Năng lượng Mới số 345

Ngày 21-4-1950, tại Chiến khu Việt Bắc đã diễn ra Ðại hội lần thứ nhất thành lập Hội những người viết báo Việt Nam. Ngày 2-6-1950, Bộ Nội vụ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa chính thức công nhận sự hợp pháp của Hội những người viết báo Việt Nam, nay là Hội Nhà báo Việt Nam. Khi thành lập, Hội có 185 hội viên, 64 năm sau, Hội có trên 18.000 hội viên làm việc tại 800 cơ quan báo chí và Hội Nhà báo Việt Nam là tổ chức duy nhất được luật pháp, xã hội và cộng đồng quốc tế công nhận.

Trong lúc dư âm của những hoạt động kỷ niệm ngày truyền thống của Báo chí Cách mạng Việt Nam vẫn còn nguyên vẹn trong tâm khảm hội viên Hội Nhà báo Việt Nam, bỗng xuất hiện thông tin về “Hội nhà báo độc lập Việt Nam” của một số người không phải nhà báo, không công tác ở cơ quan báo chí nào, tụ tập, tuyên bố ra mắt một tổ chức bất hợp pháp nhân danh người làm báo Việt Nam.

Vậy hội này là hội gì? Như “tuyên ngôn” của họ thì đây là một hội “chuyên nghiệp báo chí độc lập”, một tổ chức “xã hội dân sự”, có mục đích phục vụ chủ yếu cho các nhà báo ngoài “quốc doanh”. Những người chủ trò không giấu diếm ý định thành lập hội này bắt nguồn từ “Câu lạc bộ nhà báo tự do” của Ðiếu Cày, tức Nguyễn Văn Hải, một người viết blog ngoài xã hội bị lĩnh án 12 năm tù vì tội tuyên truyền chống Nhà nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam. Câu lạc bộ này sập tiệm vì Ðiếu Cày đi tù, thế là “Hội nhà báo độc lập Việt Nam” thế chân và nâng đời thành “hội”.

Người cầm đầu “hội” này khẳng định, sẽ hướng đến những hoạt động cụ thể như tạo ra diễn đàn tự do ngôn luận cho các hội viên với một trang báo có ảo vọng trở thành một tờ báo có đẳng cấp quốc tế trong khu vực Ðông Nam Á và ít nhất có thể sánh ngang với tờ Bangkok Post và có thể tiến lên so sánh với tờ  Strait Times của Singapore (?!). Họ còn âm mưu gửi những người trẻ đi nước ngoài để học hỏi dựa vào một số tổ chức phi chính phủ quốc tế về báo chí.

Theo một tài liệu được công khai thì “chủ tịch hội” vốn là một cựu công chức từng bị bắt giam đã được thả và trong số mấy phó chủ tịch có một ông thầy tu chuyên nghiệp xưng là nhà báo dù không hề viết báo và làm việc ở một cơ quan báo chí nào. Lúc thành lập, hội có 42 thành viên, sau đó 2 thành viên đã xin rút. 

Mới đây có tin chủ tịch và phó chủ tịch của hội này là 2 trong số 3 nhà báo và blogger Việt Nam được tổ chức Phóng viên Không biên giới phong là “Anh hùng Thông tin” nhân ngày Tự do Báo chí thế giới 2014. Nhân vật thứ 3 là người có “góc nhìn khác” - Trương Duy Nhất vừa bị Tòa án Nhân dân Tối cao TP Ðà Nẵng kết án 2 năm tù vì tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân theo Ðiều 258 Bộ luật Hình sự. Ðược biết, ông Nhất từng công tác tại Báo Công an Quảng Nam - Ðà Nẵng và Báo Ðại Ðoàn Kết, đã xin thôi việc để viết blog tự do.

Trả lời phỏng vấn của phóng viên đài ABC TV 24 Úc Auskar Surbakti nửa tháng sau khi ra mắt, người đứng đầu “hội” cho biết, họ gồm những người muốn có tiếng nói độc lập, muốn chỉ trích những chính sách sai lầm của chính phủ. “Hội” này còn công khai tất cả danh tính các “hội viên” cho bàn dân thiên hạ tỏ tường. Tuy nhiên, ai đó nếu có soi kính lúp cũng không thấy ai là người “có quá trình hoạt động báo chí” ra tấm ra món, đủ chuẩn để vào “hội” cả. Lại có tiêu chuẩn “hội viên” phải là người có ít nhất 5 tác phẩm báo chí đã công bố… Nhưng đào đâu ra người làm báo chuyên nghiệp, lại có tác phẩm được đăng báo đàng hoàng?

Ðể hình dung về lãnh đạo của “hội” này, xin hãy đọc một tác phẩm (trích) của một phó chủ tịch như sau:

- “Anh làm gì mà cứ thập thập thò thò thế?

Tôi giật mình ngoảnh lại, thấy vợ đứng đằng sau từ lúc nào.

- Có gì đâu. Bên “Áo trắng” họ phát động cuộc thi chào đón xuân mới. Anh đang tính tham gia, may ra kiếm được cái giải gì đấy.

Nghe nói đến giải, chắc vợ tôi cũng đủ thông minh để đoán ra là nó liên quan đến tiền hay tặng phẩm nào đó. Nàng tỏ ra dễ dãi:

- Thế thì việc gì mà phải lấm la lấm lét như buôn bạc giả vậy, hễ thấy em vội chuyển sang trang khác là sao?”.

Chân dung nhân vật cốt cán của hội này là như vậy! Họ muốn độc lập nhưng là độc lập thế nào? Ðộc lập với ai? Không lẽ là độc lập với nhân dân, với đất nước, với sự nghiệp xây dựng nước Việt Nam giàu mạnh phồn vinh, công bằng dân chủ? Ðúng là ngụy độc lập!

Nghe tin về hội này qua báo chí nước ngoài, có bạn đọc đã nhận xét là nó được thành lập trái pháp luật, là “dựa hơi Mỹ” và có dính líu tới tổ chức khủng bố Việt Tân. Gần đây còn có thông tin hội do một dòng tu chi phối.

Mà với các tổ chức phản động lưu vong, rồi cả một vài nước phương tây, chúng rất muốn Việt Nam có nhiều các tổ chức “Hội độc lập” kiểu này. Có như vậy thì chúng mới dễ bề “xuỵt chó bụi rậm”.

Minh Nghĩa