Theo khảo sát sơ bộ của riêng người viết bài, hiện tại ở Sài Gòn có khoảng trên 10 nhóm kịch, hoạt động đa phần ở dạng sân khấu kịch cà phê. Diễn viên của các nhóm này đều là những gương mặt trẻ, mê sân khấu hoặc học trường sân khấu ra và muốn tìm cơ hội để trau dồi nghề nghiệp, khẳng định bản thân.

Trung bình, một nhóm như vậy có khoảng 4-5 thành viên cố định, số khác có thể cơ động hơn. Đời sống của nhóm khá bấp bênh bởi suất diễn ít, kịch bản tự xây dựng, thiếu kinh phí đầu tư về kịch mục, địa điểm diễn trong các quán cà phê với lượng khán giả hạn chế từ 30-40 người. Một số nhóm nhờ định hướng tốt hoặc tạo được màu sắc riêng, bước ra khỏi mô hình kịch cà phê, được nhiều người biết đến như kịch Tâm Ngọc (hiện diễn tại rạp Vườn Lài, Q.10), nhóm Chuồn Chuồn Giấy…

Buffalo – dấu ấn của nhạc kịch

Tết 2016, một lần nữa cái tên Buffalo được người trong nghề và khán giả nhắc đến bằng sự trọng thị khi lần đầu tiên câu chuyện cổ tích quen thuộc Tấm Cám bước lên sân khấu dưới hình thức nhạc kịch, một sân khấu Broadway mang phong cách Việt Nam, với cây đa, bến nước, mái đình, hồ sen, khung cửi, những con vật quen thuộc,…

Nhóm Buffalo

Bên cạnh ưu điểm quen thuộc được tận dụng tối đa từ trước đến nay là giữ nguyên chất kịch nói nguyên thủy, kết hợp với các loại hình âm nhạc, nhảy múa, thời trang; câu chuyện kể trong kịch không quá đi vào chiều sâu, nhưng đủ bi hài để chuyển tải nội dung với liều lượng vừa phải, cộng với hình thức “bắt mắt” như trang phục đẹp, sân khấu rực rỡ, những điệu vũ trẻ trung, Buffalo còn mang cả những làn điệu chèo và tiếng tụng kinh lên sân khấu. Sự hài hòa trong cái kết hợp các thể loại nhạc, sự giảm nhẹ tình tiết câu chuyện khiến Tấm Cám trở thành món ăn tinh thần đầy thích thú cho khán giả. 5.000 vé bán ra trong dịp tết là minh chứng cho sự thành công mà chính nhóm cũng không ngờ được hiệu ứng sâu rộng như vậy.

Trước Tấm Cám, nhóm đã có nhiều vở diễn mang phong cách nhạc kịch hoặc có hơi hướng âm nhạc, vũ đạo định hình phong cách “made in Buffalo” như: Chicago, High School Musical, Vũ nữ, Tuyết đỏ, Tuyết Sài Gòn, Tình ca phố, Mèo xám,… với những cái tên đáng nhớ như Khắc Duy, Hoàng Quân, Diễm Phương, Khả Như… “Vũ nữ” trở thành vở diễn ăn khách nhất ở sân khấu kịch 5B trong hè 2014. “Tuyết Sài Gòn”, một vở nhạc kịch hài dần đánh dấu khả năng diễn xuất chững chạc và biến hóa của dàn diễn viên Buffalo khi các diễn viên không chỉ diễn kịch, hài ra mảng miếng mà còn hát live, nhảy múa sinh động.

Được thành lập từ năm 2013, nhờ khoản tiền tích cóp từ những ngày làm thêm thời sinh viên, sự hỗ trợ từ gia đình và mức catse tượng trưng của bạn bè diễn viên, hai chàng trai sinh năm 1990 tốt nghiệp Đại học Sân khấu Điện ảnh Nguyễn Khắc Duy và Nguyễn Hoàng Quân đã từ chối những cơ hội tốt nhất để chọn con đường độc lập, chông chênh hơn. Vượt qua hàng loạt khó khăn ban đầu như, chuyện tiền nong, bản quyền (hai vở khởi nghiệp của nhóm là “Chicago” và “High School Muscical” đều được mua bản quyền từ Mỹ), sự gièm pha, nghi kỵ, Buffalo dần khẳng định vị thế nhờ sức trẻ, sự đa năng và con đường đi riêng biệt.

Chuồn Chuồn Giấy – cơn sốt kịch cổ trang

Bén duyên nhau từ cuộc thi Cosplay 2012 và có chung niềm đam mê phim HongKong, 15 thành viên tụ lại dưới cái tên đầy hình tượng phim: Chuồn Chuồn Giấy dưới “bàn tay” thủ lĩnh đa tài sinh năm 1991 – Trần Thái Duy. Không qua bất cứ trường lớp đào tạo nào, từng bị gia đình cấm cản quyết liệt nhưng chính tình yêu kịch nói đã gắn bó nhóm bên nhau từ ngày ra mắt tại một sân khấu kịch cà phê quận 10. Thanh Xà Bạch Xà, vở diễn duyên dáng và độc đáo nhận được những lời khen ngợi không ngớt trên sân khấu “Vietnam Got’s Talent 2014” chính là vở diễn đầu tiên của nhóm.

Nhóm Chuồn chuồn giấy

Do là một nhóm kịch tự phát nên Chuồn Chuồn Giấy phải “tự thân vận động” từ tài chính, kinh nghiệm diễn xuất, đài từ sân khấu, thiết kế phục trang,… bằng cách vừa làm, vừa rút kinh nghiệm. Với tiêu chí hài hước và đời, mượn chuyện xưa nói nay, Chuồn Chuồn Giấy đã miệt mài cải biên nhiều tác phẩm nổi tiếng như Lương Sơn Bá - Chúc Anh Đài, Tây Hồ Kỳ Duyên, Sơn Tinh - Thủy Tinh...

Có thể kể đến một số vở kịch của nhóm được khán giả biết đến như: Sự tích thỏ ngọc; Chuyện nhà thỏ; Lữ Bố hí Điêu Thuyền; Bao công kỳ cục án; Chú Cuội Ngồi gốc cây đa; Thất Teen Giáng Trần; Thanh Xà Bạch Xà (phóng tác từ tác phẩm cùng tên); Thúy Kiều Tân Truyện (hài kịch phóng tác từ tác phẩm Truyện Kiều); Mối Tình Lương – Chúc…

Nhóm cũng ý thức rõ rằng để người xem đón nhận trước hết phải đẹp về mọi mặt. Do đó, từng bộ trang phục, đạo cụ, thiết kế sân khấu cho đến cách hóa trang luôn được nhóm chăm chút tỉ mỉ. Tùy vở diễn mà số tiền đầu tư cho trang phục khác nhau, có khi lên đến 40 triệu đồng. Để phù hợp với bối cảnh vở diễn cũng như tiết kiệm chi phí tối đa, mọi khâu thiết kế đều do các thành viên trong nhóm chia nhau đảm trách, sau thời gian làm việc tại công sở.

Bằng lối diễn xuất tự nhiên, hài hước, trang phục đẹp và đặc biệt là tạo được màu sắc riêng biệt, Chuồn Chuồn Giấy dần nhận được sự yêu quý của khán giả. Bất kỳ suất diễn nào của nhóm tại Hội quán là một sân khấu kịch cà phê tại quận Phú Nhuận đều chật kín người xem.

Những thách thức

Càng về sau, đi kèm với sự khó khăn còn là những thách thức mà hai nhóm kịch trên đây phải đối mặt. Tương tự như những sân khấu truyền thống, khó khăn lớn nhất của những nhóm kịch trẻ chính là địa điểm biểu diễn. Buffalo, sau thời gian được sân khấu 5B đỡ đầu đã phải tự bơi vì 5B đang trong giai đoạn sửa chữa. Trong khi đó, mô hình kịch cà phê quá nhỏ từ số lượng ghế đến diện tích sàn diễn khiến các nhóm khó tung hoành cũng như thu hồi vốn đầu tư.

Chi phí đầu tư cho vở diễn cũng là chuyện hết sức đau đầu, thu được bao nhiêu đều được đổ ngược lại vào vở, thậm chí các thành viên luôn phải ở trong tâm thế móc tiền túi bỏ vào.

Thách thức thứ 3 chính là sự “rơi rớt” đội hình. Vì khi được báo chí quan tâm, người trong nghề đánh giá cao, các nhân tố nổi bật của nhóm dần được Nhà sản xuất ở các lĩnh vực chú ý và “chiêu dụ”. Trước gánh nặng cơm áo gạo tiền, việc lựa chọn nơi tốt hơn là điều không hoàn toàn có thể thông cảm.

Tuy nhiên, dù họ sẽ đi đường dài đến đâu thì sự xuất hiện của họ ở thời điểm này như đã thổi một luồng gió tươi mới vào tình hình ảm đạm của sân khấu trong thời gian gần đây. Họ là biểu trưng cho sức trẻ - những người trẻ dám sống, dám nghĩ, dám làm. Có lẽ vì vậy mà họ luôn nhận được sự động viên, hỗ trợ hết mình của những nghệ sĩ nổi tiếng cũng như tình cảm của những cây bút về sân khấu.