Tại buổi họp báo quý III/2017 của Bộ GTVT diễn ra vào chiều 28/9, Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông cho hay, trước hàng loạt sự việc xảy ra tại các trạm thu phí (lái xe trả phí bằng tiền lẻ, chặn xe phản đối mức phí quá cao), Bộ GTVT đã đánh giá tổng thể (mặt được và chưa được). Qua đó, lãnh đạo Bộ GTVT đã rút ra được nhiều kinh nghiệm khi làm dự án BOT và bài học đầu tiên là phải có hệ thống văn bản đồng bộ, đầy đủ.

Theo Thứ trưởng Bộ GTVT, việc triển khai các dự án BOT là đúng chủ trương của Đảng, Nhà nước. Tuy nhiên, quản lý, tổ chức thực hiện có vấn đề. Làm BOT mà hợp đồng mẫu của chúng ta chưa có, chưa bao quát được tất cả vấn đề. Điển hình, một số dự án BOT chưa đánh giá tác động xã hội, lựa chọn nhà đầu tư không đúng hoặc đủ năng lực. Ngoài ra, việc tính mức phí chưa đầy đủ về đơn giá dẫn đến phải điều chỉnh mức phí về sau.

Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông chủ trì buổi họp báo.

Trước những bất cập khi triển khai các dự án BOT thời gian qua, Thứ trưởng Đông cho biết: “Bộ GTVT kiến nghị phải xây dựng hệ thống pháp luật, vì hiện nay có quá nhiều luật chi phối đầu tư nên khi dẫn chiếu không đồng bộ. Chưa có văn bản quy định trách nhiệm tổ chức, cá nhân rõ ràng”.

Về trách nhiệm của Bộ GTVT khi để xảy ra nhiều bất cập trong quá trình triển khai các dự án BOT, Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông cho rằng, Bộ GTVT có trách nhiệm quản lý Nhà nước trong việc thực hiện dự án BOT và chịu trách nhiệm vì đề xuất, phê duyệt việc đặt trạm BOT.

Tại buổi họp báo, trả lời câu hỏi về vấn đề rà soát các trạm thu phí để giảm mức phí và thời gian thu phí, ông Nguyễn Văn Huyện - Tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ Việt Nam cho rằng, Tổng cục Đường bộ đang rà soát giảm phí các trạm BOT toàn quốc. Tổng cục đã có kế hoạch rà soát 50 trạm và đến nay Bộ GTVT đã chấp thuận miễn giảm 10 trạm cho người dân sinh sống gần trạm. Tất cả các trạm phí miễn hay giảm giá vé này được Tổng cục Đường bộ đàm phán với nhà đầu tư trên nguyên tắc về thời gian, tổng mức đầu tư cũng như giá trị quyết toán.

Còn theo Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông, việc đàm phán giảm phí là cả một quá trình không đơn giản, vì hợp đồng BOT là hợp đồng giữa cơ quan Nhà nước và chủ đầu tư nhưng có liên quan tới tổ chức tín dụng, tới các địa phương nên không phải mệnh lệnh hành chính mà phải đàm phán. Khi miễn hay giảm phí cho người dân sống quanh trạm thu phí thì phải có vai trò của địa phương, vì chỉ địa phương mới xác định người của khu vực đó.

Nói về vị trí đặt các trạm thu phí BOT, Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông cho rằng, việc đặt trạm thu phí và trả tiền là điều không ai mong muốn. Thế nhưng, giàu có như nước Mỹ cũng phải có quỹ để đầu tư phát triển hạ tầng, hay như Nhật thời gian gần đây mới dùng vốn ngân sách để mua lại một số trạm phí. Để khắc phục, Bộ GTVT đã dừng triển khai các dự án BOT trên những tuyến đường hiện có và chỉ kêu gọi đầu tư đối với các tuyến đường mới, đảm bảo người dân và chủ phương tiện có sự lựa chọn.