Lực lượng Taliban tại Afghanistan

Trung Quốc cũng sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp, vì Afghanistan là một phần thiết yếu của dự án “Một vành đai, một con đường”. Taliban cũng có thể là ngòi nổ cho sự leo thang ở Tân Cương, vận động và hỗ trợ các phần tử Hồi giáo người Duy Ngô Nhĩ. Ngoài ra, sự trỗi dậy của Taliban có thể gây mất ổn định tình hình ở Trung Á nói chung và ở một mức độ nào đó, tạo ra các vấn đề cho chính Pakistan, quốc gia đang ngày càng thoát khỏi ảnh hưởng của Mỹ.

Thời điểm Mỹ vào Afghanistan, môi trường địa chính trị nước này rất đặc biệt. Khi ấy, nước Nga gặp không ít vấn đề sau những năm 90 và dường như không có ảnh hưởng quốc tế nhiều. Để được an toàn trong mô hình đơn cực này, người Mỹ quyết định tăng cường hiện diện quân sự trực tiếp ở Afghanistan và nhằm loại bỏ các lực lượng Hồi giáo cực đoan, vốn phục vụ cho các lợi ích địa chính trị của phương Tây, đặc biệt là vào thời Chiến tranh Lạnh.

Giờ đây, sau khi đánh giá những thay đổi đã diễn ra trên thế giới và hơn hết là việc Nga và Trung Quốc đã trở thành hai cực độc lập, ngày càng độc lập hơn so với phương Tây, Mỹ đã quyết định quay trở lại chiến lược trước đây của họ. Bằng cách chấm dứt sự hiện diện quân sự trực tiếp của mình tại một Afghanistan không còn chiến tranh, Mỹ sẽ cố gắng tránh bị chụp mũ trách nhiệm và đổ những điều này lên đầu Taliban, nhóm được biết đến là cực kỳ hiếu chiến.

Trước tình hình như vậy, Moscow đã đúng đắn khi quyết định giành quyền chủ động. Do việc củng cố quyền lực của Taliban chỉ là vấn đề thời gian và Nga không cần phải chờ đợi xem phong trào thân Mỹ này sẽ bị lật đổ như thế nào và khi nào. Nga cần có sự tiếp xúc với người Pashtun càng sớm càng tốt, và như chúng ta đã thấy một phái đoàn Taliban đến Moscow. Taliban hiện là một thực thể độc lập. Và cách tiếp cận thực tế của Tổng thống Nga Putin yêu cầu phải tính đến một tác nhân như vậy, bởi vì tác nhân này là một thực thể ở Afghanistan.

Sự mất ổn định của toàn bộ khu vực Trung Á là không thể tránh khỏi nếu tình hình ở Afghanistan xấu đi. Nó sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến Tajikistan, Uzbekistan, Kyrgyzstan và Turkmenistan - tức là sẽ ảnh hưởng đến lợi ích của Nga và CSTO (Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể là một liên minh quân sự giữa các nước Armenia, Belarus, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Nga và Tajikistan).

Theo các chuyên gia, Nga nên tính đến tính chất xã hội phức tạp ở Afghanistan - lợi ích của các nhóm dân tộc phi Pashtun ở Afghanistan - người Tajikistan và người Uzbekistan, cũng như người Shiite Hazara và dân tộc thiểu số Ismaili ở Bodakhshan - chắc chắn phải được tính đến. Trước đây, Nga đã tham gia quá lâu và quá sâu vào Afghanistan để cuối cùng có thể hiểu được những phức tạp của xã hội Afghanistan. Những hiểu biết này trước đây, cùng với tiềm lực chiến lược và uy tín ngày càng tăng của Nga, là một lợi thế rất lớn. Sự hợp tác của Nga trong việc chuẩn bị cho một tương lai Afghanistan hài hòa với các nước khác trong khu vực - với Iran và Pakistan cũng như với Trung Quốc, Ấn Độ và các quốc gia vùng Vịnh - là rất quan trọng. Thổ Nhĩ Kỳ, một đối tác khó, có thể đóng vai trò như một cầu nối tới phương Tây.

Mặc dù hợp tác với Taliban nhưng Nga không đặt hết niềm tin vào đó. Chỉ huy Quân khu trung tâm, Đại tá Alexander Lapin, nói với hãng Tass: “Vào đầu tháng 8, chúng tôi sẽ tham gia một cuộc tập trận chung với sự tham gia của lực lượng quân sự thuộc lực lượng vũ trang của các nước cộng hòa Tajikistan và Uzbekistan trên bãi tập Harb-Maidon”. Cuộc tập trận sẽ diễn ra từ ngày 5-10/8 tại bãi tập Harb-Maidon, cách biên giới với Afghanistan 20 km. Trong quá trình diễn tập, các hoạt động chuẩn bị sẽ được thực hiện để đối phó với các hành động thù địch tiềm tàng của các nhóm vũ trang bất hợp pháp, ông Rabbit nói. Số lượng binh sĩ sẽ tham gia tập trận vẫn chưa được thông báo. Nhưng theo một số thông tin được phát đi, binh lính Nga tham gia cuộc tập trận sẽ là các đơn vị của căn cứ quân sự số 201 (đóng tại Tajikistan), bao gồm các đơn vị súng trường cơ giới, xe tăng và pháo núi, cũng như các nhóm lực lượng đặc biệt của Quân khu trung tâm. Các chuyên gia thuộc nhóm bảo vệ phóng xạ, hóa học và sinh học và tác chiến điện tử di động cũng sẽ tham gia cuộc tập trận.

Đầu tháng 7, quân đội Mỹ rời sân bay Bagram, là căn cứ chính của lực lượng liên quân ở Afghanistan. Sau khi rút một phần đáng kể quân đội Mỹ về nước, các tay súng Taliban trở nên tích cực hơn và đã thành công trong việc giành quyền kiểm soát một phần đáng kể miền bắc đất nước. Khoảng 1.000 binh sĩ quân đội Afghanistan buộc phải rút vào lãnh thổ của Tajikistan. Sau đó, Taliban đã thành công trong việc chiếm các ngôi làng ở tỉnh Badakhshan trên biên giới với Tajikistan, qua đó giành quyền kiểm soát khoảng 1.340 km trên tổng chiều dài 9.000 km biên giới giữa Afghanistan- Tajikistan. Rõ ràng, bất kỳ người quan sát bình thường nào cũng có thể nhận thấy rằng các cuộc tập trận này đang được thực hiện như một hình thức cảnh báo và răn đe đối với Taliban.

Cũng vào đầu tháng 7, một phái đoàn Taliban đã đến thăm Moscow để đảm bảo rằng họ không đe dọa Nga ở Afghanistan hoặc các đồng minh của Nga ở Trung Á. Bộ Ngoại giao Nga cho biết, đặc phái viên của Điện Kremlin tại Afghanistan, Zamir Kabulov, đã gặp phái đoàn Taliban để bày tỏ quan ngại trước sự leo thang và căng thẳng ở miền bắc Afghanistan. Ông Kabulov kêu gọi Taliban "ngăn chặn bạo lực lây lan ra ngoài biên giới đất nước". “Chúng tôi đã nhận được sự đảm bảo từ Taliban rằng họ sẽ không xâm phạm biên giới các nước Trung Á cũng như đảm bảo an ninh cho các cơ quan ngoại giao và lãnh sự nước ngoài tại Afghanistan”, ông Kabulov nói. Người phát ngôn của Taliban Mohammad Sohail Shaheen cho biết phái đoàn của họ đến Moscow để "đảm bảo rằng chúng tôi sẽ không cho phép bất kỳ ai sử dụng lãnh thổ Afghanistan để tấn công Nga hoặc các nước láng giềng". “Chúng tôi có quan hệ rất tốt với Nga và Taliban vẫn cam kết thực hiện một giải pháp chính trị hòa bình ở Afghanistan”, người này nói với Tass.

Nga muốn giúp Mỹ giám sát tình hình Afghanistan

Taliban coi Trung Quốc là "cường quốc bạn"