Từ năm 2009, hệ thống SCADA phục vụ lưới điện trung áp tỉnh Thừa Thiên Huế được đưa vào hoạt động và đã phát huy hiệu quả tích cực trong công tác điều độ vận hành. Tuy nhiên, do khối lượng đầu tư còn hạn chế nên số điểm nút của hệ thống chỉ hoàn thiện tại các ngăn lộ trung thế trạm 110 kV, 220 kV, số điểm nút trên lưới tương đối ít.

Trong quá trình triển khai Dự án, TTHPC đã thực hiện thành công giải pháp kết nối trực tiếp các Recloser thế hệ mới với hệ thống SCADA trên cơ sở giao thức IEC 60870-5-101. Với giải pháp trên, các thiết bị RTU REC523 (ABB) dùng cho mục đích kết nối Recloser được thu hồi không sử dụng lên đến 15 bộ. Để khai thác năng lực các thiết bị được cung cấp theo Dự án SCADA, Công ty Điện lực TT - Huế chủ trương sử dụng các thiết bị thu hồi  thực hiện các phương án mở rộng hệ thống.

Lưới điện 22 kV TP Huế với đặc điểm mạng cáp ngầm được liên kết qua các điểm nút trạm kios với các thiết bị RMU (Ring Main Unit) của các hãng Schneider, Alstom. Tuy nhiên đa số các thiết bị RMU lắp đặt trên lưới không có khả năng kết nối điều khiển xa, do đó cần tiến hành các phương án cải tạo bộ truyền động, lắp đặt các bộ motor truyền động, rơle trung gian, tiếp điểm phụ, bổ sung các bộ bộ biến dòng đầu cáp. Một số tủ RMU có thiết bị truyền động hợp bộ đang được lắp đặt tại các trạm không quan trọng được hoán chuyển về các trạm nút để thực hiện cho các phương án kết nối. Trong quá trình thực hiện phương án, 12 bộ truyền động RMU loại C10M của hãng Alstom đã được cải tạo có khả năng kết nối điều khiển xa qua hệ thống SCADA.

Cải tạo tủ RTU560 lắp đặt tại TBA RMU có cấu hình lớn

Hiện nay, Công ty Điện lực TT - Huế đã thực hiện kết nối SCADA bằng thiết bị RTU REC523 cho 08 trạm kios 22kV: UBND Tỉnh, Nhà Văn Hoá Trung Tâm, Lê Thánh Tôn 1, Hai Bà Trưng, Đài Phát Thanh, Gia Hội 1, Trần Phú 1, Kiểm Huệ 7. Đây là các điểm nút quan trọng trên lưới điện 22 kV TP Huế, rất thuận tiện trong việc thao tác chuyển phương thức cũng như theo dõi biến đổi công suất trên lưới. Đồng thời, sử dụng các tủ REC523 thay thế cho các RTU560 tại 03 trạm cắt 22 kV là Tân Mỹ, Hương Thuỷ, Vạn Niên. Đây là các trạm trung gian 35/22 kV được chuyển đổi thành trạm cắt 22 kV có cấu hình 02 máy cắt xuất tuyến nên số lượng tín hiệu đủ khả năng đáp ứng của RTU REC523.

Đối với các tủ RTU560 được thu hồi từ các trạm trung gian. Đây là các RTU có cấu hình phù hợp với các trạm có số lượng tín hiệu lớn. Tuy nhiên, các tủ RTU560 có kích thước (80x60x220 cm) rất khó lắp đặt cho các TBA trên lưới có mặt bằng hẹp. Để khai thác năng lực các thiết bị RTU 560 hiện có, TTHPC đã tiến hành cải tạo lại toàn bộ cấu trúc tủ, thu hẹp kích thước (80x30x120cm), bố trí lại các thiết bị, hàng kẹp tín hiệu, hộp đi dây hợp lý, bổ sung thiết bị thông gió và chức năng giám sát nhiệt độ, giám sát cửa mở từ xa.

Các tủ RTU560 cải tạo đã được sử dụng để kết nối điều khiển cho các trạm kios có số lượng thiết bị RMU lớn như Đài truyền hình, Sân vận động. Để đáp ứng yêu cầu truyền thông với số lượng tín hiệu lớn cho hai trạm trên, phương án đã sử dụng các thiết bị RS232/Optical truyền dẫn bằng cáp quang FTTH 4FO, kèm thiết bị Splitter RS232 để ghép line IEC60870-5-101 trên hệ thống. Đây là giải pháp có chi phí đầu tư thấp, nhưng rất hiệu quả trong khả năng cho phép của hệ thống.

Việc sử dụng lại các vật tư, thiết bị thu hồi từ dự án SCADA, phương án cải tạo đã phát huy tối đa năng lực các thiết bị công nghệ được cung cấp theo dự án, giảm đáng kể chi phí đầu tư mua mới. Trong quá trình thực hiện phương án, nhiều vấn đề về kỹ thuật và công nghệ đã được giải quyết qua đó đã nâng cao được năng lực thi công cũng như khả năng làm chủ công nghệ SCADA của đội ngũ cán bộ kỹ sư TTHPC.

Hoàng Ngọc Hoài Quang - PC Thừa Thiên Huế