Phóng viên Báo Năng lượng Mới đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Văn Hội, Chủ tịch Hội đồng Thành viên Công ty DQS về “bài toán” cho sự hồi sinh này.

Lối thoát đã được mở

PV: Mới được hơn 2 năm kể từ khi PVN tiếp nhận, đến nay Công ty TNHH một thành viên Công nghiệp Tàu thủy Dung Quất đã ổn định bộ máy tổ chức và đi vào sản xuất kinh doanh có hiệu quả với nhiệm vụ trọng tâm là đóng mới tàu phục vụ ngành Dầu khí và cải hoán, sửa chữa tàu dịch vụ dầu khí, giàn khoan. Ông đánh giá thế nào về hoạt động sản xuất kinh doanh của DQS sau thời gian tái cơ cấu lại doanh nghiệp theo chỉ đạo của PVN?

Ông Nguyễn Văn Hội

Ông Nguyễn Văn Hội: Có thể đánh giá rằng, hoạt động sản xuất kinh doanh của DQS đã hồi sinh với những thành quả bước đầu đáng ghi nhận. Dấu ấn của PVN đối với sự hồi sinh của nhà máy như hiện nay là cực kỳ quan trọng. Nếu không có sự tiếp nhận và chỉ đạo sâu sát về con người và công việc của PVN thì khả năng đóng cửa nhà máy đóng tàu này là rất lớn!

Ngay sau khi bắt đầu chuyển giao từ Vinashin vào cuối tháng 6/2010, theo sự chỉ đạo sâu sát của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, DQS đã tiến hành tái cơ cấu toàn diện.

Chúng tôi đã sáp nhập, giải thể các công ty con hoạt động kém hiệu quả vào các đơn vị trong PVN, tiến hành kiện toàn nhân sự Ban Tổng giám đốc, điều chỉnh 32 phòng, ban, phân xưởng của DQS còn 16 phòng. Mặt khác, DQS cũng xây dựng chức năng nhiệm vụ quyền hạn của từng phòng, ban cụ thể, tránh hoạt động chồng chéo nhau, đồng thời bổ nhiệm đủ các chức danh quản lý phù hợp với yêu cầu SXKD của công ty, định biên lao động hợp lý.

Bắt đầu từ lúc chuyển giao, DQS đã nhanh chóng triển khai xây dựng hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001:2008, Hệ thống an toàn sức khỏe môi trường OHSAS 18001 & ISO14001. Điều đáng mừng là đến tháng 7/2011, DQS đã đạt được chứng nhận ISO 9001:2008 và chúng tôi phấn đấu đến cuối năm 2012 đạt chứng nhận hệ thống an toàn sức khỏe môi trường OHSAS 18001 & ISO14001.

Công tác thị trường, chúng tôi đã tập trung về công tác thương mại tìm các nguồn hàng, tạo công ăn việc làm cho người lao động. Trong thời gian thị trường đóng mới tàu biển gặp rất nhiều khó khăn thì DQS mạnh dạn đầu tư công tác sửa chữa tàu biển, giàn khoan để đảm bảo việc làm và thu nhập cho người lao động.

Bên cạnh đó, DQS còn tập trung xây dựng các quy chế tài chính, quản lý đầu tư, mua sắm trang thiết bị; Xây dựng quy chế lương đảm bảo ổn định và từng bước nâng cao thu nhập cho người lao động phù hợp với quy định chung của Tập đoàn. Xây dựng hoàn chỉnh bộ định mức vật tư, định mức kỹ thuật, các quy chế, quy trình hướng dẫn cho các hoạt động của công ty... DQS đã triển khai và thực hiện tốt công tác đào đạo nguồn nhân lực nhằm tăng năng suất lao động, giảm chi phí và nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, đặc biệt là chú trọng đến công tác đào tạo nội bộ.

Nhờ đó, đến thời điểm hiện nay, cơ bản DQS đã ổn định về mặt tổ chức và đi vào sản xuất kinh doanh có hiệu quả!

PV: Theo ông, đâu là những yếu tố chính để tạo đòn bẩy phát triển cho DQS như hôm nay?

Ông Nguyễn Văn Hội: Khi chuyển giao từ Tập đoàn Vinashin về PVN, vốn điều lệ của DQS là 75 tỉ (vốn điều lệ do Vinashin cấp), trong khi tổng tài sản của DQS trị giá khoảng 6.000 tỉ, phần lớn là vốn vay, nên DQS rất khó khăn về mặt tài chính, các chủ hàng, các ngân hàng liên tục phát hành các công văn đòi nợ. Kể từ khi chuyển giao thì DQS được PVN bổ sung vốn điều lệ là 1.867 tỉ, tổng cộng vốn điều lệ của DQS đến thời điểm hiện nay là 1.942 tỉ. Nhờ nguồn vốn của Tập đoàn mà DQS đã trả nợ cho các chủ hàng và phân bổ chi phí vào hoạt động sản xuất kinh doanh.

Như sự suy thoái kinh tế, nhất là ngành vận tải biển có chi phí vận tải rất thấp đã ảnh hưởng lớn đến ngành đóng tàu. Các đơn hàng bị hủy bỏ, các tàu đang thi công dở dang thì chủ tàu không có vốn để đầu tư. Trước tình hình đó dưới sự chỉ đạo của Tập đoàn, tất cả tàu của các đơn vị thuộc Tập đoàn khi có nhu cầu sửa chữa, hoán cải được đưa về DQS để thực hiện. Điều đó có nghĩa là DQS được Tập đoàn hỗ trợ rất lớn về công tác thị trường.

PV: Vấn đề mà mọi người quan tâm hiện nay là DQS hoạt động theo cơ chế nào để đảm bảo hiệu quả?

Ông Nguyễn Văn Hội: Hiện nay DQS thực hiện cơ chế khoán sản phẩm, các hạng mục công việc được khoán đến từng người lao động để nâng cao năng suất lao động, tiết kiệm vật tư. Trên cơ sở khoán sản phẩm thì chúng ta sẽ thấy được hiệu quả của từng dự án.

Ngoài ra, chúng tôi cũng cố gắng tạo môi trường làm việc chuyên nghiệp nhằm nâng cao trình độ chuyên môn, trình độ quản lý của đội ngũ kỹ sư, công nhân. Ban lãnh đạo DQS đánh giá lựa chọn và bổ nhiệm cán bộ một cách công khai đáp ứng đầy đủ năng lực về trình độ quản lý, chuyên môn và đạo đức nghề nghiệp tạo sự cạnh tranh cho CBCNV phát triển.

DQS thực hiện tốt công tác đào đạo nguồn nhân lực nhằm tăng năng suất lao động, giảm chi phí và nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, đặc biệt là chú trọng đến công tác đào tạo nội bộ

PV: Thu nhập của người lao động tại DQS hiện nay đã tốt hơn so với trước đây chưa, thưa ông?

Ông Nguyễn Văn Hội: Về cơ bản chúng tôi đã bố trí đủ việc làm cho người lao động. Thu nhập bình quân của người lao động đến ngày 31-12-2010 đã tăng từ 2,8 triệu đồng lên 3,7 triệu đồng/người/tháng. Năm 2011 đã tăng 5,7 triệu đồng và trong năm 2012 đã tăng lên mức 6,2 triệu đồng/tháng. Đây là mức lương khá hơn so với các đơn vị đóng tàu khác ngoài ngành trong bối cảnh khó khăn chung như hiện nay, nhưng vẫn còn thấp so với mặt bằng thu nhập trong ngành Dầu khí, chúng tôi đang đề nghị PVN tạo điều kiện và hỗ trợ thêm về cơ chế tiền lương, phúc lợi xã hội.

DQS đã thực hiện đầy đủ chính sách xã hội cho người lao động. Công ty đã hỗ trợ xe đưa đón cán bộ, công nhân viên từ Quảng Ngãi đến nhà máy và ngược lại. Chúng tôi cũng hỗ trợ nhà ở cho người lao động ở xa. Trong năm 2012,  công ty đã hoàn thành Trường mầm non Cánh Buồm Xanh, tạo điều kiện cho con em học tập, các cán bộ, kỹ sư công nhân yên tâm công tác tại công ty.

PV: Ông vui lòng cho biết, trong tương lai DQS có mở rộng quy mô nhà máy để có thể đóng mới những con tàu lên đến 300.000 DWT hay không?

Ông Nguyễn Văn Hội: Hiện nay chúng tôi cơ bản đã hoàn thành dự án đầu tư xây dựng DQS giai đoạn 1. Ở giai đoạn 1 công suất của nhà 1.000.000T tải trọng/năm. Với năng lực hiện tại của nhà máy, nhà máy đủ khả năng để đóng tàu lên đến 300.000DWT.

Trong năm 2012 dưới sự chỉ đạo của PVN, sự hỗ trợ của các đơn vị thành viên trong Tập đoàn, DQS đã hoàn thành và bàn giao các tàu: Hoàng Sa, Trường Sa, Côn Sơn, tàu chứa dầu Vietsovpetro 01 cho chủ tàu Vietsovpetro, tàu 104.000 tấn cho PV Trans, sẽ hoàn thành và bàn giao tàu dịch vụ Vũng Tàu 01 trong năm 2012 và bàn giao giàn khoan tự nâng Tam Đảo 01 vào Quý I năm 2013 cho chủ tàu Vietsovpetro. Để có được kết quả như trên là sự nỗ lực cố gắng rất lớn của tập thể người lao động cùng sự chỉ đạo tận tình luôn bám sát công trường của Ban Lãnh đạo DQS.

Về lâu dài, để phát triển nhà máy thì chúng tôi sẽ tập trung xúc tiến công tác thương mại với các đối tác nước ngoài và tìm kiếm thị trường đóng mới.

Nỗ lực vượt khó

PV: Với cơ sở trang thiết bị hiện đại của một nhà máy đóng tàu lớn nhất nước, với đội ngũ cán bộ, công nhân có trình độ kỹ thuật, tay nghề cao và với sự chỉ đạo sát sao của lãnh đạo Tập đoàn, theo ông, đây có phải là những thuận lợi lớn giúp cho DQS tạo được sự thay đổi lớn trong hoạt động sản xuất kinh doanh?

Ông Nguyễn Văn Hội: Như tôi đã nói ở trên, tổng tài sản của DQS hơn 6.000 tỉ đồng nhưng phần lớn là vốn vay nên chi phí tài chính và khấu hao tài sản rất lớn ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của DQS. Hiện nay thị trường đóng mới không có, với tài sản như thế này, cơ ngơi như thế này thì bên cạnh mặt thuận lợi cũng là một khó khăn rất lớn đối với DQS.

Thị trường đóng mới tàu biển gặp rất nhiều khó khăn thì DQS mạnh dạn đầu tư về công tác sửa chữa tàu biển, giàn khoan để đảm bảo việc làm và thu nhập cho người lao động

PV: Ông có thể nói rõ hơn, đâu là những khó khăn chính mà DQS đang phải đối mặt và để khắc phục, vượt qua những trở ngại đó thì DQS cần phải làm gì trong thời gian tới?

Ông Nguyễn Văn Hội: Mặc dù dự án đầu tư xây dựng Nhà máy Công nghiệp tàu thủy Dung Quất giai đoạn 1 với trang thiết bị công nghệ hiện đại, tuy nhiên tại thời điểm bàn giao về PVN các cơ sở vật chất đầu tư dở dang, thiếu đồng bộ, tiến độ thi công chậm trễ kéo dài. Mặt khác, một số hạng mục đầu tư quan trọng chưa có, đơn cử như cầu tàu trang trí. Một số hệ thống dây chuyền đến nay chưa có nhu cầu sử dụng hoặc chưa đủ điều kiện sử dụng đẫn đến không phát huy được khả năng sinh lợi của tài sản, lãng phí vốn đầu tư.

Một trong những khó khăn lớn nhất hiện nay là công tác thị trường. Thị trường đóng tàu trong năm 2013 và những năm tiếp theo được dự báo còn khó khăn. Được biết đã có một số Công ty đóng tàu lớn ở Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản… đã phá sản.

Để vượt qua những trở ngại thì DQS trong thời gian tới cần đầu tư cầu tàu trang trí (cảng bến số 2) để hoàn thiện tàu giảm thời gian nằm trên ụ của các tàu sửa chữa và đóng mới.

Tàu chở dầu thô 104.000 tấn và hơn thế nữa!

PV: Xung quanh việc tàu chở dầu thô Dung Quất 01 đã được DQS bàn giao cho chủ đầu tư là vào tháng 6/2012, nhưng mới đây phía chủ đầu tư đã trả lại với yêu cầu bổ sung thêm chi tiết để tàu vận hành tối ưu, được dư luận quan tâm. Ông có thể nói rõ về việc này?

Ông Nguyễn Văn Hội: Tại thời điểm 30/6/2010, khi PVN tiếp nhận DQS, con tàu này đang nằm trong ụ tàu với tình trạng đóng dở dang đã lâu, Vinashin hết vốn để đầu tư hoàn thiện tiếp. Trước tình hình đó, PVN đã hỗ trợ và thống nhất với Vinashin sẽ tiếp nhận lại tàu này để tiếp tục hoàn thiện, tránh lãng phí tài sản Nhà nước. Sau đó PVN đã giao cho Tổng Công ty CP Vận tải Dầu khí (PV Trans) là đơn vị thành viên của PVN tiếp nhận làm chủ đầu tư và ký hợp đồng với DQS để tiếp tục hoàn thiện và sớm đưa vào khai thác.

Khi bàn giao cho PV Trans, con tàu đang trong tình trạng dở dang, có nhiều lỗi thiết kế công nghệ và khiếm khuyết kỹ thuật thi công do công nghệ lạc hậu, đòi hỏi tốn kém chi phí, công sức và thực sự khó khăn cho cả DQS và PV Trans để khắc phục, tiếp tục hoàn thiện.

Một góc tàu 104.000 tấn – tàu chở dầu thô lớn nhất Việt Nam

Tuy vậy, với sự hỗ trợ của PVN và sự nỗ lực cố gắng của DQS và PV Trans, sau hơn 1 năm thi công hoàn thiện DQS đã gần như hoàn thành khối lượng công việc theo thiết kế được Cơ quan Đăng kiểm ABS (Mỹ) phê duyệt. Ngày 14/6/2012 tàu Dung Quất 01 đã chạy thử đường dài lần 2 thành công và thực tế đã được đăng kiểm ABS và Cục Đăng kiểm Việt Nam (VR) kiểm tra cấp giấy chứng nhận phân cấp cũng như các giấy chứng nhận liên quan khác (đến nay tàu đã được cấp 17/17 giấy chứng nhận đăng kiểm cần phải có theo quy định, trong đó có 5 giấy chứng nhận của ABS, 12 giấy chứng nhận của VR). Bên cạnh đó, tàu cũng được Cục Hàng hải gia hạn giấy đăng ký tạm thời tàu 104.000 DWT đến 31/12/2012.

Tuy nhiên, do thời gian đóng tàu 104.000 DWT kéo dài nên thiết kế basic của Ba Lan không cập nhật được hết theo các quy định của Công ước Quốc tế như MARPOL73/78 (Công ước Quốc tế về ngăn ngừa ô nhiễm môi trường do tàu dầu gây ra), SOLAS (Công ước Quốc tế về an toàn sinh mạng con người trên biển), ISGOTT (Hướng dẫn an toàn đối với tàu dầu và trạm rót dầu), yêu cầu của người thuê tàu theo tiêu chuẩn OCIMF (Diễn đàn hàng hải quốc tế của các công ty dầu)…

Chính vì vậy, mặc dù đã được phân cấp bởi ABS/VR đủ điều kiện an toàn kỹ thuật khai thác vận hành, nhưng với hiện trạng như hiện nay, tàu có thể bị khách hàng nước ngoài từ chối thuê, hoặc bị cảng vụ phạt do chưa thỏa mãn các quy định của OCIMF và các Công ước Quốc tế nêu trên. Do đó, việc khắc phục những bất cập để có thể khai thác ở nước ngoài, thỏa mãn yêu cầu của khách hàng là cần thiết.

Hiện nay, DQS và PV Trans đã thống nhất xử lý 4 hạng mục. Cụ thể, gồm: Lắp thêm 3 van (double valve) trên đường ống hàng trong buồng bơm để tránh tuyệt đối việc dầu ở các tank bị trộn lẫn (theo quy định OCIMF). Lắp bổ sung 3 van chặn không để dầu đi vào buồng bơm (theo quy định ISGOTT). Lắp đường nhánh stripping suction của hệ thống két hàng để có thể vét sạch hàng khi trả hàng (theo yêu cầu của Vetting). Điều chỉnh miệng hút bơm cứu hỏa sự cố xuống dưới mớn nước ở trạng thái ballast (theo quy định SOLAS, FSS Code).

Trước thực trạng nêu trên, PVN đã chỉ đạo PV Trans và DQS khẩn trương có kế hoạch chi tiết thực hiện các hạng mục ngoài thiết kế trên theo yêu cầu và quy định của Công ước Quốc tế. Dự kiến, các công việc này sẽ hoàn thành và tàu sẽ đưa vào sử dụng vào đầu Quý II năm 2013.

PV: Cảm ơn ông!

Thế Vinh (thực hiện)