Đây là hoạt động nằm trong Dự án Hỗ trợ kỹ thuật Chống ngập nước khu vực TP HCM do Chính phủ Việt Nam và Hà Lan tài trợ.

Tại hội thảo, các chuyên gia của Hà Lan và Việt Nam đã nêu ra những thực trạng và đưa ra những vấn đề chống ngập nước tại TP HCM như thiệt hại ngập và các tác động, kể cả chi phí kinh tế đối với phát triển đô thị trong khu vực ngập nước; các giải pháp công trình và phi công trình như quy hoạc đô thị, hệ thống cảnh báo sớm; phát triển thể chế và xây dựng năng lực để thực hiện chiến lược quản lý rủi ro ngập tổng hợp…

Ông Nguyễn Ngọc Công, Phó Giám đốc Trung tâm Điều hành chương trình chống ngập TP HCM cho biết: Dự án đề xuất các giải pháp đồng bộ dựa trên cơ sở gắn chặt các yếu tố mưa, triều cường, lũ và sinh thái thành một thể thống nhất nhằm đưa ra một quy trình quản lý nước đô thị bền vững, có hiệu quả kinh tế và thân thiện với môi trường cho TP HCM, từ đó vạch rõ định hướng chi tiết và xác định đúng tiến độ đầu tư, ưu tiên trong từng giai đoạn.

TP HCM nằm ở hạ lưu các con sông lớn như Đồng Nai, Sài Gòn, Sông Bé… với gần 60% diện tích là vùng đất thấp, với mạng lưới sông ngòi chằng chịt (7.880 km sông rạch chính). Quá trình đô thị hóa hiện đang diễn ra nhanh chóng, nhưng cơ sở hạ tầng chưa được phát triển tương ứng, hệ thống thoát nước vừa thiếu, vừa không đủ năng lực, lún sụt đất do khai thác nước ngầm quá mức, triều cường cao khiến cho thành phố thường xuyên bị ngập.

Cần nhiều chiến lược quản lý tổng hợp để TP HCM thoát ngập

Bên cạnh đó, biến đối khí hậu cũng góp phần gây ngập tại thành phố. Ông Frits Dirks, Trưởng nhóm tư vấn của Royal Haskoning, cho biết: Vấn đề cải thiện tình trạng ngập lụt tại TP HCM bao gồm nhiều dự án thành phần và tương đối phức tạp. Cụ thể như mức độ lún đất tại thành phố khá lớn (2-3cm/năm), triều cường liên tục tăng cao với mức 1cm/năm gây nhiều cản trở về thoát nước.

Mặt khác, không gian cho nước ở TP HCM đang bị thu hẹp, tronng khi lưu lượng xả lớn hơn mực nước các sông dâng cao cũng gây cản trở việc thoát nước. Theo các chuyên gia, chiến lược quản lý ngập tổng hợp rất quan trọng, nó góp phần tham mưu cho thành phố trong việc ra quyết định để quản lý rủi ro ngập, quản lý nước đô thị một cách bền vững.

Hiện nay thành phố có hai quy hoạch tổng thể liên quan đến vấn đề tiêu thoát nước cho thành phố gồm: Quy hoạch thủy lợi chống ngập cho TP HCM do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xây dựng và Quy hoạch tổng thể hệ thống thoát nước và xử lý nước thải cho TP HCM do JICA xây dựng. Cả hai quy hoạch này đều đã được Chính phủ phê duyệt.

“Để giải quyết căn cơ và hiệu quả vấn đề chống ngập cho thành phố, cả hai quy hoạch nêu trên cần phải được xem xét, đánh giá trong khuôn khổ của một giải pháp tổng hợp bao gồm nhiều lĩnh vực khác nhau như các giải pháp công trình, phi công trình, kinh tế xã hội, môi trường, cũng như quy hoạch phát triển lâu dài của TP HCM”, ông Nguyễn Ngọc Công khẳng định.

Thùy Trang