Trong một số bài trước, tôi đã viết về vấn đề dẹp vỉa hè nếu chỉ có quyết tâm của chính quyền thôi là chưa đủ, chỉ khi nào tách nền kinh tế vỉa hè ra khỏi đời sống của người dân bằng cách xây dựng đồng bộ lại cơ sở hạ tầng, thay đổi thói quen sử dụng vỉa hè, triệt tiêu văn hóa vỉa hè, thói quen đi xe máy của người dân thì mới khả thi.

Còn nếu không, vì cuộc sống mưu sinh, người ta sẽ chơi trò “ú oà” với lực lượng chức năng, “đuổi thì chạy, xua thì trốn, vắng thì ra”, chứ sẽ nhất định bám vào vỉa hè - nơi là nguồn sống của họ. Họ cũng hiểu không thể có lực lượng nào có thể duy trì được mãi việc chỉ có ăn lương và đi đuổi vỉa hè, công việc mà người đại diện công quyền cũng chẳng hề thích thú gì. Sẽ cứ là “bắt cóc bỏ đĩa”, sau chiến dịch rầm rộ thì sẽ “mèo lại hoàn mèo”.

Hà Nội xem xét cho thuê vỉa hè ở một số tuyến phố.

Tôi thường lên Hà Nội, cũng ngồi lê la vỉa hè uống nước khi cần chờ đợi việc gì đó. Nói chuyện với chị bán nước, chị ấy thuộc lòng giờ giấc tuần tra, kiểm tra của lực lượng chức năng, biết được cả việc như ông lái xe đi đuổi vỉa hè hôm nay con ốm nên chắc không có người lái thì làm sao có thể dẹp được. Còn người dân thành phố từ nhà ra đầu ngõ cũng phi xe máy - thói quen đi bộ gần như không có, chỉ có số ít học sinh đi học gần nhà, người nước ngoài đi chơi, thi thoảng các bà các chị đi chụp ảnh mới thấy người đi bộ trên vỉa hè thành phố.

Cho nên Đề án quản lý lòng đường, vỉa hè của UBND thành phố Hà Nội xem xét đến việc các tuyến phố có đủ điều kiện sẽ thu phí cho thuê để khai thác dịch vụ, buôn bán… từ tháng 1 năm 2024 là việc rất lên làm.

Thành phố Hồ Chí Minh làm trước đã cho thấy tính hiệu quả và khả thi khi việc cho thuê được làm khoa học với những quy định cụ thể, nên chắc chắn Hà Nội triển khai cũng có hiệu quả tương đồng. Khoản tiền phí cho thuê vỉa hè sẽ không chạy vào túi các cán bộ phường, quận nào đó nữa, mà sẽ góp vào ngân sách nhà nước, được sử dụng để tái đầu tư vào cơ sở hạ tầng, từng bước làm lại quy hoạch thành phố văn minh hiện đại.

Khi cho thuê sẽ có điều kiện đi kèm về thời gian thuê, không gian thuê, vệ sinh môi trường, vị trí bán hàng… vẫn đảm bảo không gian lưu thông cho người đi bộ. Nếu vi phạm hợp đồng sẽ thu hồi giấy phép kèm phạt nặng, cấm kinh doanh buôn bán vài năm như kiểu thổi nồng độ cồn là sẽ có trật tự ngay.

Nói thật ở trong nội đô, nếu vỉa hè rộng thênh thang thì đa số người dân lại xuống đá cầu, đánh cầu lông, bày cờ tướng ra ngồi chứ cũng chẳng lấy đâu ra người đi bộ mà đi chật vỉa hè.

Cũng không phải phố nào cũng cho thuê vỉa hè vì chỉ khu vực nào sầm uất, vỉa hè gắn với sinh kế người dân là cơ cấu trong kinh tế đô thị cũng như phải đáp ứng được yêu cầu về hạ tầng mới có thể cho thuê.

Như quận Hoàn Kiếm hoàn toàn có thể áp dụng cho thuê theo khung giờ ở các tuyến phố đi bộ gồm: Hàng Bài, Hàng Khay, Đinh Tiên Hoàng, Nguyễn Xí, Lê Thái Tổ. Khu vực đông đúc nhiều khách du lịch tham quan quanh khu vực hồ Hoàn Kiếm.

Theo thông tin báo chí, diện tích dự kiến cho thuê các tuyến phố ngoài không gian đi bộ như Lý Thường Kiệt, Phan Chu Trinh, Bà Triệu, Lê Phụng Hiểu, Ngô Quyền sẽ là 2 m tính từ cửa ra mặt đường, chỉ chủ nhà mới được thuê không cho sang nhượng, thời gian thuê cả ngày trong tuần. Như vậy vẫn đủ lối đi cho người đi bộ lưu thông.

Giải tỏa vỉa hè nhiều lần thí điểm thất bại, nhưng thí điểm cho thuê chắc chắn sẽ không thất bại. Nếu hiệu quả và thuận lợi thì các tuyến phố đông đúc khác có vỉa hè rộng từ 3 mét trở lên tại khu vực phố cổ sẽ tiếp tục được phân lô cho thuê. Với diện tích thuê 1 mét còn lại để vỉa hè cho người đi bộ.

Việc cho thuê cũng chưa phải chưa từng làm bao giờ, chính quận Hoàn Kiếm cũng triển khai việc cho thuê bán cà phê, giải khát, đồ ăn nhanh ở một vài điểm trên phố Lý Thường Kiệt.

Hãy soạn thảo hợp đồng chặt chẽ, quy định sử dụng cho thuê vỉa hè, đồng bộ đảm bảo mỹ quan, chắc chắn sẽ chấm dứt tình trạng “quan đuổi, dân chạy” và vỉa hè bát nháo như hiện nay.

Theo Diễn đàn Doanh nghiệp