Ảnh minh họa

Hiện một số lĩnh vực thượng nguồn đã đem đến cho chúng ta những bất ngờ về nguồn cung vào năm 2023 với kết quả một số khu vực sản xuất dầu khí đạt trên mức kỳ vọng song lại có những khu vực khác lại đang gây thất vọng. Điều không làm WoodMac phải thất vọng đó chính là mức độ hào hứng xung quanh hoạt động mua bán-sáp nhập (M&A) xuất hiện khắp các khu vực dầu khí trong bản cập nhật lĩnh vực thượng nguồn toàn cầu mới nhất của WoodMac.

Bản cập nhật thượng nguồn toàn cầu của WoodMac hiện là kênh thông tin chuyên sâu thường xuyên được cung cấp cho những người đăng ký toàn cầu sử dụng Dịch vụ thượng nguồn của WoodMac. Trong ấn bản số ra tháng 3/2024 này của WoodMac chia sẻ một số sự kiện có tác động mạnh nhất vào năm 2023 vừa qua, phản ánh cách chúng phát triển và xem xét điều gì có thể xảy ra tiếp theo trong những năm tới đây.

WoodMac giới thiệu nhanh về bốn chủ đề chính đang theo dõi chặt chẽ sẽ diễn ra trong suốt năm 2024, bao gồm:

Nguồn cung khí hóa lỏng: Hoa Kỳ bất ngờ tăng giá, Nigeria tiếp tục tranh đấu

Khi nói đến nguồn cung khí hóa lỏng thì triển vọng của lĩnh vực dầu khí được cho là khá lẫn lộn. Tại khắp 48 tiểu bang lục địa của Hoa Kỳ (the Lower 48), ngoại trừ 2 tiểu bang Alaska và Hawaii, nguồn cung khí hóa lỏng có tính thanh khoản cao đã gia tăng mạnh hơn so với WoodMac dự báo do hiệu quả tăng lên mức đáng kinh ngạc.

Thời gian hoàn thành nhanh hơn cho phép E&P đưa các mỏ, giếng dầu khí vào hoạt động khai thác sớm hơn nhiều trong năm mà không cần tăng vốn đầu tư tài chính. Các công ty E&P tư nhân đã có chiều hướng tăng trưởng chậm lại trong 6 tháng cuối năm 2023 sau khi có một nửa đầu năm 2023 rất xuất sắc. Do đó, ước tính mức tăng trưởng năm 2023 của WoodMac đã tăng thêm 150.000 thùng dầu/ngày so với dự báo trước đó và hiện đang đứng ở mức 860.000 thùng dầu/ngày. Trong tương lai, WoodMac dự báo sẽ có một giai đoạn tăng trưởng mới được đo lường mức tăng nhiều hơn.

Ngược lại, Nigeria lại đang phải vật lộn với tài sản dầu khí đến kỳ phải đáo hạn, đầu tư giảm sút và nhiều vấn đề thực tế khác nảy sinh trong nhiều năm qua, những điều này đã dẫn đến sản lượng khai thác khí hóa lỏng cũng bị sụt giảm. Do vậy, cần phải có những thay đổi lớn để đem lại sự tăng trưởng về mặt vật chất cho Nigeria, cùng với những hạn chế về quy định, luật lệ cũng sẽ làm gia tăng thêm sự chậm trễ cho các dự án dầu khí. Tuy vậy, WoodMac dự báo hiện có thêm nhiều người chơi mới đầy động lực đang chờ đợi, sẵn sàng phát triển tài sản dầu khí trên đất liền và vùng nước nông tại quốc gia này ở Châu Phi.

Đầu tư: Nguồn cung giàn khoan siêu sâu đang thiếu hụt

Hiện tác động của chuỗi cung ứng bị gián đoạn, kéo dài đang được cảm nhận một cách rõ ràng trong lĩnh vực công nghiệp dầu khí, trong đó nguồn cung giàn khoan siêu sâu ngoài khơi xa hiện đang cực kỳ khan hiếm, với giá thuê giàn khoan có thông số kỹ thuật cao nhất tại khắp các khu vực nóng nhất lên tới gần 500 nghìn USD/ngày. WoodMac dự báo các loại giàn khoan này sẽ được sử dụng trên toàn cầu với tỷ lệ 88% vào năm 2023 và 96% vào năm 2024, với mức giá thuê leo cao lên ở mức 419 nghìn USD/ngày trong năm 2024.

Mặc dù dự báo năm 2023 của WoodMac đưa ra là khá chính xác song riêng phần giá thuê giàn khoan các loại thì vẫn tăng nhanh với mức giá thuê theo ngày đã vượt quá dự báo của WoodMac tới 10%. Ước tính mức sử dụng giàn khoan dầu khí các loại năm 2024 của WoodMac đã có chiều hướng giảm nhẹ song giá thuê giàn khoan trung bình toàn cầu dự báo vẫn sẽ tăng thêm 2% lên mức 430 nghìn USD/ngày.

WoodMac dự báo thị trường giàn khoan siêu sâu (ultra-deepwater –UDW) ngoài khơi xa sẽ vẫn bị siết chặt trong tương lai. Hiện các chủ sở hữu giàn khoan không quan tâm đến việc bổ sung thêm năng lực giàn khoan. Do vậy, tất cả mọi khách hàng đều cần chung tay một cách nhanh chóng để giải phóng nguồn cung giàn khoan dầu khí ở vùng biển siêu sâu khi nhận thấy một số giàn khoan nhàn rỗi hoặc đang phải nằm chờ hợp đồng được ký kết. Điều này dẫn đến dự báo sẽ quay trở lại khu vực thăm dò ngay trong năm nay khi mà nhiều nhà khai thác đã chốt ký hợp đồng cho thuê giàn khoan dài hạn hơn thông qua các hợp đồng có hiệu lực trong nhiều năm và thời gian thực hiện các hợp đồng cho thuê mới kéo dài hơn do thiếu nguồn cung giàn khoan siêu sâu trong ngắn hạn.

Các thương vụ mua bán và sáp nhập (M&A): Một năm đầy hỗn loạn của Australia

Năm 2023 vừa qua có vẻ như đó sẽ là một năm quan trọng đối với các giao dịch mua bán tài sản dầu khí ở Ausralia khi mà các hãng dầu khí lớn như Japan LNG, BP, INPEX và Saudi Aramco đã chộp được các dự án khí đốt và LNG chất lượng cao. Tuy nhiên, thỏa thuận lớn nhất đã không thành công khi mà thương vụ liên doanh giữa tập đoàn Brookfield Asset Management Inc (Canada) và MidOcean Energy (Hoa Kỳ), bao gồm cả Công ty EIG Global Energy Partners (Washington, DC, Hoa Kỳ) đàm phán mua lại Công ty Origin Energy (Australia) dự kiến ​​sẽ được tiến hành vào tháng 3/2023 với giá 13 tỷ USD song đã thất bại. (Người dịch: Ngày 28/3/2023, sau nhiều lần thương thảo và trì hoãn, hãng Brookfield Asset Management Inc và nhóm các nhà thầu đã đồng ý mua lại Công ty Origin Energy Ltd. với giá 18,7 tỷ AUD, tương đương với 12,4 tỷ USD/hay 17 tỷ CAD. Dự kiến thương vụ M&A này sẽ chính thức có hiệu lực trong đầu năm 2024).

Tuy nhiên, cả thương vụ trên cũng có thể bị hủy bỏ bởi tin đồn mới lan truyền về thương vụ M&A giữa Công ty dầu khí Woodside Energy Group Ltd (Australia) và Công ty dầu khí Santos (Australia) song cũng đã thất bại ngay từ trứng nước trước khi thương vụ này thực sự diễn ra. Tại thời điểm đó, WoodMac nhận thấy những động thái từ gã dầu khí khổng lồ Saudi Aramco (Ả rập Xê-út) và Japan LNG cùng tỏ dấu hiệu quan tâm đến tài sản dài hạn có giá trị của Công ty dầu khí Santos ở Australia và sự không chắc chắn về quy định, luật lệ trong ngắn hạn cũng như sự can thiệp của chính phủ trung ương vào thị trường khí đốt có thể sớm được khắc phục. Sau sự sụp đổ của thỏa thuận M&A Công ty Origin Energy nêu trên, WoodMac cũng nhận thấy khả năng sáp nhập giữa hai công ty dầu khí Woodside và Santos sẽ không được giải quyết một cách thỏa đáng những quan ngại còn rơi rớt lại của nhà đầu tư và một điều chắc chắn rằng các cuộc đàm phán M&A này cũng đã bị hủy bỏ.

Tuy vậy, Công ty dầu khí Santos vẫn đang phải hứng chịu áp lực đến từ các cổ đông cũng như áp lực phải tiết lộ giá trị thực của thương vụ M&A trên cho các cổ đông. WoodMac cho rằng khối tài sản dự án khí hóa lỏng LNG của Công ty dầu khí Santos ở Papua New Guinea và Australia có thể vẫn sẽ thu hút sự quan tâm nhòm ngó của ông lớn dầu khí khác nữa, vì vậy một thỏa thuận M&A như vậy trong tương lai vẫn có thể dẫn tới sự thành công.

Bên cạnh đó, WoodMac cũng kỳ vọng một năm 2024 bận rộn phía trước liên quan đến một số thương vụ M&A đối với khu vực Đông Nam Á cũng có thể xảy ra.

Quá trình loại bỏ carbon: Cân bằng khối lượng bổ sung với các mục tiêu phát thải

Hiện các thương vụ M&A lớn cũng đã góp phần thúc đẩy các kế hoạch dự án loại bỏ carbon của các hãng dầu khí đa quốc gia IOC lớn nhất toàn cầu với sự kỳ vọng họ sẽ tiếp tục hoạt động tốt hơn lĩnh vực công nghiệp dầu khí song vẫn còn tồn tại một chặng đường dài phía trước. Tính chung, với sản lượng khai thác dầu khí ngày càng gia tăng, năm 2024 chắc chắn sẽ đem lại tổng lượng phát thải khí carbon và methane trong lĩnh vực công nghiệp dầu khí sẽ tăng cao hơn so với thời gian trước đó.

Trong số các công ty dầu khí sáp nhập lớn năm 2023, triển vọng về khí phát thải của hãng ExxonMobil nói riêng cũng sẽ bị ảnh hưởng lớn khi bổ sung thêm các thùng dầu thô với lượng khí thải carbon cường độ thấp trong mỗi barrel thùng dầu. Tuy nhiên, việc bổ sung thêm số lượng thùng dầu cũng vẫn sẽ làm gia tăng lượng khí thải tuyệt đối.

Trong tương lai, các công ty dầu khí lớn nhất sẽ tiếp tục soi xét kỹ danh mục đầu tư vốn tài chính của họ, trong đó tập trung vào khai thác sản lượng thùng dầu thô có lợi thế nhất trong nỗ lực cân bằng việc cắt giảm lượng khí thải carbon trong danh mục đầu tư sản xuất kinh doanh của họ.

Trong khi đó, các công nghệ địa nhiệt có rất nhiều tiềm năng to lớn, với khả năng đột phá về công nghệ đổi mới sáng tạo có thể biến một thị trường nhỏ bé thành một ngành công nghiệp toàn cầu. Sự thành công ở đây có thể dẫn đến tăng trưởng ngành điện lực và điện địa nhiệt từ khoảng 50 GW công suất vào năm 2023 lên hơn 250 GW công suất vào năm 2050 với khoản đầu tư vốn tài chính trị giá hơn 1 nghìn tỷ USD. Mức tăng trưởng này sẽ tương đương với sản lượng hơn 3 triệu thùng dầu mỗi ngày, tương đương với mức đỉnh của ngành công nghiệp dầu khí ngoài khơi của Vương quốc Anh./.