Cấm xiếc thú: Nên hay không nên?

AFA vừa gửi thư đến Bộ trưởng Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch Nguyễn Ngọc Thiện bày tỏ quan ngại sâu sắc về tình trạng lạm dụng động vật trong hoạt động biểu diễn xiếc phục vụ mục đích giải trí trên khắp Việt Nam.

Dẫn báo cáo của Tổ chức động vật châu Á, AFA cho biết có 19 loài động vật khác nhau đang được sử dụng tại các rạp xiếc, trong đó có những loài được xếp vào mức độ nguy cấp theo pháp luật Việt Nam.

Các điều tra viên của tổ chức này thu thập rất nhiều hình ảnh động vật bị cho là nuôi nhốt trái phép tại nhiều cơ sở xiếc.

Báo cáo mô tả điều kiện sống của các con vật "vô cùng nghèo nàn" với chế độ huấn luyện "ngược đãi động vật, động vật bị khống chế bằng sự sợ hãi, đe dọa để ép buộc chúng phải thực hiện các hành vi phi tự nhiên trong trạng thái căng thẳng tột độ".

Các điều tra viên của tổ chức này cho hay đã chứng kiến voi, khỉ, gấu bị đánh trong các buổi huấn luyện tại rạp xiếc. Có nhiều cá thể khỉ bị kéo lê trên sàn diễn bằng dây thừng và dây xích quanh cổ.

Gấu được huấn luyện phục vụ biểu diễn xiếc - Ảnh: AFA.

"Điều kiện sống của động vật tại rạp xiếc khiến chúng phải chịu nhiều đau khổ. Voi bị xích chân, hạn chế vận động và buộc phải sống trên nền bê tông, gây ra nhiều vấn đề về chân và khớp. Khỉ bị nhốt trong chuồng riêng cô lập, bị hạn chế thực hiện các hành vi tự nhiên. Gấu, ngựa, khỉ và chó bị nhốt trong chuồng nhỏ, không có lớp nền hay tấm trải để nằm và không thể tiếp cận với nguồn nước.

Vì phải sống trong những điều kiện nghèo nàn như vậy nên ở voi xuất hiện hành vi lắc người, gấu liên tục đi qua lại cọ đầu vào các thanh sắt của chuồng tự làm đau bản thân, khỉ xoay đầu và lắc từ bên này sang bên khác trong chuồng chật hẹp", thư của AFA phản ánh.

Thực trạng này, theo AFA ảnh hưởng tiêu cực đến hình ảnh quốc gia trong mắt bạn bè quốc tế về khả năng bảo vệ các loài động vật hoang dã đã bị đe dọa.

Khỉ được huấn luyện phục vụ biểu diễn xiếc - Ảnh: AFA.

Vì vậy, AFA kêu gọi nhà chức trách điều tra nguồn gốc các loài đang được bảo vệ theo pháp luật tại rạp xiếc và truy tố chủ cơ sở xiếc sử dụng trái phép động vật nhóm IB (động vật rừng, quý, hiếm). Tổ chức này cũng đề nghị nhà chức trách cấm sử dụng tất cả các loài động vật hoang dã trong biểu diễn xiếc.

Cuối thư, AFA bày tỏ mong muốn Bộ trưởng Nguyễn Ngọc Thiện phối hợp để tìm nơi cứu hộ các động vật đang bị lạm dụng và chấm dứt hoàn toàn sự bóc lột động vật.

Hồi tháng 5, AFA cũng gửi thư tới Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn TP HCM đề nghị xem xét việc sử dụng động vật trong các buổi biểu diễn xiếc tại công viên văn hóa Đầm Sen.

Bức thư nói, công viên này sử dụng gấu, ngựa non (các loài thuộc nhóm động vật hoang dã trong danh mục nguy cấp, quý hiếm) phục vụ biểu diễn. AFA cho rằng các cá thể gấu tại đây không có hồ sơ công khai về nguồn gốc.

"Chúng tôi tin rằng, việc sử dụng gấu ngựa biểu diễn xiếc phục vụ mục đích thương mại là trái pháp luật. Việc tiếp tục lạm dụng động vật trong các rạp xiếc gây ra nhiều rủi ro về sức khỏe và phúc lợi của chúng. Thêm vào đó, sử dụng các loài nguy cấp, quý, hiếm trong hoạt động này là trái với quy định pháp luật Việt Nam" - AFA nêu quan điểm.