Tổng thống Daniel Ortega của Nicaragua đề nghị cho Edward Snowden được tị nạn vì lý do nhân đạo

Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro hôm 5/7 nói rằng ông quyết định dành cho Snowden quy chế “tỵ nạn nhân đạo” để bảo vệ cho ông này trước “sự bách hại” của Mỹ.

Cũng trong ngày 5/7, Tổng thống Nicaragua Daniel Ortega cho biết ông sẽ dành cho ông Snowden qui chế tỵ nạn chính trị.

“Nhân danh lãnh đạo quốc gia, chính phủ nước Cộng hòa Venezuela quyết định cho phép người Mỹ trẻ tuổi tên Edward Snowden được quyền tị nạn nhân đạo, nhờ thế người này có thể sống (mà không sợ bị) … đế quốc truy tố”- Tổng thống Maduro tuyên bố. Không rõ Venezuela đưa ra đề nghị này có kèm theo điều kiện nào không.

Ở Nicaragua, Tổng thống Ortega nói ông cũng có đề nghị tương tự “nếu tình huống cho phép”, nhưng không nêu rõ tình huống ấy là gì. Ông phát biểu trong một bài diễn văn đọc tại thủ đô Managua: “Chúng ta có quyền giúp người cảm thấy hối tiếc sau khi khám phá thấy Mỹ đã sử dụng kỹ thuật để do thám khắp thế giới, đặc biệt là đối với các đồng minh ở châu Âu”.

Hiện chưa rõ Snowden sẽ làm thế nào để có thể đáp máy bay tới một trong hai nước vừa kể. Còn nhớ, hôm 2/7, sau cuộc họp thượng đỉnh tại Matxcơva của một số các quốc gia xuất khẩu dầu mỏ, khi từ Nga trở về, máy bay của Tổng thống Bolivia Morales bị từ chối đi ngang không phận 4 nước Pháp, Ý, Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha và buộc phải quay lại đáp xuống Vienna, Áo, vì nghi ngờ có chở theo Edward Snowden. Ngày 5/7, Ngoại trưởng Tây Ban Nha Jose Manuel Garia-Margallo nói rằng Tây Ban Nha và các nước châu Âu khác có hành động vì nhận được tin Snowden ở trên máy bay của Tổng thống Bolivia. Nhưng ông từ chối không nói có sự liên lạc nào với Mỹ hay không.

Mỹ khước từ bình luận về vấn đề này. Hôm 3/7 nữ phát ngôn viên Bộ ngoại giao Mỹ Jen Psaki chỉ nói rằng “các giới chức Mỹ đã tiếp xúc với một loạt các quốc gia về vụ này từ 10 ngày qua” và cho biết thêm “các thông điệp được chuyển đi theo cả hai đường chính thức cũng như riêng, và chúng tôi yêu cầu trao Snowden về cho Hoa Kỳ”.

Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro hôm 5/7 nói rằng ông quyết định dành cho ông Snowden quy chế “tỵ nạn nhân đạo” để bảo vệ cho ông này trước “sự bách hại” của Mỹ

Ngày 4/7, các nhà lãnh đạo một số nước Nam Mỹ đã họp và cực lực phản đối Mỹ cùng các nước châu Âu trong vụ gây trở ngại với máy bay của Tổng thống Bolivia. Các nước Nam Mỹ nói rằng hành động đối với máy bay của Tổng thống Bolivia là vi phạm công pháp quốc tế, có tính cách gây hấn và bá quyền nước lớn. Các nước này ủng hộ Bolivia trong việc chính thức khiếu nại lên Ủy hội Nhân quyền Liên Hiệp Quốc.

Trong khi đó, trang mạng chuyên tiết lộ tin mật WikiLeaks nói rằng Snowden đã nộp đơn xin tị nạn thêm sáu nước khác. Snowden từng nộp ở 21 nước nhưng đã bị nhiều nước từ chối, hoặc vì họ có hiệp ước dẫn độ với Mỹ, hoặc "đang nghiên cứu".

WikiLeaks cho biết họ không muốn nêu tên những quốc gia Snowden mới nộp đơn sau này, “để tránh bị Mỹ can thiệp”.

Các luật gia ở Iceland có trình lên quốc hội một đề nghị hôm 4/7, công nhận ngay lập tức quyền công dân cho Snowden, tuy nhiên, ý tưởng này chỉ nhận được một thiểu số nhỏ ủng hộ.

Người ta tin rằng anh ta đang ở tại khu vực quá cảnh quốc tế của một phi trường ở Matxcơva và không thể rời khỏi nơi đó vì không có giấy tờ du hành.

Th.Long (Theo AFP)