Việt Nam đang nằm trong nhóm 15 quốc gia có số người hút thuốc lá nhiều nhất thế giới. Trung bình mỗi năm có khoảng 40.000 người tử vong vì các bệnh liên quan đến thuốc lá, con số này có thể tăng lên tới 70.000 người/năm vào năm 2030. Mà tác hại của thuốc lá lại đang từng ngày ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống kinh tế, xã hội của đất nước.

Thông tin mà PGS.TS Lương Ngọc Khuê đưa ra tại cuộc hội thảo khiến nhiều người e ngại khi: Hiện tại, tỷ lệ hút thuốc của nam giới ở nước ta hiện nay khoảng 47% (trung bình hai nam giới có một người hút thuốc) và có khoảng 2/3 số phụ nữ và trẻ em thường xuyên hít phải khói thuốc trong môi trường sống.

PGS.TS Lương Ngọc Khuê tại cuộc hội thảo

Trong khi đó các chuyên gia khuyến cáo khói thuốc có chứa hơn 4.000 loại hóa chất, gồm hơn 200 loại chất độc hại và các chất gây nghiện, đặc biệt là nicotine.

Các chất này khi bị hít vào phổi sẽ làm giảm hệ thống miễn dịch và gây viêm đường hô hấp. Vì thế khói thuốc đã và đang là nguyên nhân gây ra các bệnh tim mạch, đột quỵ, các bệnh đường hô hấp, ung thư phổi… Và nhiều bệnh khác ở người hút thuốc thụ động.

Trước thực trạng này, mục tiêu trước mắt của Việt Nam là hạn chế số người hút và giảm số người mắc bệnh do thuốc lá gây ra. Tuy nhiên, theo PGS.TS Lương Ngọc Khuê thì: “Có đến 90% người hút thuốc hiểu được tác hại của thuốc lá nhưng thực hiện bỏ thuốc đối với những người này lại không phải dễ”.

Trước đó đã có rất nhiều những biện pháp được đưa ra nhằm hạn chế số người hút và giảm số người mắc bệnh do thuốc lá gây ra. Cụ thể vào ngày 18/6/2012, Quốc hội đã thông qua Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá.

Tiếp đó, cùng với việc quy định các biện pháp nhằm giảm nhu cầu sử dụng thuốc lá, các biện pháp kiểm soát nguồn cung cấp thuốc lá thì Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá cũng đã quy định về việc thành lập Quỹ phòng chống tác hại thuốc lá.

Sinh viên tuyên truyền nói "Không" với thuốc lá

Đánh giá về việc Quốc hội cho phép thành lập Quỹ phòng chống tác hại thuốc lá, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Xuyên khẳng định: Điều này đã đánh dấu một bước ngoặt lớn trong công tác phòng chống tác hại của thuốc lá tại Việt Nam. Nó thể hiện cam kết của Nhà nước trong việc bảo đảm nguồn lực và tính bền vững cho hoạt động phòng chống tác hại thuốc lá.

Tại cuộc hội thảo, Thứ trưởng Bộ Y tế cũng kêu gọi, trong thời gian tới các cơ quan, ban ngành cần có những hành động thiết thực hơn nhằm tuyên truyền, vận động người dân nói “Không” với thuốc lá.

Bên cạnh đó thì việc tăng cường thực thi Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá cũng sẽ thiết thực hơn. Cụ thể trong năm 2015, Quỹ sẽ tiếp tục mở rộng hỗ trợ hoạt động phòng chống tác hại thuốc lá tới các bộ, ngành và thêm nhiều tỉnh, thành phố nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Hiện tại, việc tăng cường đánh thuế với thuốc lá đang được kỳ vọng sẽ giúp giảm thiểu phần nào lượng cung cầu trên thị trường, đồng thời giảm thiểu được đối tượng có điều kiện tiếp cận với thuốc lá. Hiện thuế tiêu thụ đặc biệt với thuốc lá là 65%, theo bộ Tài chính sẽ tăng lên 5% năm 2016, và tiếp tục tăng lên 5% trong các năm tiếp theo.

Song song với biện pháp này thì lộ trình 1% thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá sẽ được bổ sung vào Quỹ phòng, chống tác hại của thuốc lá. Như vậy, trong thời gian tới Quỹ phòng chống tác hại thuốc lá được kỳ vọng sẽ giúp các hoạt động thực hiện mục tiêu hướng tới môi trường sống không khói thuốc sẽ hiệu quả hơn.

Huy An