi phí bỏ ra với phần thu về, truy thu thì chắc chắn chúng ta sẽ có được nguồn kinh tế, nguồn tiền là rất lớn. Ý nghĩa lớn hơn là chúng ta phòng ngừa được tham nhũng, tránh được sai phạm.

Do vậy, đại biểu Cường đề nghị, cần quy định Kiểm toán Nhà nước có trách nhiệm kiểm toán tất cả các hoạt động có liên quan đến thu, chi ngân sách và sử dụng tài sản công như rất nhiều nước trên thế giới đã quy định chứ không chỉ kiểm toán lựa chọn, kiểm toán mẫu, hoặc là phải để cho bộ trưởng gửi văn bản yêu cầu thì mới thực hiện kiểm toán.

Ghi nhận vai trò và hoạt động của Kiểm toán Nhà nước, đại biểu Đàng Thị Mĩ Hương (Ninh Thuận) cho rằng, nếu kết quả kiểm toán của Kiểm toán Nhà nước được thực hiện nghiêm sẽ góp phần thực hiện có hiệu quả hơn nữa công tác phòng chống tham nhũng. Cùng với đó, việc tăng cường công khai báo cáo kết quả kiểm toán cần bổ sung các quy định về chế tài chấp hành kết quả kiểm toán để hoạt động của Kiểm toán Nhà nước hiệu quả hơn.

Còn nhiều vướng mắc cần giải quyết

Đại biểu Lê Thanh Vân (Cà Mau) cho biết, thực tiễn hiện nay nổi lên ba vấn đề vướng mắc mà việc sửa đổi, bổ sung Luật Kiểm toán Nhà nước lần này cần giải quyết. Một là, chưa có quy định về việc theo đuổi đến cùng quyền khiếu nại, tố cáo của người nộp thuế. Hai là, kết luận của Kiểm toán Nhà nước không giống với bản án đã có hiệu lực của tòa án là có giá trị bắt buộc thi hành nhưng hiện nay kết luận của Kiểm toán Nhà nước lại có giá trị bắt buộc thực hiện và không có cơ chế tố tụng. Ba là, Tổng Kiểm toán Nhà nước không có quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật và văn bản hành chính cho nên gặp khó khăn trong việc giải quyết các khiếu nại, tố cáo về kết luận kiểm toán.

Do đó, đại biểu Lê Thanh Vân đề nghị bổ sung trong dự thảo Luật quy định về tố tụng kiểm toán theo hai hướng là tố tụng trong nội bộ hoạt động kiểm toán ở cấp khiếu nại tố cáo đối với hoạt động kiểm toán ban đầu, khiếu nại lên Tổng Kiểm toán Nhà nước, khiếu nại lên Hội đồng Kiểm toán và tố tụng tại tòa án. Đồng thời, luật quản lý thuê ghi nhận quyền người nộp thuế trong trường hợp không thỏa mãn với kết luận kiểm toán thì có quyền khởi kiện.

Bên cạnh đó, một số đại biểu cũng bày tỏ băn khoăn về nội dung sửa đổi, bổ sung của dự thảo luật có bảo đảm thể chế hóa đúng các quan điểm của Đảng, tính đồng bộ, thống nhất trong hệ thống pháp luật.

Đại biểu Nguyễn Tạo (Lâm Đồng) cho hay, dự thảo Luật mở rộng quyền hạn của Kiểm toán Nhà nước nhưng chưa bám sát Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban chấp hành Trung ương về tiếp tục đổi mới sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn hiệu lực hiệu quả, chưa đảm bảo sự thống nhất trong hệ thống pháp luật.

Bên cạnh đó, theo đại biểu Tạo, Dự thảo Luật còn nội dung chồng chéo với một số luật khác, có nội dung vượt thẩm quyền, có nội dung chưa phù hợp với Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật chủ trương của Đảng, mới chỉ chủ yếu đề cập đến chức năng, nhiệm vụ và mở rộng quyền hạn của Kiểm toán Nhà nước. Một số quy định không thuộc phạm vi của Luật này mà phải quy định trong các luật khác như Luật Xử lý vi phạm hành chính, Luật Thanh tra, Luật Phòng chống tham nhũng, Luật Giám định tư pháp. Đại biểu bày to lo ngại, nếu theo quy định của dự thảo Luật khó bảo đảm tổ chức bộ máy của Kiểm toán Nhà nước tinh gọn, khó bảo đảm nguồn lực thực hiện nếu mở rộng phạm vi nhiệm vụ quyền hạn.

Trước băn khoăn của các đại biểu Quốc hội về một số nội dung được sửa đổi, bổ sung trong dự thảo Luật, giải trình trước Quốc hội, Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc cho biết, việc bổ sung nhiệm vụ giám định tư pháp, quyền xử phạt vi phạm hành chính, thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật của Tổng Kiểm toán Nhà nước… đều xuất phát từ yêu cầu thực tiễn đặt ra. Đồng thời, các luật liên quan không có quy định về vấn đề này nên gây khó khăn trong quá trình thực hiện nhiệm vụ của Kiểm toán Nhà nước.

Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc nêu rõ, thực tiễn các cơ quan điều tra vẫn có yêu cầu Kiểm toán Nhà nước tham gia giám định tư pháp đối với các vụ án tham nhũng nhưng Luật Giám định tư pháp không có quy định nên Kiểm toán Nhà nước khó thực hiện nhiệm vụ. Về quyền xử phạt hành chính thì dự thảo Luật chỉ quy định xử phạt hành chính đối với hành vi cản trở và chống đối trong quá trình kiểm toán. Về thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật chỉ đề nghị ban hành văn bản trong lĩnh vực phòng chống tham nhũng.

Minh Thùy

"Sờ vào đâu, sai ở đó": Nhiều Bộ ngành không ủng hộ kiểm toán các dự án BOT từ đầu?

Vì sao Bộ GTVT "ngăn" kiểm toán các dự án BOT giao thông?

Xử lý hình sự nếu phát hiện tham nhũng sau khi kiểm toán