Bảng đánh giá những rủi ro toàn cầu mới nhất của Economist Intelligence Unit (một cơ quan của tờ The Economist) xếp nguy cơ chiến tranh ở Biển Đông ở vị trí thứ 8 trong danh sách mà mối đe dọa hàng đầu hiện nay trên thế giới là “cú hạ cánh cứng” (nền kinh tế chuyển từ tăng trưởng cao sang tăng trưởng thấp, và sau đó là suy thoái) của kinh tế Trung Quốc.

Trước báo cáo này hai ngày, tại Bắc Kinh, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường đã khẳng định, với việc tiếp tục mở cửa và cải cách, kinh tế Trung Quốc sẽ không "hạ cánh cứng". Ông Lý Khắc Cường cho rằng, với các biện pháp cải cách đang đi đúng hướng, Trung Quốc sẽ không bị sụt giảm quá nhanh từ tăng trưởng cao sang tăng trưởng thấp, hay đối mặt với nguy cơ suy thoái.

Tuy nhiên, EIU chấm nguy cơ nền kinh tế Trung Quốc "hạ cánh cứng" và lao dốc nguy hiểm ở mức 20/25 điểm.

EIU đưa ra nhận định này là dựa vào các nhận định của giới chuyên gia chứ không từ những báo cáo được tô hồng của chính quyền Bắc Kinh. Chẳng hạn, tại diễn đàn Davos hồi đầu năm nay, tỉ phú George Soros cho rằng “một cú hạ cánh cứng (đối với kinh tế Trung Quốc) là điều khó có thể tránh khỏi. Thậm chí Soros nói rằng ông đang quan sát sự kiện này chứ không phải đang dự đoán về nó.

Trong phần đánh giá về nguy cơ ở Biển Đông, EIU nêu ra một loạt các hành động gây leo thang căng thẳng của Trung Quốc ở Biển Đông thời gian qua, trong đó có việc mới triển khai tên lửa đất đối không tới Hoàng Sa, khiến nhiều nước, trong đó có Việt Nam, phản đối.

Báo cáo của EIU viết: “Trong khi Trung Quốc đã sa lầy vào một loạt các tranh chấp biển đảo với các nước khác như Hàn Quốc và Nhật Bản, có mối rủi ro rằng hành động mạnh mẽ khẳng định chủ quyền của Trung Quốc sẽ dẫn tới một cuộc chạy đua quân sự trong khu vực, và gây ra nguy cơ xảy ra tai nạn hoặc sự tính toán sai dẫn tới sự leo thang căng thẳng”.

EIU nói rằng “bất kỳ sự tranh cãi xấu đi nào cũng có thể làm tổn hại nghiêm trọng tới mối quan hệ kinh tế trong khu vực, và có nguy cơ gây trở ngại dòng chảy thương mại toàn cầu, và xét rộng hơn, đồng thời làm suy giảm niềm tin vào kinh tế toàn cầu”.

Ngoài biển Đông, trong danh sách các mối đe dọa toàn cầu trên còn có “khả năng Donald Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ” (hạng 12).

Liên quan tới ứng viên tranh cãi của đảng Cộng hòa, IEU viết: “Trong trường hợp Trump giành chiến thắng, thái độ thù nghịch của ông đối với thương mại tự do, cũng như việc ông xa lánh Mexico và Trung quốc, có thể nhanh chóng leo thang thành một cuộc chiến thương mại”.

Tổ chức này nói thêm: “Khuynh hướng quân sự của ông đối với Trung Đông và việc cấm các tín đồ Hồi giáo tới Mỹ có thể được sử dụng làm một công cụ tuyển mộ cho các nhóm chủ chiến, gia tăng mối đe dọa của chúng trong khu vực cũng như ở các nơi khác”.