>> “Bà đầm thép” của nước Anh qua đời

"Người đàn bà thép" của nước Anh Margaret Thatcher

- “Nếu bạn muốn biết một cái gì đó, hãy hỏi một người đàn ông. Nếu bạn muốn một vấn đề gì đó được giải quyết, hãy hỏi một người phụ nữ” – một câu nói thể hiện sự mạnh mẽ và quyết đoán “nói là làm” của “người đàn bà thép”, trích trong bài phát biểu trước một Hội nghị Phụ nữ của Anh năm 1965.

- “Tôi không nghĩ rằng sẽ có một nữ thủ tướng trong thời đại của mình” – Thatcher nói trên kênh BBC, khi bà là Bộ trưởng Bộ Giáo dục năm 1973. 6 năm sau, bà trở thành nữ Thủ tướng đầu tiên và duy nhất cho đến nay của Anh.

- "Tôi không phải là một chính trị gia đồng thuận. Tôi là một chính trị gia tự tin."  - Thatcher tuyên bố khi lãnh trách nhiệm lãnh đạo Đảng Bảo thủ Anh năm 1975.

- "Nơi nào có sự bất hòa, chúng ta có thể mang tới sự hòa hợp. Nơi nào có sai sót, chúng ta có thể mang tới chân lý. Nơi nào có sự nghi ngờ, chúng ta có thể mang tới niềm tin. Và nơi nào có sự tuyệt vọng, chúng ta có thể mang tới hy vọng. Đây là lúc cần phải bắt tay vào công việc", Thatcher dẫn lời của Thánh Francis của thành Assisi và một thành viên đảng Bảo thủ mới bị sát hại, trong ngày đầu tiên của bà trong vai trò Thủ tướng Anh vào tháng 5/1979.

- “Chúng tôi không xin cộng đồng hay bất cứ ai khác. Chúng tôi chỉ đòi họ phải trả lại tiền cho chúng tôi” – Tuyên bố trứ danh của Thatcher tại một Hội nghị Hội đồng kinh tế châu Âu năm 1979 tại Dublin, khi bà cho rằng nước Anh đã đóng góp nhiều hơn nhận từ Cộng đồng kinh tế châu Âu (EEC). Đòi hỏi này được đáp ứng tại Hội nghị thượng đỉnh Fontainbleau năm 1984. EEC đồng ý về mức cắt giảm hằng năm cho Anh Quốc lên đến 66% chênh lệch giữa mức đóng góp và nhận từ Liên minh châu Âu.

- “Tôi không quan tâm các vị Bộ trưởng của tôi đã nói gì, miễn là họ thực hiện những gì tôi nói” – Câu nói thể hiện sự quyết đoán trong điều hành nội các và coi trọng hiệu quả công việc của nữ Thủ tướng.

 - “Với những người đang nín thở chờ đợi câu cửa miệng được ưa thích trên các phương tiện truyền thông, U-turn – Quay ngược lại, tôi chỉ có một điều để nói: Qu‎ý vị quay ngược lại nếu muốn... nhưng người phụ nữ này sẽ không thay đổi." – Trước áp lực đòi sửa đổi các chính sách và bất đồng xảy ra ngay trong nội bộ Đảng Bảo thủ, bà Thatcher đã không khuất phục và tiếp tục kiên cường chính sách giảm bớt vai trò của nhà nước và thúc đẩy thị trường tự do, đưa London trở thành một trong những trung tâm tài chính sôi động và thành công nhất trên thế giới. Và câu nói phát biểu trong Đại hội Đảng Bảo thủ năm 1980  trên chính là tuyên ngôn cứng rắn của bà.

- "Khi bạn đã dành nửa đời sống chính trị của bạn để đối phó với các vấn đề nhàm chán như môi trường, thật thú vị khi có một cuộc khủng hoảng thực sự trên bàn tay của bạn." – Bà Thatcher tuyên bố khi quyết định lập tức điều lực lượng đặc nhiệm hải quân và giành lại đảo tranh chấp Falklands vào ngày 14 tháng 6 từ tay Argentina. Chiến thắng ở Falklands, cùng với tình trạng lộn xộn trong nội bộ Đảng Lao động đối lập, đã đảm bảo cho chiến thắng lớn của Đảng Bảo thủ trong cuộc bầu cử năm 1983.

- “Đây là ngày mà tôi không muốn thấy” – Bà Thatcher phát biểu sau khi thoát khỏi một vụ đánh bom bởi Đạo quân Lâm thời Cộng hòa Ireland (IRA) tại Grand Hotel ở Brighton, địa điểm tổ chức Đại hội Đảng Bảo thủ. Vụ nổ làm 5 người thiệt mạng và nhiều người khác bị thương nặng, trong đó có Bộ trưởng nội các Norman Tebbit. Vụ đánh bom có thể gây thương tích cho Thatcher nếu bà bước vào phòng tắm sớm hơn. Ngay sau đó, Thatcher tuyên bố hội nghị sẽ được khai mạc đúng giờ vào ngày mai,bà sẽ đọc diễn văn như đã định nhằm bày tỏ sự phản đối với những kẻ đánh bom. Quyết định này của Thatcher đã dấy lên sự ủng hộ rộng khắp trên chính trường và thể hiện bản lĩnh không lùi bước.

Trước đó, nữ Thủ tướng Anh thẳng tay đàn áp các cuộc đình công tuyệt thực của IRA và cách tiếp cận cứng rắn của bà khiến ngay cả những người theo chủ nghĩa dân tộc trung dung cũng phải tức giận và các nhà chỉ trích cho rằng nó đã đẩy nhiều người Công giáo trẻ tuổi tới con đường bạo lực.

- "Tôi quý mến ông Gorbachev. Chúng tôi có thể cùng làm việc", Thủ tướng Thatcher nói với BBC sau cuộc gặp với nhà lãnh đạo Liên Xô Mikhail Gorbachev vào tháng 12/1984, tức là 5 năm trước khi Chiến tranh Lạnh kết thúc.

- “Không có cái gì gọi là xã hội cả. Chỉ có những người đàn ông, những người phụ nữ và những gia đình” – trích trả lời phỏng vấn của nữ Thủ tướng trên một tờ tạp chí năm 1987.

- "Tôi sẽ chiến đấu, tôi sẽ chiến đấu để giành chiến thắng", bà Thatcher thề tham gia cuộc bỏ phiếu vòng hai trong cuộc chạy đua giành vị trí lãnh đạo đảng Bảo thủ, vào ngày 21/11/1990. Tuy nhiên, sau đó, bà đã rút lui trước nhiều sức ép, kết thúc quãng thời gian hơn một thập kỷ làm Thủ tướng Anh ngay ngày hôm sau 22/11/1990.

- “Chúng tôi sẽ rời Phố Dowing (nơi có văn phòng Thủ tướng Anh) sau 11 năm rưỡi tuyệt vời, và chúng tôi rất hạnh phúc vì đã gây dựng một nước Anh tốt đẹp hơn rất nhiều so với khi chúng tôi tới đây", "Người đàn bà thép" nói trong nước mắt khi rời văn phòng ở số 10 Phố Downing ngày 28/11/1990, sau khi tuyên bố từ chức.

- "Thủ tướng là một nghề cô đơn. Theo một nghĩa nào đó, nó nên như thế - bạn không thể lãnh đạo từ một đám đông. Nhưng với Denis ở bên, tôi chưa bao giờ cô đơn cả. Thật là một con người, một người chồng, một người bạn..." – những lời cảm động thốt ra người phụ nữ tưởng chừng sắt đá đến cả trái tim này được dành cho người chồng Denis – người bà gọi là "điểm tựa" - qua đời năm 2003 ở tuổi 88.

Linh Phương (Theo AFP, Telegraph, AP, Wiki)