Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) vừa thông báo, từ hôm nay 4/5 chính thức tăng giá bán lẻ điện bình quân 3% so với hiện hành (1.864,44 đồng/kWh). Mức tăng này đang được dư luận quan tâm, điều đó sẽ ảnh hưởng ra sao đến tăng trưởng kinh tế, hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và đời sống người dân.

Chủ tịch Hội Thẩm định giá Việt Nam Nguyễn Tiến Thỏa

Đánh giá về việc tăng giá điện trên Báo Giao thông mới đây, ông Nguyễn Tiến Thỏa, Chủ tịch Hội Thẩm định giá Việt Nam cho rằng mức tăng 3% là khá thấp so với năm ngoái (năm 2022 tăng 9,27% so với năm 2021), chưa thực hiện được nguyên tắc bù đắp chi phí sản xuất điện.

Tuy nhiên, mức tăng này đã thực hiện được yêu cầu của thường trực Chính phủ là "việc điều chỉnh giá điện phải đảm bảo không giật cục, có lộ trình, ổn định chính trị và trật tự an toàn xã hội, hài hòa lợi ích giữa doanh nghiệp và người dân".

Chuyên gia cũng đánh giá, giá điện tăng khi mùa nắng nóng đang đến gần ảnh hướng đến sản xuất kinh doanh và đời sống người dân. Có thể thấy giá bán lẻ điện bình quân chung tăng 3% so với giá bán lẻ điện bình quân hiện hành, tức là tăng 56 đồng/kWh từ 1.864,44 đồng lên 1.920,3732 đồng.

“Mức tăng này tuy không lớn, nhưng nếu giá điện tăng 3% thì số tiền điện bình quân phải chi thêm của 25 triệu hộ tiêu dùng khoảng 12.000 đồng mỗi tháng. Trong đó, nếu hộ tiêu dùng 50 kWh/tháng phải chi thêm 2.550 đồng, nếu hộ tiêu dùng 400 kWh/tháng phải chi thêm 35.600 đồng/tháng”, ông Nguyễn Tiến Thỏa nói.

Cũng theo ông Thỏa, hiện nay đang áp dụng biểu giá điện sinh hoạt thang 6 bậc lũy tiến, với nguyên tắc dùng càng nhiều thì càng phải tăng bậc với giá cao hơn. Và đương nhiêu tiền điện sẽ phải trả nhiều hơn. Mặt khác, những tháng nắng nóng, thông thường tiền điện tiêu thụ thường tăng nhiều hơn tháng bình thường gấp 2 lần. Do đó, tiền điện tăng mạnh là không tránh khỏi kể cả lúc giá điện chưa tăng. Vì thế, giá điện tăng cao hơn cũng là một áp lực lớn cho người dân vào dịp này.

Vị chuyên gia khuyến nghị, giải pháp quan trọng nhất là phải có phương án sử dụng điện hợp lý, tiết kiệm, đồng thời phải sửa ngay biểu giá cố định qua bán lẻ điện theo hướng rút gọn.

Giá điện tăng sẽ tác động đến giá thành tại một số ngành nghề.

Ở góc độ chi phí đầu vào của doanh nghiệp và mục tiêu tăng trưởng chung của nền kinh tế Việt Nam năm 2023, ông Nguyễn Tiến Thỏa cho biết, mức tăng giá điện lần này sẽ tác động làm tăng chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trực tiếp vòng 1 là 1,099%, tác động lan tỏa vòng 2 là 0,18%. Nếu xem xét tác động đến giá thành sản phẩm của những ngành sử dụng nhiều điện thì ngành thép sẽ tăng 0,18%, xi măng 0,45%, dệt may 0,4%...

Tuy nhiên, mức tăng thực tế có như vậy hay không, cao hay thấp hơn còn tùy thuộc vào sự chấp nhận của thị trường, của cung cầu và hiệu quả của các giải pháp bình ổn giá, kiểm soát lạm phát và các giải pháp tiết giảm chi phí sản xuất kinh doanh.

Để tránh câu chuyện “té nước theo mưa”, trục lợi giá điện, Chủ tịch Hội Thẩm định giá Việt Nam nhìn nhận, ngoài chính sách bình ổn giá, thì Nhà nước cũng cần nghiêm túc với việc công khai, minh bạch giá.

“Trước hết, cần yêu cầu các doanh nghiệp kê khai giá thành sản xuất kinh doanh những mặt hàng Nhà nước định giá để tránh việc “giá điện tăng bao nhiêu thì ông tăng bấy nhiêu”. Ngoài ra, cần xử lý nghiêm việc lợi dụng tăng giá điện để tạo hiệu ứng tăng giá các mặt hàng một cách thiếu kiểm soát, đặc biệt là các mặt hàng thiết yếu”, ông Thỏa nói.