Có thể thấy tỉ lệ án bị hủy do sai lầm trong việc cho hưởng án treo trong năm qua là rất cao (chiếm khoảng 40% án bị hủy). Sai lầm phổ biến là tòa án các cấp cho bị cáo hưởng án treo khi không đủ điều kiện theo quy định. Thậm chí, có trường hợp tòa án cho cả người phạm tội thuộc trường hợp có nhân thân rất xấu, phạm tội nhiều lần được hưởng án treo.

Việc tuyên án treo của ngành Tòa án còn nhiều sai sót

Bên cạnh đó, trong năm 2011, số sai lầm về việc không cho hưởng án treo cũng chiếm tỉ lệ không nhỏ (4/43 vụ tòa hình sự xét xử giám đốc thẩm). Tòa hình sự TAND tối cao nhận định, việc không cho hưởng án treo đúng quy định là do quá cứng nhắc trong việc đánh giá tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội nên không cho hưởng án treo đối với những trường hợp phạm tội có nhân thân tốt, phạm tội lần đầu, có nhiều tình tiết giảm nhẹ.

Một số đại diện Ngành Tòa án các cấp cho rằng, nguyên nhân cơ bản dẫn đến những thiếu sót của Ngành Tòa án thời gian qua là do số lượng các vụ án và đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm mà Ngành phải thụ lí là rất lớn trong khi đó số lượng cán bộ không đủ để đáp ứng yêu cầu công việc. Hầu hết tòa án các tỉnh đều trong tình trạng thiếu nguồn nhân lực để giải quyết công việc nên tình trạng án tồn đọng do không xử lý kịp là không thể tránh khỏi.

Bên cạnh việc thiếu cán bộ thì những quy định của pháp luật chưa thật sự phù hợp, chậm sửa đổi, bổ sung hoặc chưa có hướng dẫn kịp thời cũng là rào cản trong công tác của Ngành Tòa án, đặc hiệt là các quy định liên quan tới đất đai và giải quyết tranh chấp đất đai.

Phát biểu tại hội nghị, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đánh giá cao kết quả mà Ngành Tòa án đạt được trong việc giữ vững an ninh chính trị, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người dân. Chủ tịch nước yêu cầu, Ngành Tòa án phải tìm ra giải pháp hạn chế những bản án sai sót, nâng cao tính nghiêm minh và thuyết phục của các bản án. Đặc biệt, trong thời gian tới, Ngành Tòa án phải nâng cao chất lượng tranh tụng; làm tốt công tác hòa giải dân sự, đối thoại với vụ án hành chính, khắc phục tình trạng kháng nghị tràn lan thiếu căn cứ; tập trung đào tạo cán bộ về chuyên môn nghiệp vụ, chính trị, tư tưởng để hoàn thành nhiệm vụ mà Đảng và Nhà nước giao phó, đảm bảo xét xử nghiêm minh, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.

Mai Phương