Quang cảnh phiên thảo luận tại Quốc hội

Thảo luận về Báo cáo của Đoàn giám sát của Quốc hội về “việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội từ năm 2015 đến hết năm 2023”, đại biểu Nguyễn Văn An (Thái Bình) cho rằng, hiện nay giá nhà ở tại Hà Nội, TP HCM đang lên quá cao, ngày càng vượt xa tầm tay của người dân có nhu cầu ở thực.

Theo đại biểu, tình trạng này cũng có phần là do các chiêu trò thổi giá của các giới đầu tư, tuy nhiên rất khó xử lý khi đó là những giao dịch dân sự, thuận mua vừa bán, có đóng thuế, phí khi chuyển nhượng theo quy định của pháp luật.

Để giải quyết tình trạng này, đại biểu Nguyễn Văn An kiến nghị có thể dùng nguồn cung nhà ở đủ lớn, tháo gỡ vướng mắc cho các dự án tồn đọng, phát triển nhà ở xã hội. Đồng thời đề nghị Chính phủ chỉ đạo khẩn trương nghiên cứu việc đánh thuế bất động sản, bất động sản thứ 2 trở lên cùng với các giải pháp đồng bộ nhằm bình ổn giá nhà.

Thảo luận tại hội trường, đại biểu Trần Hoàng Ngân (Đoàn TP HCM) cho rằng, hiện nay, giá nhà và đất lên quá cao, sẽ ảnh hưởng đến những người dân lao động và họ khó có thể mua được nhà để ở. Với tình hình hiện nay, nhất là những người công nhân lao động, người nghèo sẽ không bao giờ mua được nhà. Vấn đề là phải lo có thêm được nhà lưu trú cho công nhân, ký túc xá cho sinh viên, xây thêm nhà ở xã hội, những cái đó phải tập trung nhiều hơn và hình thức cho thuê là cách thức quan trọng nhất đối với người dân hiện nay.

Toàn Đảng, toàn dân đang thực hiện kế hoạch xóa nhà tạm, nhà dột nát và được cộng đồng hưởng ứng rất nhiều. Đối với giá nhà đất hiện nay, trong thời gian tới đây những thể chế phải được hoàn thiện để kiểm soát việc đầu cơ, lũng đoạn thị trường bất động sản.

Đại biểu Nguyễn Thị Thủy (Bắc Kạn)

Còn theo đại biểu Nguyễn Thị Thủy (Bắc Kạn), giá nhà đất tại một số thành phố lớn tăng rất cao thời gian qua, nhất là Hà Nội và TP HCM đã khiến cho thị trường bất động sản vừa mới phục hồi thì lại xuất hiện những dấu hiệu bất ổn. Cử tri lo lắng trước các hiện tượng thổi giá, tạo sóng, gây nhiễu loạn thông tin thị trường.

Đại biểu nêu rõ, tại buổi họp báo ngày 17/10 vừa qua, đại diện lãnh đạo Bộ Xây dựng nhận định, giá nhà đất tăng cao như thời gian vừa qua là vô lý và bất thường. Từ đầu năm đến nay, giá đất bất động sản, giá nhà đất liên tục tăng cao ở tất cả các phân khúc, từ chung cư đến nhà liền kề, đến biệt thự…, không chỉ ở các khu vực trung tâm mà sức nóng đang lan dần sang các thị trường quận, huyện vùng ven đô.

“Không chỉ các khu vực trung tâm mà sức nóng còn lan sang các quận, huyện vùng ven đô, nhất là sự tăng giá đột biến ở các chung cư (cả chung cư mới và cũ), tăng gấp đôi, thậm chí gấp ba so với thời gian trước đây”, đại biểu phân tích. Bên cạnh đó, còn nóng lên câu chuyện đấu giá đất ở một số huyện ven đô, lên tới hơn 100 triệu/m2, tương đương với đất dự án đã được đầu tư hạ tầng và liên tục thiết lập mặt bằng mới, vượt xa thu nhập của đại bộ phận người dân.

Đại biểu Nguyễn Thị Thủy cũng cho rằng, tình trạng đầu cơ thổi giá, đẩy giá là nguyên nhân chính dẫn đến giá nhà đất tăng cao như thời gian qua. Một số nhà đầu tư thổi giá, gây nhiễu loạn thông tin thị trường nhằm thao túng tâm lý của người dân để trục lợi. Nguyên nhân thứ ba là do tồn tại tâm lý của một bộ phận người dân mua nhà đất để chờ tăng giá, và thực tiễn này có xu hướng ngày càng tăng cao. Và hiện đang thiếu trầm trọng nguồn cung cho người thu nhập thấp…

Cùng quan điểm với một số đại biểu, đại biểu Tạ Văn Hạ (Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Nam) nêu thực tế thị trường bất động sản tăng giá cao, đột ngột, bên cạnh vướng về thể chế, chính sách, đại biểu cho rằng có dấu hiệu lũng đoạn, thao túng và thổi giá, tạo ra bong bóng bất động sản của một nhóm lợi ích.

Đại biểu cho rằng, chúng ta cần đánh giá sát, đúng vấn đề, từ đó chỉ ra được giải pháp cụ thể, căn cơ. Dự thảo Nghị quyết đã đánh giá được hạn chế, nhưng chủ yếu vẫn là hạn chế trong chính sách, pháp luật, nhưng vẫn còn yếu tố bất thường, tăng giá đột ngột, gấp 2-3 lần, không phù hợp với tình hình thực tế chung và nhu cầu của người dân.

Theo đại biểu Tạ Văn Hạ, một trong những giải pháp giảm giá thị trường bất động sản đó là trái phiếu bất động sản. Hiện nay, trái phiếu bất động sản phát hành ra với mức lãi suất 12-15%, cộng với khoảng 3% phí phát hành. Như vậy, mục tiêu của phát hành trái phiếu bất động sản, dư nợ lĩnh vực này đến thời kỳ đáo hạn có áp lực rất lớn. Nếu chúng ta không kiểm soát chặt để phục hồi và phát triển thị trường bất động sản, thì việc phát hành trái phiếu không hiệu quả. Hơn nữa, thời gian khoảng 3 năm, mà phải trả lãi suất cao như vậy dễ tạo ra gánh nặng cho nhà nước và mhân dân, nguy cơ dẫn đến nợ xấu gia tăng và thậm chí là vỡ nợ.

Vì vậy, thời gian tới, thị trường bất động sản chưa thể hạ nhiệt và người dân cũng chưa có cơ hội để tiếp cận với thị trường. Do đó, đại biểu đề nghị cần nghiên cứu giải pháp và tiến hành thanh tra, kiểm tra, xem xét lại căn cơ để phục hồi và phát triển thị trường bất động sản lành mạnh và đúng hướng.

Đại biểu Trịnh Xuân An (Đồng Nai)

Trong khi đó, đại biểu Trịnh Xuân An (Đồng Nai) cho rằng, nhìn nhận từ góc độ thị trường, giá bất động sản dĩ nhiên sẽ có chu kỳ lên xuống, việc cần làm là duy trì nhịp độ, giữ tính quy luật, hạn chế những tăng giảm đột ngột, bất thường. Trong đó, trách nhiệm của nhà nước là tạo ra sân chơi, môi trường bình đẳng cho thị trường bất động sản.

Theo đại biểu, nếu nhìn nhận giá đất theo biến động thị trường, không hẳn giá đất cao là không tốt, giá đất thấp là tốt, mà còn tùy vào mức độ cao thấp với từng phân khúc để phân tích, có phản ứng chính sách phù hợp giúp tăng thu ngân sách, đầu tư một cách tập trung và hợp lý. Đại biểu nêu quan điểm, cần quan tâm và có chính sách tập trung vào phân khúc đất, nhà ở từ 2,5 tỷ trở xuống, tránh đầu tư dàn trải.

Cùng với đó, cần đảm bảo công khai, minh bạch trong thị trường, tăng cường thanh toán không dùng tiền mặt với tất cả các giao dịch bất động sản. Về mặt thuế, chúng ta đã đề xuất nhiều lần về việc thiết lập thuế đối với cá nhân sở hữu nhiều nhà, nhiều tài sản, giờ đây là thời điểm chín muồi để áp dụng loại thuế này.

Về việc nguồn cung thấp, giá thành cao, đại biểu cho rằng cần phân tích, đánh giá cụ thể nguyên nhân từ việc ách tắc liên quan đến thủ tục pháp lý, đồng thời bày tỏ hy vọng các luật có liên quan đến đất đai, nhà ở, kinh doanh bất động sản cùng các văn bản pháp quy liên quan sẽ góp phần cải thiện tình trạng này.