Cuối tháng 9/2018 vừa qua, Phó Chủ tịch UBND TP HCM Lê Thanh Liêm đã kiến nghị Bộ Tài chính tham mưu Chính phủ đưa loại hình kinh doanh dịch vụ đòi nợ vào danh mục ngành, nghề cấm kinh doanh. Kiến nghị này đã nhận được khá nhiều ý kiến trái chiều từ dư luận.

Theo lý giải của đại diện thành phố, dịch vụ đòi nợ thuê là một trong những hoạt động kinh doanh phức tạp, có liên quan nhiều đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội, dễ bị phần tử xấu lợi dụng để hoạt động kiểu xã hội đen.

Trường hợp, không đưa loại hình kinh doanh này vào danh mục ngành, nghề cấm kinh doanh, UBND thành phố kiến nghị Bộ Tài chính tham mưu Chính phủ ban hành những quy định bắt buộc để siết chặt hoạt động này như quy định đồng phục của nhân viên làm công việc đòi nợ; Số lượng tối đa nhân viên mỗi lần tham gia thực hiện đòi nợ đối với con nợ. Đồng thời, cần thông báo danh sách nhân viên được cử đi đòi nợ cho công an phường nơi tiến hành đòi nợ.

Liên quan đến kiến nghị này, qua nhiều năm nghiên cứu dịch vụ thu hồi nợ, ông Ngô Minh Trực - Giám đốc Công ty luật hợp danh Anh Luật TP HCM nhận định: “Có không ít Công ty chỉ là hình thức, khi đi đòi nợ lại sử dụng các đối tượng “xã hội đen” hay thành phần có tiền án, tiền sự. Trong khi đó, quản lý nhà nước với ngành nghề cực kỳ nhạy cảm này còn lỏng lẻo. Nên không cần thiết phải phát triển loại hình này mà thay thế nó bằng loại hình thừa phát lại”.

Xin được nếu rõ, “loại hình thừa phát lại” là người được Nhà nước bổ nhiệm để làm một số công việc về thi hành án dân sự, tống đạt giấy tờ, lập vi bằng và các công việc khác theo quy định của pháp luật hiện hành. Họ được tuyển chọn theo tiêu chuẩn nghiêm ngặt và bổ nhiệm để làm những công việc thuộc thẩm quyền của Nhà nước. Khi thực hiện những công việc này, họ được sử dụng quyền lực nhà nước giao phó.

Còn dưới góc nhìn của người dân, có không ít người đồng tình với chủ trương của thành phố khi nói rằng: “Ủng hộ chủ trương này của thành phố, Công ty đòi nợ thuê mà không dính chút gì đó “đen” thì chắc không thể đòi được nợ và nhanh chóng phá sản, khó có thể thành công”.

Thế nhưng, công bằng mà nói, dịch vụ đòi nợ thuê trên thế giới có từ lâu, các nước phát triển như Mỹ, Pháp, Đức... đều có loại hình dịch vụ này và hoạt động rất hiệu quả, số tiền thu hồi nợ cũng tương đối lớn. Điều đó cho thấy trong xã hội cũng có lượng cầu nhất định về loại hình dịch vụ này.

Có thể, trong thực tế các công ty đòi nợ thuê thường sử dụng nhiều chiêu trò, đe dọa, mang tính chất xã hội đen, trấn áp khủng bố tinh thần gây hoang mang cho con nợ. Vì thế, trong xã hội nói chung người ta vẫn có những định kiến về dịch vụ đòi nợ thuê. Họ cứ nghĩ người hoạt động trong lĩnh vực này đều là côn đồ, xã hội đen, những kẻ “vai u thịt bắp” xăm trổ đầy mình.

Vấn đề ở chỗ, pháp luật không cấm mọi người kinh doanh hợp pháp. Công ty dịch vụ đòi nợ không nằm trong diện cấm. Khi làm hồ sơ thành lập doanh nghiệp, cơ sở đã cam kết nhiều điều khoản không vi phạm pháp luật, không lợi dụng kinh doanh gây bất ổn tình hình xã hội... nếu làm sai sẽ bị xử lý. Cho dù là ai đi nữa cũng phải hoạt động dựa trên quy định của pháp luật và việc đòi nợ nếu không vi phạm pháp luật thì không thể cấm.

Mặt khác, kinh doanh dịch vụ đòi nợ hiện đã được xác định là ngành, nghề kinh doanh phải đáp ứng điều kiện về an ninh, trật tự theo quy định tại Nghị định 96/2016/NĐ-CP. Bên cạnh đó, theo khảo sát của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, tỉ lệ doanh nghiệp thuê dịch vụ đòi nợ đạt hiệu quả tới 90%. Trong khi đó, nếu khởi kiện ra tòa và thu nợ qua cơ quan thi hành án thì hiệu quả chỉ khoảng 50%.

Tỷ lệ thuê dịch vụ đòi nợ thành công tới 90%, con số này ít nhiều chứng tỏ 90% con nợ có khả năng trả nợ nhưng vẫn không muốn trả nợ. Nó cũng cho thấy việc tồn tại các công ty hoạt động bên lĩnh vực đòi nợ thuê là điều tất yếu. Do đó, cần thiết lập quy chế rõ ràng, minh bạch, vì nếu áp dụng một cách cứng nhắc sẽ gây áp lực lên Công ty đòi nợ thuê. Công ty họ cũng là một ngành nghề dịch vụ kinh doanh có điều kiện như bao ngành nghề khác mà.

Điều này cũng có nghĩa, các cơ quan chức năng có thẩm quyền cần tìm phương cách để quản lý cho hiệu quả, không để xảy ra tình trạng biến tướng của loại hình này, chứ không thể có cái kiểu “không quản được thì cấm”.

Theo Diễn đàn doanh nghiệp

	Đề xuất Bộ Công an quản lý dịch vụ đòi nợ thuê
	Hết thời đòi nợ thuê bằng “luật rừng”?