Mùa xuân năm 1948, khi cuộc kháng chiến chống Thực dân Pháp bước vào giai đoạn quyết liệt, tình hình đất nước đang rất khó khăn, nhằm kêu gọi, động viên toàn thể dân tộc phát huy mọi khả năng, cống hiến to lớn cho cách mạng, Ban Thường vụ Trung ương Đảng ra chỉ thị phát động phong trào thi đua ái quốc. Để triển khai Chỉ thị này, ngày 11/6/1948, Chủ tịch Hồ Chí Minh ra Lời kêu gọi thi đua ái quốc.

70 năm đã trôi qua, nhưng lời kêu gọi đó vẫn đầy tính hiện thực, luôn luôn thúc giục tinh thần thi đua của mỗi người dân Việt Nam yêu nước.

Lời kêu gọi thi đua ái quốc chỉ vẻn vẹn 441 từ, Hồ Chủ tịch đã dấy lên một phong trào lớn kéo dài đến tận ngày nay và chắc chắn, sẽ còn lâu hơn nữa.

Vẫn cách viết ngắn gọn, rành mạch, xúc tích, ngôn ngữ giản dị… mở đầu Lời kêu gọi, Hồ Chủ tịch viết: “Mục đích thi đua ái quốc là gì? Và Người trả lời: “Diệt giặc đói khổ, diệt giặc dốt nát, diệt giặc ngoại xâm”. Đây cũng chính là nội dung Sắc lệnh số 01 Hồ Chủ tịch ký năm 1946 với tư cách Chủ tịch nước Việt Nam dân chủ cộng hòa.

Như vậy là chỉ với vẻn vẹn 12 từ, Hồ Chủ tịch đã nêu lên nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn Dân cũng như mục đích của phong trào đồng thời còn chỉ rất rõ thứ tự ưu tiên, đó là diệt giặc đói trước (để cứu mạng sống của dân), diệt giặc dốt (không có tri thức thì không thể chống được ngoại xâm, nhất là Thực dân Pháp. Sau này Người còn viết “Một dân tộc dốt là một dân tộc yếu”) và sau đó là diệt giặc ngoại xâm.

Về tinh thần, Hồ Chủ tịch nêu cụ thể, dựa vào “Lực lượng của dân, tinh thần của dân” để đem lại “Hạnh phúc cho dân”.

Chỉ với 8 từ cho phương pháp, 4 từ cho mục đích đã đủ cho thấy Hồ Chủ tịch tin vào lực lượng của dân, hiểu tinh thần yêu nước của nhân dân và yêu thương đồng bào như thế nào.

Về đối tượng và yêu cầu, Người viết: “Vì vậy bổn phận của người dân Việt Nam, bất kỳ sĩ, nông, công, thương, binh; bất kỳ làm việc gì, đều cần phải thi đua.

Làm cho mau

Làm cho tốt

Làm cho nhiều”.

Trong phần đối tượng của phong trào, Hồ Chủ tịch đã chỉ rõ: “bất kỳ sĩ, nông, công, thương, binh; bất kỳ làm việc gì, đều cần phải thi đua”. Điều này cho thấy, ngoài nghệ thuật kêu gọi sự hưởng ứng của đồng bào, Lời kêu gọi còn là ẩn chứa tinh thần đoàn kết mọi tầng lớp xã hội để cùng tham gia với tinh thần khẩn trương và hiệu quả: “Làm cho mau, làm cho tốt, làm cho nhiều”.

Về phương thức hành động, Người viết: “Mỗi người dân Việt Nam, bất kỳ già, trẻ, trai, gái; bất kỳ giàu, nghèo, lớn, nhỏ, đều cần phải trở nên một chiến sĩ đấu tranh trên mọi mặt trận: quân sự, kinh tế, chính trị, văn hóa. Thực hiện khẩu hiệu: Toàn dân kháng chiến, toàn diện kháng chiến, trong cuộc thi đua ái quốc. Chúng ta: Vừa kháng chiến, vừa kiến quốc”.

Tất cả những việc làm trên để đạt mục đích cuối cùng là: “Toàn dân đủ ăn đủ mặc. Toàn dân sẽ biết đọc biết viết. Toàn bộ đội sẽ đầy đủ lương thực, khí giới, để giết giặc ngoại xâm”.

Tiến tới: “Toàn quốc sẽ thống nhất độc lập hoàn toàn. Thế là chúng ta thực hiện: Dân tộc độc lập. Dân quyền tự do. Dân sinh hạnh phúc”…

70 năm đã trôi qua kể từ ngày Hồ Chủ tịch viết Lời kêu gọi thi đua ái quốc (1948) và 49 năm (1969) ngày Người mãi mãi đi xa, nhưng vẫn còn đó lời kêu gọi của lòng yêu nước và tinh thần thi đua ái quốc. Vẫn còn đó văn phong ngắn gọn, ngôn ngữ giản dị, xúc tích của bậc thầy báo chí Cách mạng Việt Nam – Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Thời gian gần đây, có một phong trào đang được quần chúng nhân dân hết lòng ủng hộ. Đó là công cuộc phòng chống tham nhũng của Đảng do Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đứng đầu.

Mong rằng rồi đây, công cuộc phòng chống tham nhũng sẽ trở thành phong trào rộng lớn như phong trào thi đua yêu nước bởi chống giặc “nội xâm” cũng chính là yêu nước.