Theo đánh giá của Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, mỗi ngày khu vực Hà Nội có khoảng 350.000 - 400.000m3 nước thải sinh hoạt và hơn 1.000m3 rác thải, trong đó chỉ có 10% được xử lý, số còn lại đều đổ thẳng vào các ao hồ, sông ngòi.

Từ nhiều năm trước Hà Nội đã chỉ ra và thực hiện một số giải pháp để giảm ô nhiễm, làm sạch hệ thống sông, hồ nội đô. Nhiều trạm xử lý nước thải đã được xây dựng (từ năm 2013, thành phố Hà Nội đã đưa Nhà máy xử lý nước thải Yên Sở, quận Hoàng Mai có công suất 200.000m3/ngày đêm, với nhiệm vụ thu gom, xử lý nước thải của sông Sét và Kim Ngưu).

Một đoạn sông Kim Ngưu, Hà Nội.

Ngoài ra, nhiều dự án cũng được TP Hà Nội đặt ra nhằm thu gom và xử lý nước thải như hệ thống thu gom, xử lý nước thải đô thị khu vực quận Hà Đông và Sơn Tây, dự kiến công suất 45.000m3/ngày đêm và 20.000m3/ngày đêm; hệ thống thu gom và Nhà máy xử lý nước thải Phú Đô với công suất 84.000m3/ngày đêm.

Đến nay, trên địa bàn thành phố đã có 6 trạm, nhà máy xử lý nước thải được đưa vào hoạt động. Một số dự án khác đã và đang khẩn trương triển khai.

Trong Đề án "Phục hồi chất lượng môi trường và phát triển hệ thống 4 sông Tô Lịch, Kim Ngưu, Lừ, Sét" do Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội xây dựng nêu rõ: Các dòng sông nội đô đều ở mức ô nhiễm từ vừa đến nặng. Chỉ số DO (chỉ số oxy hòa tan trong nước), cho thấy "sức khỏe" dòng sông suy giảm rõ rệt, nhất là đánh giá theo chuỗi thời gian 10 năm trở lại đây của Sở Tài nguyên và Môi trường, phối hợp với các cơ quan trên địa bàn thành phố.

sông Tô Lịch là một trong những trục tiêu thoát nước chính của Hà Nội với chiều dài 14,6km, chảy qua 6 quận, huyện: Ba Đình, Cầu Giấy, Đống Đa, Thanh Xuân, Hoàng Mai, Thanh Trì.

Hằng ngày, sông Tô Lịch có khoảng hơn 150.000m3 nước thải sinh hoạt và nước thải công nghiệp chưa qua xử lý xả trực tiếp xuống sông Tô Lịch. Mỗi ngày, có hơn 300 cống xả thải được xả trực tiếp xuống lòng sông Tô Lịch. Phần bờ kè của sông Tô Lịch đang được cải tạo và nâng cấp.

Sông Lừ dài khoảng 10km, chảy qua các phường Nam Đồng, Quang Trung, Khương Thượng, Trung Tự, Kim Liên, Phương Mai (quận Đống Đa), Khương Mai, Phương Liệt (quận Thanh Xuân và phường Định Công; Đại Kim, quận Hoàng Mai).

Sông Sét dài khoảng 3,6km cũng đang trong tình trạng ô nhiễm nặng. Nước tại dòng sông Sét đen kịt, nhiều rác thải được vớt dưới dòng sông. Rác thải sinh hoạt được tập kết ngay phía trên lan can dòng sông Sét gây ô nhiễm môi trường và mất mỹ quan đô thị.

Sông Kim Ngưu nằm trong hệ thống thoát nước thải của TP Hà Nội. Sông dài 1,2km, từ ngã tư Lò Đúc - Trần Khát Chân (quận Hai Bà Trưng) đến Yên Sở (quận Hoàng Mai).

Đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội cho biết, để làm sống lại các con sông nội đô, Sở đang đánh giá lại các quy hoạch, đề án đã được duyệt trước đây nhằm hoàn thiện để trình UBND TP Hà Nội xem xét phê duyệt, triển khai đề án.

Bên cạnh đó, Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội cũng đang xem xét lại tiêu chuẩn môi trường nhằm đánh giá, tiếp nhận và xử lý nguồn nước thải cho 4 con sông nội đô. Thực tế dù đã có nhiều công trình được triển khai nhưng vẫn chưa giải quyết triệt để vấn đề ô nhiễm.

Từ năm 2011, TP Hà Nội đã phê duyệt nhiệm vụ Quy hoạch chi tiết tỉ lệ 1/500 hai bên bờ tuyến sông Tô Lịch, tuy nhiên, đến nay quy hoạch này vẫn chưa được thực hiện hiệu quả do việc xử lý nguồn nước ô nhiễm tại dòng sông vẫn tồn đọng bất cập.

Mục tiêu hồi sinh các dòng sông đã được Hà Nội đặt ra cách đây nhiều năm thông qua những đề án cải tạo, biện pháp ngăn chặn ô nhiễm. Tuy nhiên, vẫn cần sự quyết tâm lớn của các cấp các ngành liên quan.

Để phục hồi lại 4 con sông quan trọng Tô Lịch, Kim Ngưu, Lừ, Sét, TP Hà Nội cũng đã triển khai một số dự án nhằm góp phần cải thiện ô nhiễm sông, hồ ở Hà Nội. Trong đó, dự án thoát nước, cải thiện môi trường giai đoạn 1 và 2 bao gồm việc cải tạo hệ thống thoát nước khu vực nội thành, cải tạo kè và công trình hạ tầng kỹ thuật dọc các sông Tô Lịch, Kim Ngưu, Lừ, Sét; cải tạo, nạo vét hồ nội thành.

Nhiều dự án liên quan khác cũng đang được triển khai, như: Đầu tư, đưa vào vận hành các nhà máy xử lý nước thải: Kim Liên, Trúc Bạch, Bảy Mẫu, Yên Sở. Dự án xây dựng hệ thống thu gom và nhà máy xử lý nước thải Yên Xá (công suất 270.000 m3/ngày - đêm) đang được đầu tư với các giải pháp làm hệ thống cống bao sông Tô Lịch, sông Lừ, xây dựng nhà máy xử lý nước thải...

G.M

Mỗi ngày các dòng sông Hà Nội nhận 600.000 m3 nước thải