Hệ thống chính trị của Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam

20:24 | 09/10/2024

Theo dõi PetroTimes trên

(PetroTimes) - Trong 30 năm qua, cùng với sự phát triển lớn mạnh của Tập đoàn, hệ thống chính trị trong Tập đoàn ngày càng hoàn thiện và đồng bộ.

Hệ thống chính trị của Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam

Thành lập Đảng bộ Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam

1. Tổ chức Đảng Cộng sản Việt Nam trong Tập đoàn

Khi mới thành lập, Tổng công ty Than Việt Nam (TVN) chưa có tổ chức đảng của toàn Tổng công ty. Các tổ chức đảng của các đơn vị thành viên vẫn trực thuộc các cấp ủy địa phương (tỉnh ủy, thành ủy, huyện ủy, đảng ủy khối doanh nghiệp). Do đặc điểm của TVN khi đó chỉ có hoạt động sản xuất, kinh doanh than chủ yếu trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh và trụ sở của TVN đặt tại Thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh, cho nên ngày 13/7/1996 Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Ninh đã ban hành Quyết định số 43-QĐ/TU thành lập Đảng bộ Than Quảng Ninh là đảng bộ cấp trên cơ sở trực thuộc Tỉnh ủy Quảng Ninh để lãnh đạo các tổ chức cơ sở đảng trong các đơn vị thuộc Tổng công ty TVN đóng trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh. Tại thời điểm thành lập, Đảng bộ Than Quảng Ninh có 29 chi, đảng bộ cơ sở, với 10.652 đảng viên.

Các tổ chức đảng của các đơn vị thành viên khác của Tổng công ty (không có trụ sở tại Quảng Ninh) vẫn trực thuộc các tổ chức đảng địa phương như Đảng ủy Khối Công nghiệp Hà Nội, Đảng ủy Khối cơ sở Bộ Công nghiệp tại thành phố Hồ Chí Minh, đảng ủy khối doanh nghiệp các tỉnh, thành phố và một số đơn vị trực thuộc thẳng tỉnh ủy, huyện ủy.

Mặc dù Đảng bộ Than Quảng Ninh đã được thành lập nhưng hệ thống tổ chức đảng của TVN vẫn chưa đồng bộ vì không có tổ chức đảng toàn Tổng công ty hoặc tổ chức đảng đồng cấp với cơ quan quản lý, điều hành Tổng công ty (do Đảng bộ Than Quảng Ninh là tổ chức đảng đặc thù không có cơ quan chuyên môn đồng cấp).

Để khắc phục bất cập về hệ thống tổ chức đảng trong một số tổng công ty nhà nước (trong đó có TVN), ngày 24/3/2003, Bộ Chính trị đã ban hành Quyết định số 67-QĐ/TW thành lập Ban Cán sự Đảng Tổng công ty Than Việt Nam để lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị và công tác tổ chức, cán bộ đối với Tổng công ty TVN.

Đảng bộ TKV được tổ chức theo mô hình Đảng bộ Công ty mẹ - Tập đoàn

Ban Cán sự Đảng Tổng công ty đã ký các quy chế phối hợp công tác với Đảng ủy Than Quảng Ninh, Đảng ủy Khối Công nghiệp Hà Nội và Đảng ủy Khối cơ sở Bộ Công nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh để phối hợp lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị, công tác tổ chức, cán bộ và công tác xây dựng đảng đối với các đơn vị thành viên của Tổng công ty.

Ngày 25/5/2007, Đảng ủy Khối Doanh nghiệp Trung ương ban hành Quyết định số 85-QĐ/ ĐUK thành lập Đảng bộ Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam, là đảng bộ cấp trên cơ sở trực thuộc Đảng ủy Khối Doanh nghiệp Trung ương. Tại thời điểm thành lập, Đảng bộ TKV có 11 chi, đảng bộ cơ sở trực thuộc gồm Đảng bộ Cơ quan Tập đoàn và 10 chi, đảng bộ đơn vị nằm trong cơ cấu Công ty mẹ - Tập đoàn.

Như vậy, kể từ khi thành lập năm 1994 cho đến năm 2007 (sau hơn 12 năm) TKV đã có tổ chức đảng đồng cấp với Cơ quan quản lý, điều hành Tập đoàn, được tổ chức theo mô hình Đảng bộ Công ty mẹ của Tập đoàn. Tuy nhiên mô hình này vẫn chưa thực sự đồng bộ vì vẫn còn một số chi nhánh của TKV, theo quy định thì tổ chức đảng phải trực thuộc Đảng ủy TKV nhưng trên thực tế vẫn trực thuộc Đảng ủy Than Quảng Ninh và Đảng ủy Khối các cơ quan và doanh nghiệp tỉnh Đắk Nông từ trước đó.

Thành lập Đảng bộ Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam

Từ năm 2019 đến nay, Đảng bộ TKV đã có 2 đợt tiếp nhận thêm các tổ chức cơ sở đảng của các chi nhánh, công ty con chuyển về trực thuộc:

Năm 2019: Tiếp nhận từ Đảng ủy Khối Công nghiệp Hà Nội 12 tổ chức cơ sở đảng các công ty con, công ty “cháu” của TKV có trụ sở tại Hà Nội;

Năm 2023: Tiếp nhận từ Đảng ủy Than Quảng Ninh 10 tổ chức cơ sở đảng các chi nhánh của TKV có trụ sở tại Quảng Ninh; và 3 đảng bộ công ty con của Tập đoàn ở các địa phương khác từ Đảng ủy Khối các cơ quan và doanh nghiệp tỉnh Đắk Nông, Đảng ủy Khối các doanh nghiệp tỉnh Hà Tĩnh, Thành ủy Lào Cai.

Đến nay Đảng bộ TKV đã được tổ chức theo đúng mô hình Đảng bộ Công ty mẹ - Tập đoàn (gồm toàn bộ tổ chức đảng các chi nhánh trong Công ty mẹ), đồng thời trực tiếp lãnh đạo hầu hết các tổ chức đảng công ty con của Tập đoàn có trụ sở tại Hà Nội và các địa phương (trừ các công ty con tại tỉnh Quảng Ninh và một số công ty con, công ty “cháu” vẫn trực thuộc tổ chức đảng cấp trên tại địa phương từ trước).

Hiện nay hệ thống tổ chức đảng trong toàn TKV có 86 tổ chức cơ sở đảng và 27.872 đảng viên, chủ yếu trực thuộc 2 đảng bộ cấp trên cơ sở. Trong đó, trực thuộc Đảng bộ Tập đoàn: 39 tổ chức cơ sở đảng với 15.968 đảng viên. Trực thuộc Đảng bộ Than Quảng Ninh: 23 tổ chức cơ sở đảng là công ty con và “công ty cháu” với 9.626 đảng viên. Trực thuộc các tổ chức đảng địa phương khác: 24 tổ chức cơ sở đảng và 2.278 đảng viên.

2. Tổ chức Công đoàn trong Tập đoàn

Sau khi Tổng Công ty Than Việt Nam được thành lập và đi vào hoạt động, ngày 1/7/1996, Ban Thường vụ Công đoàn Năng lượng Việt Nam đã ban hành Quyết định số 178 CĐNL/QĐ-ToC thành lập Công đoàn Tổng công ty Than Việt Nam trên cơ sở tổ chức công đoàn của các đơn vị ngành Than được tách ra từ Liên đoàn Lao động các địa phương và Công đoàn Năng lượng Việt Nam.

Đến ngày 6/12/2005, Ban Thường vụ Công đoàn Công nghiệp Việt Nam có Quyết định số 1269/QĐ-CĐCN đổi tên Công đoàn Tổng công ty Than Việt Nam thành Công đoàn Than Việt Nam. Trong thời gian 10 năm (từ 7/1996 đến 7/2006) Công đoàn Than Việt Nam trực thuộc Công đoàn Năng lượng và sau đó là Công đoàn Công nghiệp Việt Nam (trực thuộc công đoàn ngành).

Quyết định số 27-QĐ/TĐ-QN về việc “Thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Than Quảng Ninh”

Ngày 18/7/2006, Đoàn Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam ban hành Quyết định số 1024/QĐ-TLĐ thành lập Công đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam trực thuộc Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam. Như vậy kể từ năm 2006 đến nay, Công đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam là công đoàn ngành trực thuộc Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam.

Trong quá trình phát triển, Công đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam đã 2 lần tiếp nhận thêm tổ chức công đoàn của các tổng công ty khi các tổng công ty này được sáp nhập vào Tổng công ty Than Việt Nam và Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam.

Ngày 24/5/2001, Công đoàn Công nghiệp Việt Nam đã có Quyết định số 251/QĐ-CĐCN giải thể Công đoàn Tổng công ty Cơ khí năng lượng và mỏ và chuyển giao các công đoàn cơ sở trực thuộc Công đoàn Tổng công ty Cơ khí năng lượng và mỏ về trực thuộc Công đoàn Tổng công ty Than Việt Nam.


Ban Chấp hành Công đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam khóa VI, nhiệm kỳ 2023 - 2028 ra mắt Đại hội

Ban Chấp hành Công đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam khóa VI, nhiệm kỳ 2023 - 2028 ra mắt Đại hội

Ngày 18/7/2006, Đoàn Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đã có Quyết định số 1024/QĐ-TLĐ chuyển Công đoàn Tổng công ty Khoáng sản Việt Nam về trực thuộc Công đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam.

Hiện nay, Công đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam có 65 tổ chức công đoàn trực thuộc (4 công đoàn cấp trên cơ sở và 61 công đoàn cơ sở bao gồm cả công đoàn các công ty con, đơn vị liên kết) với 96.249 đoàn viên. Khác với hệ thống tổ chức đảng và đoàn thanh niên, kể từ khi thành lập đến nay thì hệ thống tổ chức công đoàn trong TKV luôn đồng cấp với hệ thống tổ chức doanh nghiệp của Tập đoàn.

3. Tổ chức Đoàn Thanh niên trong Tập đoàn

Từ khi thành lập đến nay, TKV chưa có tổ chức đoàn thanh niên toàn Tập đoàn, mà các tổ chức cơ sở đoàn tại các doanh nghiệp thành viên chủ yếu trực thuộc 2 đoàn tương đương cấp huyện là Đoàn Thanh niên Tập đoàn (Công ty mẹ) và Đoàn Thanh niên Than Quảng Ninh.

Sau khi Đảng bộ Than Quảng Ninh được thành lập, đến cuối năm 1996 Đoàn thanh niên các mỏ than được tách ra khỏi Đoàn thanh niên các công ty vùng để cùng trực thuộc Tỉnh đoàn Quảng Ninh.

Ngày 24/7/1997, Ban cán sự Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Than Quảng Ninh được thành lập với nhiệm vụ làm cầu nối giữa đoàn viên thanh niên ngành Than với Tỉnh đoàn Quảng Ninh và giúp Đảng ủy Than Quảng Ninh theo dõi, nắm lực lượng đoàn viên, thanh niên. Đến ngày 3/2/1999, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn Quảng Ninh ban hành Quyết định số 27-QĐ/TĐ-QN về việc “Thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Than Quảng Ninh” là tổ chức Đoàn tương đương cấp huyện trực thuộc Tỉnh đoàn Quảng Ninh. Đoàn Than Quảng Ninh chính thức đi vào hoạt động từ ngày 23/3/1999, gồm có 39 cơ sở và chi đoàn trực thuộc với hơn 30 nghìn đoàn viên, thanh niên.

Lễ công bố quyết định nâng cấp Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam thành Đoàn tương đương cấp huyện

Từ khi được thành lập cho đến năm 2009, do trong giai đoạn này TVN chưa có tổ chức đoàn của toàn Tập đoàn hoặc của Công ty mẹ nên Đoàn Than Quảng Ninh đã tiếp nhận thêm một số tổ chức đoàn cơ sở là các đơn vị thành viên của Tập đoàn ở ngoài vùng Quảng Ninh, trong đó chủ yếu là các tổ chức đoàn trực thuộc Đoàn Khối Công nghiệp Hà Nội, Quận Đoàn Đống Đa thuộc Thành Đoàn Hà Nội; thành lập mới các tổ chức đoàn tại các đơn vị thành viên của Tập đoàn được thành lập tại Quảng Ninh, Hà Nội và Bắc Giang. Năm 2009 là thời điểm quy mô tổ chức, số lượng đoàn viên đông đảo nhất với 56 cơ sở trực thuộc và trên 50.000 đoàn viên thanh niên.

Trải qua hơn 25 năm hình thành và phát triển, đến nay do thay đổi về công tác tổ chức Đoàn Than Quảng Ninh có nhiều đơn vị được chuyển giao về Đoàn Thanh niên Tập đoàn Công nghiệp Than -

Khoáng sản Việt Nam, chuyển giao về các địa phương và giải thể một số tổ chức không còn đủ điều kiện theo quy định. Hiện tại Đoàn Than Quảng Ninh có 30 cơ sở trực thuộc với gần 10.000 đoàn viên thanh niên.

Đoàn Thanh niên Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam Tiền thân của Đoàn Thanh niên Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam là Chi đoàn Cơ quan Tổng công ty Than Việt Nam thuộc Quận đoàn Đống Đa, Thành đoàn Hà Nội giai đoạn từ năm 1994 đến năm 1998. Khi thành lập Đoàn Than Quảng Ninh vào đầu năm 1999 thì Đoàn Thanh niên Cơ quan Tổng công ty được chia thành Chi đoàn Văn phòng I Tổng công ty Than Việt Nam trực thuộc Đoàn Than Quảng Ninh và Chi đoàn Trung tâm giao dịch Tổng công ty Than Việt Nam (trụ sở tại 226 Lê Duẩn, Hà Nội) trực thuộc Quận đoàn Đống Đa. Đến năm 2002 sau khi tiếp nhận Chi đoàn Trung tâm giao dịch Tổng công ty Than Việt Nam từ Quận đoàn Đống Đa chuyển về, Đoàn Than Quảng Ninh thành lập Đoàn cơ sở Tổng Công ty Than Việt Nam gồm 2 chi đoàn trực thuộc. Năm 2005 sau khi thành lập Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam, lúc này Đoàn cơ sở Tổng công ty Than Việt Nam được đổi tên thành Đoàn cơ sở Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam.

Ký Quy chế phối hợp với Than Quảng Ninh

Ngày 11/10/2007, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh ban hành Quyết định số 2496-QĐ/TWĐTN-TC thành lập Đoàn Thanh niên Khối Doanh nghiệp Trung ương, lúc này Đoàn cơ sở Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam là một trong 26 đơn vị trực thuộc Đoàn Khối DNTW. Từ năm 2007 đến năm 2019, Đoàn cơ sở Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam thành lập mới 6 chi đoàn trực thuộc: Chi đoàn Cơ quan Tổng công ty Điện lực, Chi đoàn Công ty Nhiệt điện Đông Triều, Chi đoàn Trường Quản trị Kinh doanh, Chi đoàn Tạp chí Than - Khoáng sản, Chi đoàn Công ty CP Đầu tư phát triển nhà và hạ tầng, Chi đoàn Bauxit Nhôm Lâm Đồng với tổng số 236 đoàn viên thanh niên.

Ngày 12/2/2020, được sự thống nhất của Ban Thường vụ Đảng ủy Tập đoàn và Đoàn Khối Doanh nghiệp Trung ương, Đoàn Thanh niên Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam được nâng cấp từ đoàn cấp cơ sở thành tổ chức Đoàn tương đương cấp huyện trực thuộc Đoàn Khối Doanh nghiệp Trung ương theo Quyết định số 472- QĐ/ĐTNK-TCKT sau khi đã tiếp nhận thêm 12 cơ sở đoàn trực thuộc Đoàn Khối Công nghiệp Hà Nội. Tại thời điểm được nâng cấp, Đoàn Thanh niên Tập đoàn có 19 cơ sở trực thuộc với 1.600 đoàn viên thanh niên.

Sau hơn 4 năm hoạt động ở mô hình là tổ chức đoàn tương đương cấp huyện, quy mô tổ chức của Đoàn Thanh niên Tập đoàn đã có sự thay đổi lớn khi thực hiện chủ trương của Ban Thường vụ Đảng ủy Tập đoàn về việc sắp xếp lại mô hình tổ chức của Đoàn thanh niên đồng bộ với mô hình tổ chức của Đảng bộ Tập đoàn. Từ năm 2020 đến nay, Đoàn Thanh niên Tập đoàn đã tiếp nhận thêm 26 cơ sở Đoàn trực thuộc Đoàn Than Quảng Ninh, Đoàn Khối Công nghiệp Hà Nội và các đoàn địa phương khác.

Đến thời điểm hiện nay, Đoàn Thanh niên Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam đã thực sự được tổ chức, kiện toàn theo mô hình Đoàn thanh niên của Công ty mẹ - Tập đoàn, gồm tổ chức cơ sở đoàn của tất cả các chi nhánh trực thuộc Công ty mẹ và các công ty con có trụ sở tại Thành phố Hà Nội và một số địa phương khác ở ngoài tỉnh Quảng Ninh. Hiện tại Đoàn Thanh niên Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam có tổng số 37 cơ sở đoàn trực thuộc, với 12.000 đoàn viên thanh niên.

P.V