3 giáo sư ở Mỹ và Vương quốc Anh cùng giành giải Nobel Y học năm 2019, vì đã giải đáp được bí ẩn về việc sử dụng oxy trong tế bào. Nghiên cứu này được cho là bước ngoặt trong cuộc chiến chống lại nhiều bệnh tật, bao gồm cả ung thư.

(Từ trái sang phải) Các nhà khoa học: Peter Ratcliffe, Gregg Semenza và William Kaelin (Ảnh: EPA)

Mặc dù oxy rất cần thiết cho cơ thể con người, nhưng trước đây chúng ta không biết làm thế nào các tế bào phản ứng với sự thay đổi nồng độ oxy. GS William G. Kaelin Jr. của Trường Y Harvard, GS Gregg L. Semenza của Đại học Johns Hopkins, và Peter J. Ratcliffe - Giám đốc Nghiên cứu Lâm sàng Trung tâm Nghiên cứu Francis Crick, Vương quốc Anh đã khám phá ra bí ẩn này.

Theo nhóm tác giả, giống như đốt một ngọn nến, tất cả các tế bào động vật đều cần oxy để lấy năng lượng, nhưng lượng oxy tiêu thụ lại luôn biến thiên. Ví dụ, khi tập trung cao độ, não có thể tiêu thụ rất nhiều oxy và trái tim đang đập nhanh cũng tiêu thụ lượng oxy cao như vậy. Vì vậy, tế bào phải có sự điều chỉnh liên tục để đáp ứng với sự thay đổi của nồng độ oxy, nếu không được điều chỉnh tốt, chúng thậm chí có thể chết.

Bước tiến mới trong cuộc chiến chống ung thư

Nhiều bệnh liên quan đến nồng độ oxy, bao gồm cả ung thư. Cụ thể, các tế bào ung thư phân chia rất nhanh, tiêu thụ nhiều oxy và khiến các tế bào này ngày càng thiếu oxy. Những gì chúng ta biết được đến thời điểm hiện tại là khi các tế bào ác tính bị thiếu oxy, chúng sẽ kích hoạt các gen để tạo ra chúng. Do đó tế bào ung thư lại càng sinh sôi nhanh, xâm lấn mạnh mẽ hơn và di căn ra khắp cơ thể.

Hầu hết các loại thuốc hóa trị chỉ có thể tiêu diệt các tế bào ung thư đang phân chia và chưa rơi vào tình trạng thiếu oxy. Trong khí đó, chưa có phương pháp điều trị nào có thể nhắm vào các tế bào thiếu oxy. Các tế bào ung thư thiếu oxy này được xem là mầm mống của ung thư sẽ còn tồn tại sau đợt trị liệu, và cuối cùng sẽ khởi phát mạnh mẽ và khiến bệnh ung thư quay trở lại.

Các nhà khoa học tin rằng, dựa vào các thành tựu trong giải Nobel Y học, trong tương lai sẽ có thể phát triển loại thuốc ức chế hoạt động của yếu tố gây thiếu oxy (HIF). Từ đó, tăng hiệu quả tiêu diệt tế bào ung thư của hóa trị liệu.

Các giải Nobel do Alfred Nobel, một doanh nhân và nhà phát minh người Thụy Điển, sáng lập. Giải Nobel được trao tặng lần đầu vào năm 1901, 5 năm sau khi ông Nobel qua đời.

Ban đầu giải thưởng chỉ có 5 hạng mục bao gồm các lĩnh vực Vật lý, Hóa học, Y học, Văn học và Hòa bình. Đến năm 1968, Ngân hàng Thụy Điển đã đưa thêm vào một giải về lĩnh vực kinh tế.

Theo nguyện vọng của Alfred Nobel, giải Nobel Hòa Bình được quyết định bởi Ủy ban Giải Nobel Na Uy do Quốc hội Na Uy lập ra. Trong khi đó, các giải Nobel khác được trao tại Thụy Điển và do Viện Hàn lâm khoa học Thụy Điển quyết định.

Hiện tại, mỗi giải thưởng Nobel bao gồm một huy chương vàng, một giấy chứng nhận và số tiền thưởng trị giá 9 triệu kronor Thụy Điển (tương đương 910.000 USD).

Theo Dân trí