Theo Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Bùi Văn Ga, điểm sàn hiện nay dựa vào chỉ tiêu của từng khối thi và dự báo khả năng dịch chuyển của thí sinh giữa các vùng miền. Điểm sàn từ trước đến nay luôn cao hơn điểm bình quân của các môn thi mà thí sinh đạt được. Phương án xác định điểm sàn như hiện nay đã thể hiện tính hiệu quả của những năm đầu khi nhu cầu học của người dân rất lớn nhưng số trường ít.

Hiện nay nguồn cung đã tăng, người học có nhiều sự lựa chọn, nhiều thí sinh trên điểm sàn nhưng quyết tâm đeo đuổi việc thi vào học những ngành và trường yêu thích, không học những trường còn chỉ tiêu.

Bộ GD-ĐT khẳng định việc xác định điểm sàn có lợi cho các trường tốp dưới.

Mặt khác, lượng sinh viên dồn về các thành phố lớn để học tập ngày càng tăng nên việc thí sinh trượt ở các trường ở thành phố lớn quay về địa phương để học rất ít xảy ra. Điều này dẫn tới thực trạng là mặc dù hệ số dư dôi lớn, vẫn xảy ra tình trạng có trường không tuyển đủ thí sinh. Do đó việc xác định điểm sàn cần được điều chỉnh cho phù hợp hơn với tình hình thực tế.

Điểm sàn trên và điểm sàn dưới

Thứ trưởng Bùi Văn Ga cho hay, sẽ có hai mức điểm sàn: điểm sàn trên và điểm sàn dưới. Điểm sàn trên được xác định theo chỉ tiêu như cách đã làm lâu nay; còn điểm sàn dưới là tổng điểm bình quân từng môn của 3 môn thi của khối thi tương ứng. Đây được coi là ngưỡng giới hạn đảm bảo chất lượng đầu vào.

Thống kê kết quả thi những năm gần đây cho thấy tổng điểm bình quân này của các khối thi (điểm sàn dưới) thường nằm trong khoảng từ 11 - 12 điểm, nghĩa là thấp hơn 2 điểm so với điểm sàn của từng năm (điểm sàn trên).

Đối với thí sinh đạt kết quả thi trên điểm sàn trên thì các nhà trường xét trúng tuyển như truyền thống. Đối với thí sinh có kết quả thi nằm giữa điểm sàn trên và điểm sàn dưới thì các nhà trường xét thêm điểm tốt nghiệp phổ thông để quyết định điều kiện trúng tuyển cho thí sinh.

Điểm sàn dưới có thể xác định được ngay sau khi có phổ điểm được công bố. Điểm sàn trên có thể do Hội đồng xác định điểm sàn họp xét đề xuất; hoặc dựa vào kết quả thống kê của nhiều năm qua là tăng 2 điểm so với điểm sàn dưới đối với các khối thi tương ứng. Trong đó, cách thứ 2 được đánh giá là đơn giản hơn.

Kết quả thi năm 2012 cho thấy có hơn 200.000 thí sinh của tất cả các khối thi có điểm nằm giữa hai mức điểm sàn nêu trên trong khi chỉ tiêu còn thiếu của tất cả các trường chỉ khoảng 30.000. Vì vậy để tuyển đối tượng này có chất lượng, các trường cần xét thêm kết quả tốt nghiệp phổ thông.

Có lợi cho những trường tốp dưới 

Theo Thứ trưởng Bùi Văn Ga, những trường lâu nay tuyển đủ thí sinh trên điểm sàn thì hoàn toàn không có gì thay đổi nếu phương án này được áp dụng. Phương án điểm sàn dự kiến có lợi cho những trường tốp dưới gặp khó khăn trong tuyển sinh.

Để ưu tiên cho những thí sinh đạt điểm trên sàn trên thì trong 2 đợt xét tuyển đầu tiên, các trường chưa nhận hồ sơ xét tuyển của thí sinh dưới mức sàn này. Kể từ đợt xét tuyển thứ ba trở đi, nếu chỉ tiêu tuyển sinh vẫn chưa đủ thì các trường được xét tuyển những thí sinh có điểm thi đến điểm sàn dưới kết hợp với xét kết quả thi tốt nghiệp phổ thông. Trong tất cả các đợt xét tuyển thì những thí sinh đạt trên điểm sàn trên được ưu tiên xét trước.

Thứ trưởng cũng khẳng định về ưu điểm của phương án tính điểm sàn 2 mức và cho rằng “vẫn lấy yếu tố chất lượng làm mục tiêu số 1”. Điểm sàn trên như lâu nay vẫn được duy trì và đảm bảo tuyển ít nhất 90% tổng chỉ tiêu; điểm sàn dưới sẽ tạo cơ hội cho những thí sinh có năng lực thật sự nhưng không may đạt kết quả thi tuyển sinh đại học, cao đẳng thấp được xét tuyển kèm theo kết quả thi phổ thông. Đồng thời, phương án này tạo điều kiện sử dụng hết công suất hiện có của hệ thống giáo dục đại học, tránh lãng phí đầu tư nhưng vẫn đảm bảo chất lượng đầu vào. 

Tuy nhiên, Thứ trưởng Bùi Văn Ga cũng cho rằng đây cũng chỉ là giải pháp ngắn hạn, mang tính kỹ thuật. Bộ đang nghiên cứu giải pháp tuyển sinh đại học, cao đẳng phù hợp, ổn định lâu dài song song với quá trình đổi mới việc dạy và học ở bậc phổ thông.

Nhã Anh