Hiện nay, nghệ sĩ làm kinh doanh không phải là ít, người thì kinh doanh liên quan đến nghệ thuật như mở công ty đào tạo, sản xuất băng đĩa, phim ảnh; nhiều người thì mở quán ăn, quán cà phê hay thậm chí là kinh doanh bất động sản… Và cũng giống như bao người khác trong thương trường, có nghệ sĩ kinh doanh thành công nhưng cũng có lắm người thua lỗ, dẫn đến nợ nần.

Nhưng xem ra số nghệ sĩ kinh doanh thành công không nhiều bằng những người rơi vào khốn đốn vì nó, bằng chứng là trong khoảng thời gian ngắn gần đây, hàng loạt vụ nghệ sĩ vỡ nợ vì kinh doanh xuất hiện trên các trang báo, hay nhiều công ty phải đóng cửa.

"Bầu" Phước Sang lâm nợ vì kinh doanh bất động sản

Trước kia thì có vợ chồng nghệ sĩ Cẩm Vân – Khắc Triệu bị chiếm dụng cả chục tỷ đồng khi đầu tư kinh doanh vào một công ty thủy sản. Ông bầu Phước Sang cũng rơi vào cảnh khốn đốn, nợ nần chồng chất khi đổ tiền vào bất động sản quá nhiều, mà “bầu” Phước Sang đâu biết rằng thị trường đóng băng....

Và trường hợp gần nhất là “họa mi núi rừng”, ca sĩ Siu Black thừa nhận vỡ nợ 2,5 tỷ đồng và khẳng định số nợ đó là do mình kinh doanh thua lỗ mà ra (dẫu nhiều luồng dư luận vẫn cho rằng đó là kết quả từ những trận đỏ đen!). Về tình hình kinh doanh của quán cà phê, Siu chia sẻ rằng chị chỉ nghĩ mở một quán cà phê nhỏ là để phục vụ nhạc sống, để tụ tập bạn bè và giải quyết việc làm cho các cháu! Nữ ca sĩ này cho biết không hề tính đến chuyện lời lỗ, dù để mở được quán cà phê nhỏ ấy thì chị đã phải cầm cố nhà cửa và vay thêm từ bên ngoài.

Kết quả không như chị mong đợi, quán kinh doanh không hiệu quả và chị Siu bắt đầu lún vào nợ nần do “lãi mẹ đẻ lãi con”. Cũng chính vì thế mà chị phải vay mượn hết chỗ này đến chỗ khác, từ người quen cho đến vay nóng với lãi suất cao. Kinh doanh không được, sô diễn ít dần và chị Siu “đi đến đường cùng” như ngày hôm nay!

Nhìn từ những thất bại trong thương trường của những nghệ sĩ nổi tiếng trên, dễ thấy có chung một lý do đó là họ làm kinh doanh theo tính-nghệ-sĩ! Tức thích đâu làm đấy, thích làm gì thì làm, thích lúc nào thì làm lúc ấy và tự tin mình làm gì cũng được!

Điển hình nhất là trường hợp của ca sĩ Siu Black, chị mở một quán cà phê tiền tỉ, phải cầm cố nhà cửa và vay vốn bên ngoài nhưng lại suy nghĩ rất đơn giản, không hề tính toán thu chi, lời lỗ thế nào. Có thể chị đã quá tự tin vào danh tiếng của mình mà quên rằng thương trường không như sân khấu ca nhạc để chị chỉ cần lên hát và được bầu sô trả cát-xê, cho dù sô diễn ấy có đắt khách hay không!

Siu kinh doanh thua lỗ quán cà phê

Chính Siu cũng thừa nhận là kinh doanh với “máu nghệ sĩ trong người” nên gặp khó khăn và chị dấn thân vào kinh doanh khi hầu như chưa biết gì về nó! Với những “nền tảng” kinh doanh mong manh ấy, chuyện Siu thất bại là điều khó tránh khỏi khi đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt của thương trường! Cũng chính vì vậy mà chị thốt lên: “Nghệ sĩ không nên dính dáng vào chuyện kinh doanh, nếu muốn kinh doanh phải có người giúp đỡ!”.

Thêm một bài học về nghệ sĩ kinh doanh từ câu chuyện thất bại của ca sĩ Siu Black với quán cà phê của mình; không phải người nổi tiếng thì kinh doanh sẽ thành công và kinh doanh thì dính đến chuyện tiền bạc, những con số, nó cần sự tính toán chi li nên không thể xuề xòa kiểu nghệ sĩ được. Và có một điều đáng nói nhất là hầu như không có nghệ sĩ nào am hiểu về kinh doanh, chỉ là theo phong trào, theo sự rủ rê của những người bạn mà họ đã lao vào kinh doanh.

Thế nên có đến chục những phòng trà ngậm ngùi đóng cửa, không ít những dự án kinh doanh lớn nhưng nhanh rơi vào quên lãng, và không ít người nghệ sĩ lâm nợ, thanh bại danh liệt cũng vì ham kinh doanh to tát! 

Bao giờ cũng thế, “cơm áo không đùa với khách thơ” cũng như “kinh doanh không đùa với người nghệ sĩ”, bởi thương trường vốn rất khắc nghiệt chứ không “lãng mạn” như môi trường nghệ thuật mà người nghệ sĩ tưởng tượng!

Linh Lan