Cáo trạng được 'điều chỉnh' ngay tại phiên tòa?
	Những điều cần làm rõ trong một vụ án "Tham ô tài sản"

Bị giả chữ ký còn mang tội tham ô!

Ngày 21/12, TAND cấp cao tại TP HCM sẽ mở phiên xét xử phúc thẩm vụ án “Tham ô tài sản” xảy ra tại Bảo hiểm xã hội thị xã Long Khánh (tỉnh Đồng Nai). Liên quan đến vụ án, ngày 10/9, TAND tỉnh Đồng Nai đã mở phiên xét xử và tuyên bị cáo Đỗ Quang Khôi (SN 1983) mức án 7 năm tù về tội “Tham ô tài sản”.

Bốn bị cáo còn lại nhận mức án từ 16 đến 30 tháng tù nhưng cho hưởng án treo về các tội “Thiếu trách nhiệm” và “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước gây hậu nghiêm trọng”. Tại phiên tòa, luật sư Nguyễn Thị Thúy Hường, Phó trưởng văn phòng Luật sư Nguyễn Văn Hậu và cộng sự cũng đã chỉ ra những điểm vô lý trong cáo trạng nhưng không được HĐXX đưa vào bản án.

Bị cáo Đỗ Quang Khôi lúc còn tại ngoại.

Tháng 6/2007, bị cáo Khôi làm việc tại Bảo hiểm xã hội Long Khánh với nhiệm vụ phụ trách công nghệ thông tin. Quá trình làm việc, bị cáo được giao kiêm nhiệm phụ trách thu bảo hiểm xã hội bắt buộc, áp tải tiền cùng với thủ quỹ mỗi khi thủ quỹ rút tiền mặt tại Ngân hàng và thu bảo hiểm xã hội tự nguyện.

Từ ngày 10/9/2009 đến ngày 01/4/2010, Nguyễn Thị Thanh Lan – thủ quỹ và sau này là kế toán trưởng yêu cầu bị cáo Khôi ký tên trên 12 tờ séc đã có ghi sẵn tên người nhận là Đỗ Quang Khôi kèm chữ ký của Giám đốc và đã đóng mộc của cơ quan. Mỗi tháng, mỗi quý ở cơ quan đều phải báo cáo, quyết toán, có Bảo hiểm xã hội tỉnh Đồng Nai về thanh tra, kiểm tra nhưng không phát hiện ra sai phạm.

Cuối năm 2009, bị cáo Khôi được “vinh danh” do có thành tích nhiệt tình trong công tác. Bị cáo cứ tưởng “nhiệm vụ” đang làm là đúng nhưng không hề biết Lan đang lợi dụng việc ký séc của bị cáo để thực hiện hành vi phạm tội. Trong tổng số 12 tờ séc bị cáo Khôi ký thì chỉ có 4 tờ séc tiền mặt là bị cáo Khôi đi cùng Lan tới Ngân hàng. Lan đã thực hiện mọi thủ tục. Đối với 8 tờ séc chuyển khoan, Lan tự mình đến Ngân hàng thực hiện các thủ tục.

Đỗ Quang Khôi không hề cung cấp bất cứ điều kiện vật chất nào cho việc phạm tội mà chỉ cùng Lan đi đến ngân hàng còn việc nhận và đếm tiền do Lan tự thực hiện. Lan đã lén lút giả chữ ký của bị cáo Khôi trên các giấy nộp tiền số 189, 59, 128, 104 để chuyển tổng số tiền là 1.568.547.885 đồng vào tài khoản của Lan và Lương Thị Ngọc Hà (con gái nguyên Viện Trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Đồng Nai - em dâu Lan). Lan đã chiếm đoạt số tiền trên mà bị cáo Khôi không hề phát hiện ra hành vi sai trái của Lan.

Kiểm sát viên sửa cáo trạng nhưng quên… phép tính cộng trừ (?!)

Tại phiên tòa sơ thẩm, HĐXX và đại diện Viện kiểm sát đã cố tình bỏ qua chi tiết Lan nhiều lần giả chữ ký của Đỗ Quang Khôi để thực hiện hành vi phạm tội. Cấp tòa sơ thẩm đã “lờ” đi hành vi của Lan giả chữ ký bị cáo Khôi, khiến bản chất vụ việc “sai lệch” đi sang hướng khác. Luật sư Thúy Hường lập luận, hành vi Lan giả chữ ký của Khôi không được xem xét trong phiên tòa sơ thẩm đã làm sai lệch đi bản chất của vụ việc, không khách quan và xâm phạm nghiêm trọng đến quyền và lợi ích hợp pháp của bị cáo Khôi.

HĐXX cấp sơ thẩm đã chấp nhận việc Kiểm sát viên chỉnh sửa Cáo trạng số 29/VKS-P1 ngày 20/4/2015 của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Đồng Nai có nhiều sai sót đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền và lợi ích hợp pháp của bị cáo. Diễn biến tại phiên tòa sơ thẩm ngày 8 và 9/09/2015 cho thấy, Bản Cáo trạng truy tố bị cáo sai sót không chỉ về các ký hiệu séc, các số tiền liệt kê thiếu, trừ thiếu mà ngay cả các tình tiết quan trọng không được ghi nhận.

Cáo trạng cũng có các sai sót về nhân thân của các bị cáo khác cũng như bị cáo Đỗ Quang Khôi.

Bản án thể hiện Cáo trạng được chỉnh sửa.

 Luật sư Thúy Hường khẳng định, đại diện Viện Kiểm sát đã phải “đính chính” các sai sót trong bản Cáo trạng là vi phạm Luật Tố tụng được quy định tại Điều 37 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2003. Điều đáng nói, đại diện Viện kiểm sát tham gia phiên tòa buộc phải đính chính lại số tiền 1.600.000.000 đồng nộp vào tài khoản 017 vào ngày 31/3/2010.

Do Cáo trạng được chỉnh sửa nên việc tính toán số tiền phạm tội của Lan liên quan đến bị cáo Khôi trong bản cáo trạng số 29/VKS – P1 (bắt đầu từ dòng 18 từ dưới lên trang 5) đã không chính xác và thiếu tính thuyết phục. Kiểm sát viên đã “quên” không trừ đi số tiền Lan đã giả chữ ký của bị cáo Khôi để chiếm đoạt riêng vào tài khoản của Lan và Hà là 1.568.547.885 đồng, và cũng không trừ đi số tiền Lan nộp là 4.316.786.000 đồng. Nếu căn cứ trên bản án được HĐXX cho Kiểm sát viên chỉnh sửa tại tòa thì tổng số tiền liên quan đến bị cáo Khôi được tính là:  (âm) -1.192.547.000 đồng.

Luật sư Thúy Hường đánh giá, việc tòa án cấp sơ thẩm nhận định những sai sót này không là đáng kể, việc đính chính của vị đại diện Viện Kiểm sát là không ảnh hưởng đến việc luận tội, kết tội bị cáo Khôi, nên vẫn quyết định tuyên án dựa trên Cáo trạng số 29/VKS-P1 ngày 20/04/2015 của Viện Kiểm sát tỉnh Đồng Nai là không khách quan.