Lối cầu thang chính Thương xá Tax

Tổng công ty Thương mại Sài Gòn TNHH MTV (Satra) vừa có văn bản gửi các cơ quan liên quan, báo cáo kế hoạch bảo tồn Thương xá Tax.

Thương xá Tax sẽ được bảo tồn cả kiến trúc bên trong và trang trí bên ngoài. Cụ thể, phương án bảo tồn bên ngoài gồm: Khối bệ cao sáu tầng với ba tầng bên dưới, tương đương với số tầng của tòa nhà năm 1924, trong công trình mới sẽ được thiết kế mô phỏng các đường nét, nhịp điệu của kiến trúc ban đầu; trên nóc tầng 3 ở góc đường Lê Lợi và Nguyễn Huệ có một mái vòm với hoa văn gợi lại hình ảnh của tòa nhà Grands Magasins Charner (GMC).

Ba tầng phía trên của khối bệ thiết kế với phong cách mới nhưng vẫn hài hòa với các tầng thấp, đồng thời là yếu tố chuyển tiếp lên khối tháp có kiến trúc hiện đại. 

Bên trong công trình, mặt bằng tầng trệt là nơi tập trung các hạng mục công trình cần bảo tồn như cầu thang chính khảm gạch mosaic với tay vịn, lan can, biểu tượng con gà trống, quả cầu bằng đồng, không gian thông tầng sảnh chính và các thảm gạch mosaic ở hai lối vào.

Trong công trình mới, ở tầng trệt tại khu vực tòa nhà ban đầu, các hạng mục trên gần như được giữ nguyên ở vị trí cũ như các lối vào với thảm gạch mosaic, cầu thang chính được khôi phục và bố trí đối diện lối vào đường Nguyễn Huệ với không gian thông tầng lên tầng 2 được giữ nguyên bao gồm lan can, tay vịn và các chi tiết trang trí gốc thời kỳ đầu. 

Theo Satra, đây được xem là phương án bảo tồn khả thi nhất, đáp ứng tất cả các yêu cầu về thẩm mỹ và công năng hiện tại, song vẫn hài hòa với phong cách kiến trúc cổ của các tòa nhà trong khu vực như trụ sở UBND thành phố, khách sạn Rex, Nhà hát thành phố và vẫn lưu giữ được phần nào hình ảnh ban đầu của tòa nhà GMC. 

Thương xá Tax từng là nơi trang hoàng rực rỡ dịp năm mới

Theo các tài liệu, Thương xá Tax được khởi công xây dựng vào năm 1922 và khánh thành vào ngày 26/11/1924 mang tên Grands Magasins Charner (GMC) với công năng là trung tâm thương mại, thuộc sở hữu của Công ty Société Coloniale des Grands Magasins.

Ban đầu, tòa nhà chỉ có ba tầng với hai lối vào ở đường Nguyễn Huệ và góc Nguyễn Huệ - Lê Lợi ngày nay; nền nhà ngay các lối vào có trang trí hoa văn bằng gạch mosaic (làm thủ công từ Bắc Phi); đối diện lối ra vào đường Nguyễn Huệ là cầu thang chính và nóc nhà phía trên lối ra vào ở góc đường có một mái vòm đồng hồ.

Năm 1934, hàng chữ GMC được gắn thêm ở khu vực tháp vòm đồng hồ. Năm 1942, tòa nhà được cải tạo, xây dựng thêm tầng 4. 

Đầu năm 60 thế kỷ trước, tên GMC được đổi thành Thương xá Tax. Từ năm 1978 là cửa hàng phục vụ thiếu nhi thành phố.

Năm 1981, đổi tên thành Cửa hàng Bách hóa tổng hợp thành phố, thuộc sự quản lý của Sở Thương nghiệp TP HCM.

Năm 1997, là Công ty bán lẻ Sài Gòn thuộc Satra và từ năm 1998 đổi lại là Thương xá Tax.