NHNN cho biết hạn mức tín dụng cho doanh nghiệp xăng dầu còn 44.000 tỷ đồng

Sáng 28/10, Quốc hội tiếp tục thảo luận về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2022.

Tại phiên họp này, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã giải đáp vấn đề được nhiều đại biểu Quốc hội băn khoăn về thực trạng cung ứng xăng dầu trên phạm vi cả nước.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho rằng, thị trường xăng dầu nước ta cơ bản được ổn định, tổng nguồn luôn không thiếu, giá cả hợp lý, vào nhóm nước có mức bán lẻ thấp nhất trong khu vực và thế giới.

Tuy nhiên, để xảy ra hiện tượng thiếu hàng cục bộ trong một số thương nhân phân phối và một số đại lý, cửa hàng bán bán lẻ xăng dầu ở TP HCM và một số tỉnh phía Nam là điều rất đáng tiếc và bất thường, bởi dù hoàn cảnh khó khăn giống nhau nhưng phần lớn các tỉnh, thành phố, (nhất là phía Bắc và miền Trung) thì không xảy ra như vậy, Bộ trưởng khẳng định.

Liên quan đến nguồn cung, Bộ trưởng cho biết, đặc biệt tại thời điểm đầu tháng 10 cả nước còn tới 3 triệu m3 xăng dầu, kể cả dự trữ thương mại, sản xuất của các nhà máy trong nước và nhập khẩu trong kỳ của 34 doanh nghiệp đầu mối thì đủ nguồn cung cho đến gần hết tháng 11. Chưa kể các nhà máy sản xuất tiếp, các doanh nghiệp nhập khẩu trong kỳ theo kế hoạch.

Phân tích thêm vấn đề này, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho rằng, ngoài nguyên nhân khách quan của thế giới là đứt gãy nguồn cung, khủng hoảng năng lượng, lạm phát tăng cao, giá dao động trong biên độ lớn, tỷ giá ngoại tệ thay đổi hàng giờ, thì nguyên nhân chủ quan trong nước là các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu rất khó tiếp cận với vốn và bảo lãnh tín dụng của ngân hàng, room đã hẹp, điều kiện vay thanh khoản lại khó khăn, tỷ giá ngoại tệ để nhập khẩu xăng dầu thay đổi liên tục, biên độ giá giao động lớn, vì thế rủi ro rất cao cho các doanh nghiệp.

Thứ hai, trong bối cảnh khan hàng, nhiều chi phí phát sinh nhiều định mức lỗi thời nhưng chưa được cập nhật kịp thời, đầy đủ, chưa được phản ánh trong công thức tính giá cơ sở xăng dầu nên doanh nghiệp càng làm càng lỗ và trong cơ chế thị trường thì không ai ngoài quy luật cung cầu, quy luật giá trị và mục tiêu lợi nhuận quyết định được hành động của doanh nghiệp.

Doanh nghiệp đầu mối, thương nhân phân phối đã không tự cứu được mình để làm ăn có lãi thì cũng không thể lấy đâu ra chiết khấu cho đại lý, cửa hàng bán lẻ nên đã tạo ra sự đứt gãy nhất thời, cục bộ ở khâu bán lẻ một số nơi.

Bên cạnh đó, trong tháng 9 và đầu tháng 10, thiên tai, bão lũ xảy ra trên biển và nhiều vùng miền của cả nước cũng làm chậm các chuyến tàu, chuyến xe chở xăng dầu về cung ứng cho các đơn vị bán lẻ. Mặt khác, cũng trong thời điểm này, các lực lượng chức năng (cả Trung ương và địa phương) đã đấu tranh triệt phá thành công một số vụ buôn lậu, làm giả xăng dầu với số lượng lớn đến hàng chục ngàn mét khối nên ít nhiều cũng đã có ảnh hưởng tới phân phối, kinh doanh xăng dầu trên một số địa bàn.

Giải trình vấn đề tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp xăng dầu trong tiếp cận tín dụng tại phiên thảo luận chiều 28/10, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết NHNN rất quan tâm đối với lĩnh vực sản xuất kinh doanh, trong đó có mặt hàng xăng dầu. Tại chỉ thị đầu năm, Thống đốc cho biết đã yêu cầu các tổ chức tín dụng phải tập trung vốn vào lĩnh vực sản xuất kinh doanh.

Vào tháng 3, trước sự biến động phức tạp của thị trường xăng dầu, NHNN đã công văn gửi các tổ chức tín dụng phải đáp ứng.

"Qua tổng hợp nhanh số liệu từ các ngân hàng, tổng hạn mức cấp cho 16 doanh nghiệp xăng dầu trong năm là 103.000 tỷ đồng, tuy nhiên mới sử dụng khoảng 58.000 tỷ đồng và hạn mức chưa sử dụng còn 44.000 tỷ đồng chứ chưa phải là hết", Thống đốc nhận định.

Đối với việc cung ứng ngoại tệ, bà Hồng khẳng định, NHNN cũng đảm bảo ổn định sản xuất trong nước, can thiệp ngoại tệ.

"Riêng 9 tháng đầu năm đối với một số doanh nghiệp xăng dầu như Nghi Sơn, Bình Sơn, Tập đoàn Xăng dầu thì lượng ngoại tệ bán ra khoảng 10 tỉ đô la Mỹ cho các doanh nghiệp này", bà Hồng cho hay.

Cũng tại phiên thảo luận chiều nay, nói về lĩnh vực điều hành xăng dầu, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết Bộ sẽ đề nghị Chính phủ giao toàn diện phần xăng dầu về Bộ Công Thương, kể cả việc quyết định về giá và chi phí định mức để đảm bảo nguồn cung chủ động.