Để có cái nhìn bao quát hơn về câu chuyện những cựu chiến binh, thương binh trở về quê hương vượt qua muôn vàn khó khăn vươn lên làm kinh tế, tạo việc làm cho nhiều người, phóng viên đã có cuộc phỏng vấn Thiếu tướng Trần Đình Hướng, Ủy viên Ban Thường vụ Trung ương Hội, Trưởng ban Kinh tế Hội Cựu chiến binh Việt Nam.

Được biết, những năm qua, Thường trực Trung ương Hội Cựu chiến binh Việt Nam và Hội Cựu chiến binh các cấp, rất tích cực tuyên truyền, vận động hội viên phát huy ý chí tự lực, tự cường, không cam chịu đói nghèo, vươn lên làm giàu chính đáng. Từ đó đã đưa phong trào "Cựu chiến binh giúp nhau giảm nghèo, làm kinh tế giỏi" vào nền nếp, phát triển hiệu quả, có sức lan tỏa sâu rộng toàn xã hội. Ông có thể khái quát kết quả phong trào này ở các địa phương?

- Trong những năm qua, nhất là từ năm 2016 đến nay, trước không ít khó khăn từ thiên tai, dịch bệnh, Thường trực Trung ương Hội và Hội Cựu chiến binh các cấp luôn bám sát chủ trương, định hướng phát triển kinh tế - xã hội của cấp ủy, chính quyền, tuân thủ pháp luật.

Chúng tôi đã tăng cường tuyên truyền, vận động hội viên phát huy tinh thần "cựu nhưng không cũ", tự lực, tự cường, không cam chịu đói nghèo, vươn lên làm giàu chính đáng. Từ đó đã đưa phong trào "Cựu chiến binh giúp nhau giảm nghèo, làm kinh tế giỏi" vào nền nếp, có sức lan tỏa sâu rộng, hiệu quả.

Đồng thời, các cấp Hội luôn chủ động tổ chức học tập, nâng cao nhận thức cho hội viên về chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; các kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của Chính phủ và địa phương; xây dựng các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế nâng cao đời sống, giảm nghèo nhanh và bền vững, vươn lên làm giàu hợp pháp của Hội.

Các cấp Hội đã tập trung chỉ đạo, hướng dẫn, vận động hội viên phát huy tiềm năng, thế mạnh, tranh thủ nguồn lực và chính sách hỗ trợ của Trung ương, địa phương để xây dựng, phát triển mô hình sản xuất, kinh doanh phù hợp, có năng suất. Từ đó tạo ra các sản phẩm chất lượng, cạnh tranh cao, gắn với bảo vệ môi trường, kết hợp phát triển kinh tế với củng cố quốc phòng - an ninh trên các địa bàn.

Chúng tôi phối hợp hướng dẫn các doanh nghiệp do Cựu chiến binh làm chủ, tranh thủ thời cơ, môi trường thuận lợi, phát huy lợi thế, tiếp cận các nguồn vốn ưu đãi, khoa học và công nghệ, thị trường, sản xuất sản phẩm hàng hóa có giá trị gia tăng cao; đẩy mạnh thương mại nội địa, xuất khẩu, hội nhập kinh tế quốc tế,...

Các cấp Hội định kỳ sơ kết, tổng kết, tổ chức rút kinh nghiệm, phổ biến, nhân rộng điển hình, mô hình tốt; kịp thời biểu dương, khen thưởng, động viên khích lệ, tôn vinh các tập thể và cá nhân đạt thành tích xuất sắc.

Thông qua phong trào, nhiều mô hình giúp nhau giảm nghèo, làm kinh tế giỏi được xây dựng và nhân rộng, như: tỉnh Hội Bến Tre, có mô hình "5+1" (5 hội viên khá hoặc giàu giúp 1 hội viên thoát nghèo) đã được nhân rộng trong cả nước. Tỉnh Hội Gia Lai có mô hình: "2 xóa, 3 giúp" (xóa nghèo, xóa nhà dột nát; giúp công sức, giúp vốn, giúp việc làm) đã nhân rộng ra khu vực Tây Nguyên. Nhiều Hội cấp xã, phường xây dựng các câu lạc bộ: "Cựu chiến binh giúp nhau phát triển kinh tế"; "Cựu chiến binh đoàn kết giúp nhau giảm nghèo, làm kinh tế hiệu quả".

Nhiều địa phương có mô hình: "Góp vốn xoay vòng"; "Góp vốn xoay vòng, chuyển đổi cây trồng"; VAC, VACR, trang trại, gia trại chuyên canh; Trồng rừng, bảo vệ rừng; Sản xuất, chế biến nông, lâm, hải sản,… Bên cạnh đó, các mô hình là: "Tổ hợp tác, Hợp tác xã", Tổng công ty, Công ty Cổ phần, Công ty Trách nhiệm hữu hạn,… được nhiều cựu chiến binh làm chủ, phát triển.

Rất nhiều cựu chiến binh không chỉ làm kinh tế giỏi phục vụ cho bản thân, gia đình mình, mà còn tạo công ăn việc làm cho nhiều người. Ông có thể chia sẻ thêm về điều này và nói rõ hơn về các cơ sở kinh tế do cựu chiến binh làm chủ?

- Đến nay, số lượng, chất lượng mô hình giúp nhau giảm nghèo, làm kinh tế giỏi được nâng lên mạnh mẽ, toàn Hội có: hơn 8.000 doanh nghiệp, hơn 1.600 hợp tác xã, hơn 3.000 tổ hợp tác, hơn 170.000 trang trại, gia trại (tăng 25% so với 5 năm trước) thu hút hơn 700.000 lao động.

Đến nay có 63/63 tỉnh, thành phố trên cả nước đã thành lập Hội doanh nhân Cựu chiến binh hay Câu lạc bộ doanh nhân Cựu chiến binh; mỗi năm, hàng chục nghìn hội viên đạt danh hiệu "Sản xuất, kinh doanh giỏi" các cấp.

Việc phát triển mô hình kinh tế đã thay đổi tư duy sản xuất, kinh doanh, đó là: lấy chất lượng, hiệu quả làm mục tiêu phát triển, tạo thương hiệu; phát huy tính chủ động, sáng tạo, cách làm hay để thích ứng với những biến động của nền kinh tế thị trường,…

Qua đó, giúp hội viên nghèo, hộ nghèo thoát nghèo, tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho người lao động và đóng góp vào an sinh xã hội, các quỹ từ thiện, nhân đạo, tri ân đồng đội; nâng cao hiệu quả tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước về phát triển kinh tế - xã hội,…

Trung ương Hội đã có chủ trương gì để tạo điều kiện cho các cựu chiến binh để thực hiện phong trào "Cựu chiến binh giúp nhau giảm nghèo, làm kinh tế giỏi", thưa ông?

- Những năm qua và trong năm nay, nhiệm vụ trọng tâm công tác kinh tế của Trung ương Hội luôn đặt ra là vận động cựu chiến binh tự lực vươn lên thoát nghèo, phát triển các mô hình kinh tế hiệu quả, nâng cao đời sống, vươn lên làm giàu, xóa nhà dột nát, nhà tạm cho hội viên. Chủ động thích ứng, phòng chống thiên tai, dịch bệnh với sản xuất, kinh doanh, nâng cao chất lượng ủy thác vay vốn của Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH). Tham gia có hiệu quả các Chương trình mục tiêu quốc gia, Cuộc vận động, bảo vệ môi trường, các hoạt động kinh tế - xã hội ở địa phương.

Trung ương Hội đưa ra các kế hoạch thực hiện như: Các tỉnh, thành Hội xây dựng các kế hoạch hoạt động kinh tế, có chỉ tiêu, biện pháp phù hợp với tình hình thực tiễn. Tranh thủ sự đầu tư của Chính phủ, các tổ chức xã hội, doanh nghiệp, tập trung vào các nguồn vốn vay của các chương trình tín dụng ưu đãi, vốn nội bộ Hội để giúp nhau phát triển kinh tế, giảm nghèo, xóa nhà dột nát, nhà tạm cho hội viên theo đúng pháp luật.

Đặc biệt, các cấp Hội chú ý hộ gia đình có đối tượng chính sách. Đồng thời tăng cường công tác tuyên truyền vận động hội viên phát huy nội lực tự vươn lên thoát nghèo, nâng cao đời sống.

Phối hợp chặt chẽ với NHCSXH, thường xuyên trao đổi thông tin, quản lý chắc nguồn vốn vay ưu đãi, sử dụng vốn hiệu quả, nâng cao chất lượng tín dụng và thực hiện ủy thác, không để thất thoát, xâm tiêu chiếm dụng vốn.

Tiếp tục củng cố nâng cao chất lượng hoạt động của Tổ tiết kiệm và vay vốn, xóa "xã trắng", phấn đấu tăng tỷ lệ Tổ tốt, khá, giảm Tổ trung bình, tiến tới không còn Tổ yếu kém. Duy trì giao ban, sơ, tổng kết giữa Hội Cựu chiến binh Việt Nam và NHCSXH cùng cấp theo tinh thần Văn bản thỏa thuận giữa NHCSXH và 4 Hội đoàn thể có hiệu quả.

Duy trì chế độ kiểm tra, giám sát, chỉ đạo sâu sát cơ sở, những cơ sở Hội chưa tham gia thực hiện ủy thác của NHCSXH, cần có các giải pháp thiết thực, tích cực tuyên truyền, vận động để tham gia; tổ chức hội nghị chuyên đề, động viên khen thưởng…phấn đấu tăng dư nợ ủy thác và phát triển kinh tế, sản xuất hàng hóa theo chuỗi giá trị.

Các cấp Hội tiếp tục chỉ đạo thực hiện và nhân rộng các mô hình kinh tế, giảm nghèo bền vững, mô hình bảo vệ môi trường của cựu chiến binh hoạt động phù hợp với các tiêu chí xây dựng nông thôn mới.

Có quy chế quản lý chặt chẽ các nguồn vốn đầu tư các dự án kinh tế; nguồn vốn do các Chi hội, Câu lạc bộ cựu chiến binh đóng góp…tập trung ưu tiên hỗ trợ, cho vay là đối tượng chính sách (hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo, học sinh viên viên, hộ hoàn cảnh khó khăn).

Tham mưu, phối hợp chặt chẽ với Hiệp hội Doanh nhân cựu chiến binh Việt Nam, Hội, Câu lạc bộ doanh nhân chỉ đạo sản xuất kinh doanh hiệu quả, thực hiện đầy đủ nghĩa vụ với Nhà nước, chấp hành nghiêm pháp luật; làm từ thiện, ủng hộ Quỹ Vì người nghèo và xóa nhà dột nát, nhà tạm cho cựu chiến binh.

Phát triển sản xuất, chế biến, dịch vụ hàng hóa chất lượng cao bền vững, góp phần bảo đảm an sinh xã hội và xuất khẩu hàng hóa, hội nhập kinh tế quốc tế.

Từ kết quả trên, kế hoạch, mục tiêu thời gian tới của Trung ương Hội Chiến binh Việt Nam để tiếp tục lan tỏa phong trào "Cựu chiến binh giúp nhau giảm nghèo, làm kinh tế giỏi" như thế nào?

- Trung ương Hội tiếp tục quán triệt và thực hiện tốt các Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng, Nhà nước và Trung ương Hội; nhất là chỉ thị, nghị quyết, quy định về công tác thi đua khen thưởng.

Tuyên truyền, vận động, tập hợp hội viên và các tầng lớp nhân dân, củng cố và phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc gắn với "Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh" và Nghị quyết Hội nghị lần thứ 4 Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng và phương châm hành động của Chính phủ "Kỷ cương, liêm chính, hành động, trách nhiệm, sáng tạo, hiệu quả".

Đẩy mạnh phong trào thi đua "Đoàn kết, gương mẫu, trách nhiệm, sáng tạo, hiệu quả". Tiếp tục thực hiện các phong trào thi đua do Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phát động, kêu gọi gắn với phong trào thi đua "Cựu chiến binh giúp nhau giảm nghèo, làm kinh tế giỏi".

Ban hành các văn bản chỉ đạo, kế hoạch, hướng dẫn Đại hội thi đua yêu nước gắn với Tổng kết phong trào thi đua "Cựu chiến binh gương mẫu"; các hoạt động tiến tới Kỷ niệm 35 năm Ngày truyền thống Hội Cựu chiến binh Việt Nam (6/12/1989-6/12/2024) và tổ chức Đại hội thi đua toàn quốc Hội Cựu chiến binh Việt Nam lần thứ VII, giai đoạn 2019-2024.

Triển khai thực hiện tốt các nội dung Chương trình phối hợp và thống nhất hành động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên năm 2023. Chú trọng nâng cao chất lượng giám sát và hoạt động phản biện xã hội.

Tăng cường tiếp xúc lắng nghe ý kiến, nguyện vọng của hội viên và nhân dân để phản ánh, kiến nghị kịp thời với Đảng, Nhà nước. Thường xuyên nắm chắc tình hình tư tưởng, dư luận của hội viên về các sự kiện chính trị nhạy cảm, trọng yếu về dân tộc, tôn giáo và những vấn đề nổi cộm phát sinh ở cơ sở, tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương có biện pháp kịp thời, hiệu quả.

Phát huy vai trò của người đứng đầu tổ chức Hội, Hội đồng Thi đua - Khen thưởng, tăng cường chỉ đạo, kiểm tra thực hiện các phong trào thi đua. Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động của các cụm, khối thi đua và năng lực của cán bộ làm công tác thi đua khen thưởng; phát huy vai trò, trách nhiệm của thành viên Hội đồng trong việc tham mưu triển khai các phong trào thi đua. Chú trọng khen thưởng cán bộ trực tiếp công tác, người lao động trực tiếp, tập thể nhỏ, vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, hải đảo.

Xin cảm ơn ông về cuộc trò chuyện!

Theo Dân trí