Đã có một thời mà các cuộc tiếp xúc cử tri được tổ chức hết sức hình thức, chiếu lệ gây phản cảm trong dư luận công chúng. Ai đời đã hình thành hẳn một lực lượng cử tri “chuyên trách“ được mời ngồi ở hàng đầu hội trường nhiều lần đến nỗi các vị đại biểu Quốc hội đã quen tên, quen mặt. Và cả đại biểu Quốc hội, HĐND đều đọc các văn bản về kết quả kỳ họp và cử tri lại hoan nghênh tin tưởng và kiến nghị chút chút theo gợi ý về kinh tế xã hội.

Đích thân Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã từng nói đến việc đổi mới nội dung các cuộc tiếp xúc cử tri. Hẳn vì vậy, cuộc tiếp xúc cử tri các quận Ba Đình, Hoàn Kiếm và Tây Hồ (Hà Nội) của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng ngày 1/12 vừa qua, được nhắc đến như một cuộc hội nghị bàn việc nước.

Trước hàng loạt câu hỏi của cử tri đặt ra về công tác đấu tranh phòng chống tham nhũng, chỉnh đốn để làm trong sạch đội ngũ cán bộ, đảng viên, Tổng Bí thư nói rằng, ông rất cảm động và cảm nhận toàn dân đang bàn việc nước và xin báo cáo tất cả tâm tư của mình.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tiếp xúc với cử tri Hà Nội

Bác Trần Viết Hoàn (phường Liễu Giai) bày tỏ: “Dân chúng tôi căm giận những người tham nhũng, quan liêu đến cực điểm, nên chúng tôi lo cho Nghị quyết Trung ương 4 của Đảng, lo cho Luật Phòng chống tham nhũng, nếu làm không kiên quyết, không triệt để thì nó lại về như cũ mà còn tồi tệ hơn. Việc phê bình, tự phê bình vừa qua gần như hòa cả làng chẳng thấy ai tốt, ai xấu, chẳng thấy bộ phận không nhỏ suy thoái đâu cả. Trên các văn bản vẫn là những điệp khúc muôn thuở”.

Theo dõi những buổi chất vấn tại Quốc hội, cử tri hoan nghênh, hài lòng bao nhiêu những điều chất vấn của đại biểu thì không hài lòng bấy nhiêu những điều trả lời chất vấn. Vì qua trả lời, họ đã phạm vào những lời Bác Hồ dạy: Một đảng giấu giếm khuyết điểm là đảng hỏng, vậy thì đảng viên giấu giếm khuyết điểm là đảng viên hỏng.

Còn cử tri Võ Trọng Hốt (phường Trúc Bạch) bày tỏ sự đồng tình với ông Hoàn: Cán bộ nhỏ cũng đi xe công, tôi nghĩ nếu có đường lên cung trăng thì người ta cũng lấy xe công chạy lên đó chơi. Đề cập vấn đề cụ thể, cử tri Nguyễn Đình Chiêu (phường Hàng Đào) cho rằng, Nghị định 71 mới triển khai thực hiện mà cơ quan Nhà nước còn hiểu sai, khiến dân không hiểu, không ủng hộ thì làm sao thực hiện được? Sở dĩ có những chuyện như vậy là do người tham mưu không sâu sát cuộc sống, năng lực kém.

Cử tri Nguyễn Khắc Thịnh (phường Giảng Võ) trăn trở, Nghị quyết Trung ương 4 nói một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên suy thoái. Xin đề nghị Tổng Bí thư làm rõ một bộ phận không nhỏ ấy nằm ở đâu?

Phúc đáp ý kiến của cử tri, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng hứa sẽ cố gắng tiếp thu đầy đủ ý kiến của cử tri, không chỉ cho hoạt động của Quốc hội mà cho toàn bộ hệ thống chính trị, trong đó có công tác của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư. Tổng Bí thư khẳng định rằng, trong nhiều cuộc tiếp xúc cử tri thì hôm nay là cuộc khá đặc biệt, số lượng cử tri rất đông, nội dung đề cập những vấn đề vĩ mô tầm quốc gia chứ không chỉ loanh quanh những chuyện cụ thể, lặt vặt của địa phương.

Đề cập vấn đề phải kiểm soát quyền lực theo tinh thần Đại hội XI, Tổng Bí thư nói: “Đã sinh ra cơ quan quyền lực thì phải có sự kiểm soát cái quyền lực ấy. Có dạo cứ nói ào ào là phân cấp, phân quyền nhiều cho bên dưới, cứ ôm làm gì lắm. Nhưng phân cấp, phân quyền rồi mà không đi với kiểm tra, giám sát, đôn đốc thường xuyên lại sinh ra tự tung tự tác. Một quan điểm nữa là quan niệm Đảng cầm quyền thì việc tham mưu nên sử dụng bên Chính phủ luôn, làm gì mà phải song trùng để thêm các cơ quan bên Đảng nữa”.

Tổng Bí thư nói tiếp, nhưng sự đời nó không đơn giản thế. Cứ nói cùng là đảng viên cả, cùng là ủy viên Trung ương, Bộ Chính trị cả thì phải tin các đồng chí ấy chứ. Nhưng khổ là bên ấy quá nhiều việc, chưa nói là tâm lý ăn cây nào rào cây ấy, lợi ích nhóm, lợi ích cục bộ hay không. Anh nào ra cái đề án cũng phải cố gắng bảo vệ cho mình. Thế là không có người thẩm định, không có người kiểm tra nên mới dẫn đến những cái sai như vừa rồi.

Tổng Bí thư tin rằng, nhân dân rất đồng tình với nghị quyết về lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm. Nhưng chúng ta không thể coi đó là đôi đũa thần, đến khi không làm tốt được thì lại thất vọng, mất niềm tin. Bởi đưa ra như vậy nhưng trong cuộc sống có khi lại đối phó lại lợi ích cục bộ, cá nhân, lợi ích nhóm hoặc không chịu nhận khuyết điểm, sai lầm của mình. Nếu lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm không khách quan, không chuẩn xác thì có khi lại bỏ phiếu tín nhiệm cho cái ông không đáng tín nhiệm. Như các bác nói, có chuyện hứa hẹn cho cái này cái kia, ràng buộc lẫn nhau, có khi lại đe dọa, không hề đơn giản.

Phát biểu trước cử tri, Tổng Bí thư đã dành nhiều thời gian nói về công việc chỉnh đốn Đảng. Ông nói: Vừa rồi, chúng tôi biết là sau khi biết kết quả Hội nghị Trung ương 6 cũng có tâm tư, tâm trạng chưa hài lòng, thậm chí bực bội, nói là thất bại rồi, không kỷ luật được ai cả, nhiều cụ nói rằng mất ngủ vì bực lắm, tại sao đến mức như vậy mà không kỷ luật được ai.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cảm ơn những đánh giá của cán bộ, đảng viên và nhân dân với việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4. Theo Tổng Bí thư: Xây dựng và chỉnh đốn Đảng là vấn đề cực kỳ hệ trọng, liên quan mật thiết đến sự sống còn của Đảng, của chế độ nên không chỉ làm trong một nhiệm kỳ mà nhiều nhiệm kỳ. Việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 không chỉ tự phê bình và phê bình mà còn 4 nhóm vấn đề và một loạt các giải pháp về cơ chế, chính sách.

Tổng Bí thư nhấn mạnh, Nghị quyết Trung ương 4 về một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng không chỉ làm cho nhiệm kỳ này, làm hết nhiệm kỳ này còn cho nhiều nhiệm kỳ sau nữa vì nó là vấn đề cực kỳ hệ trọng, liên quan đến sự tồn vong của Đảng và chế độ. Cũng không chỉ có tự phê bình và phê bình, mà cạnh đó là 4 nhóm giải pháp, vấn đề và hàng loạt biện pháp, cơ chế, chính sách quan trọng. Rồi đấu tranh có lý, có tình làm sao cho tất cả cùng tiến lên chứ không cốt kỷ luật nhiều mới là tốt.

Tổng Bí thư nêu rõ: Đấu tranh có lý, có tình, nhằm tất cả cùng tiến lên chứ không phải cốt là để kỷ luật nhiều mới là tốt, mới là đúng. Trước hết là để cảnh tỉnh, cảnh báo, răn đe, ngăn chặn. Đây là tính nhân văn của Nghị quyết, phù hợp với tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Tổng Bí thư nhắc đi nhắc lại, Nghị quyết 4 trước hết là cảnh tỉnh, thức tỉnh lại những người lâu nay quên đi rồi, không thấy nguy cơ này, không thấy tại sao Liên Xô sụp đổ, rồi mai kia đảng này sẽ là đảng của ai. Thứ hai là cảnh báo nguy cơ đó. Thứ ba là răn đe. Thứ tư là ngăn chặn. Vừa rồi đã răn đe chưa? Khối anh sợ chứ. Đến cuối cùng anh không sửa mới là kỷ luật, xử lý. Phê bình, tự phê bình cũng không chỉ là kỷ luật. Để mỗi người tự nghiền ngẫm, tự giác sửa mình sẽ bền vững, sâu xa hơn. Kỷ luật mà không tính kỹ thì lại rối, mai kia là ân oán, thù oán, đối phó, thành phe phái, rối nội bộ…

Cuộc tiếp xúc cử tri uyển chuyển biến thành cuộc bàn bạc việc nước, việc Đảng gây tác dụng lớn trong công tác giáo dục cán bộ, đảng viên.

Thọ Vinh