Không có cơ sở kết luận cá chết do thủy triều đỏ
Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân trả lời trong cuộc hợp báo hôm 27/4 |
Trong cuộc họp báo diễn ra tối 27/4 tại trụ sở Bộ TN&MT, Thứ trưởng Bộ TN&MT Võ Tuấn Nhân cho biết, hai nhóm nguyên nhân chính làm cá chết hàng loạt ở miền Trung gồm: “Tác động của các độc tố hóa học thải ra của con người từ trên đất liền và trên biển. Hai là do hiện tượng dị thường tự nhiên kết hợp với tác động của con người tạo nên hiện tượng tảo nở hoa mà trên thế giới gọi là hiện tượng thủy triều đỏ”.
Hai nguyên nhân mà thứ trưởng Bộ TN&MT nêu trong cuộc họp báo không nhận được sự đồng thuận của dư luận. Theo các chuyên gia về môi trường, thủy triều đỏ là tên gọi chung của hiện tượng tảo biển nở hoa, thường xảy ra vào tháng 3 đến tháng 9 hàng năm hoặc xảy ra ở các vùng biển ô nhiếm chất hữu cơ. Khi biển bị ô nhiễm một số loại tảo sẽ nở hoa khiến nước biển có màu nâu hoặc màu đỏ.
Thủy triều đỏ dễ dàng nhận biết bằng trực quan do nước biển thường có mùi tanh hôi và có chất dính trong nước, hình thành những đám dày đặc hoặc thành từng mảng trên mặt nước. Nếu tập trung mật độ cao, nước sẽ đổi màu hay xỉn lại, chuyển từ màu tím sang màu đỏ hồng.
Hiện tượng tảo biển nở hoa như vậy sẽ gây ra độc tố tự nhiên, giảm hòa tan oxy trong nước, có thể làm chết sinh vật biển như tôm, cá, động vật có vú. Trên thế giới, nhiều nước từng xảy ra hiện tượng thủy triều đỏ như Nhật Bản. Hay ở Việt Nam vào năm 2001, thủy triều đỏ đã xuất hiện tại vùng biển Bình Thuận, Ninh Thuận.
Xét theo những dấu hiệu trên, các chuyên gia đều cho rằng, chưa thấy có mối liên quan nào đến hiện tượng cá chết hàng loạt ở ven biển miền Trung gần một tháng qua.
Theo PGS.TS Lê Xuân Cảnh, Viện trưởng Viện sinh thái tài nguyên sinh vật, Bộ TN&MT cần xem xét lại sự đúng đắn khi đưa ra nguyên nhân cá chết do tảo nở hoa, hay còn gọi là thủy triều đỏ.
PGS.TS Lê Xuân Cảnh phân tích: Thủy triều đỏ là hiện tượng thường xảy ra ở bề nổi, không thể gây ra chết các loài sinh vật ở lớp đáy. Tuy nhiên, trong số cá chết ngư dân vớt được từ đầu tháng 4 đến nay, có nhiều loài sống ở tầng đáy biển. Hơn nữa, hiện tượng thủy triều đỏ cũng không thể gây ra hiện tượng cá chết nhiều, lâu ngày như đang xảy ra ở ven biển miền Trung. Bên cạnh đó, nếu đúng là hiện tượng thủy triều đỏ làm cá chết thì nước biển tại những vùng có cá chết phải có bốc mùi tanh hôi, có chất dính. Còn ở vùng biển từ Hà Tĩnh vào đến Thừa Thiên Huế, đều chưa ghi nhận thấy dấu hiệu giống hiện tượng thủy triều đỏ.
Còn PGS.TS Trương Quốc Phú, Trưởng Khoa Thủy sản trường ĐH Cần Thơ thì hiện tượng cá chết với số lượng lớn, đồng loạt như vậy thì chỉ có thể là do nhiễm độc chứ không phải dịch bệnh.
Một quan điểm khác, theo GS.TS Vũ Trọng Hồng, nguyên Thứ trưởng Bộ Thủy lợi cho biết: Bộ TNMT cần phải loại bỏ nguyên nhân gây ra hiện tượng cá chết ở 4 tỉnh miền Trung do hiện tượng thủy triều đỏ.
Theo GS.TS Vũ Trọng Hồng, trong thời gian còn công tác tại Bộ Thủy lợi, ông đã từng khảo sát tại vùng biển miền Trung. Theo đó, vùng biển miền Trung có dòng hải lưu ngầm chảy từ Hà Tĩnh vào các tỉnh miền trong. Rất có thể, độc tố hóa học xuất phát từ Hà Tĩnh, sau đó cuốn vào vùng biển các tỉnh miền trong, gây ra hiện tượng cá chết hàng loạt lan rộng.
Đồng quan điểm với GS.TS Hồng, TS Bùi Quang Tề, nguyên Viện trưởng Viện Nuôi trồng thủy sản, chuyên gia về bệnh học thủy sản cho rằng: “Thủy triểu đỏ xuất hiện khi biển bị ô nhiễm hữu cơ. Không thể cùng một lúc đưa ra hai nhóm nguyên nhân như Bộ TNMT nêu. Bởi nếu có độc tố hóa học khiến cá to, cá nhỏ chết thì những sinh vật phù du như tảo cũng sẽ chết. Nếu tảo chết rồi thì không thể nở hoa được, sao có thủy triều đỏ”.
Thiên Minh - Xuân Hinh
-
Bộ Công Thương: Tập huấn quy định về giảm phát thải và kiểm kê khí nhà kính tại miền Trung - Tây Nguyên
-
Xây dựng kịch bản ứng phó phù hợp với áp thấp nhiệt đới có khả năng mạnh lên thành bão
-
Hội nghị Trung ương 10: Cho ý kiến về 10 nội dung thuộc 2 nhóm vấn đề chiến lược
-
Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh 3 nhiệm vụ trọng tâm đối với ngành công thương
-
Phu nhân Đại tướng Võ Nguyên Giáp qua đời