Phân tích diễn biến thị trường dầu mỏ vài ngày qua

Vì sao giá dầu cao hơn giá xăng?

Các đại biểu tham dự Tọa đàm

Tham dự buổi tọa đàm có ông Lê Trọng Minh, Tổng biên tập Báo Đầu tư; ông Phan Đức Hiếu - Ủy viên thường trực Ủy ban Kinh tế Quốc hội; ông Lương Văn Khôi - Phó giám đốc trung tâm Thông tin và Dự báo Kinh tế Xã hội Quốc gia, Bộ Kế hoạch và Đầu tư; ông Nguyễn Đức Dũng - Phó Tổng giám đốc Sở giao dịch Hàng hoá Việt Nam (MXV); ông Kenya Maeda, Chuyên gia cao cấp Bộ phận Thương mại & Cung ứng dầu thô Thị trường Toàn cầu thuộc công ty Idemitsu Kosan; ông Lê Quang Trung - Phó chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Dịch vụ Logistics Việt Nam.

Tổng biên tập Báo Đầu tư Lê Trọng Minh phát biểu khai mạc

Phát biểu khai mạc Tọa đàm, Tổng biên tập Báo Đầu tư Lê Trọng Minh cho biết, sau hơn 2 năm đối mặt với cuộc khủng hoảng nghiêm trọng chưa từng có do đại dịch Covid-19 gây ra, Việt Nam và thế giới đang quay lại cuộc sống bình thường. Nhiều chính sách mở cửa, nhiều chính sách hỗ trợ doanh nghiệp được ban hành tạo đà phục hồi và tăng trưởng kinh tế , kỳ vọng mang lại những cơ hội mới cho cộng đồng doanh nghiệp trong tất cả các lĩnh vực, ngành nghề.

Trong bối cảnh các nền kinh tế đang tăng tốc mạnh mẽ, cộng thêm bất ổn địa chính trị và đứt gãy chuỗi cung ứng chưa thể giải quyết, giá xăng dầu đã từng tăng lên mức cao vượt xa mọi dự đoán trước đó, và mặc dù hiện tại giá nhiên liệu có phần giảm nhưng vẫn chưa có dấu hiệu nào cho thấy giá nhiên liệu sớm được bình ổn, viễn cảnh tăng giá vẫn đang ở trước mắt.

Tại thị trường Việt Nam, theo Tổng cục Thống kê, giá xăng dầu tăng 10% sẽ khiến lạm phát tăng 0,36 điểm phần trăm và tăng trưởng kinh tế giảm 0,5 điểm phần trăm. Giá dầu ảnh hưởng tới giá các nguyên liệu đầu vào khác, trực tiếp tác động dây chuyền đến cả nền kinh tế. Tính riêng trong hơn 10 ngày qua, giá xăng dầu thế giới có biến động mạnh, đặc biệt tại thị trường Singapore.

Theo một số doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu trong nước, nếu tham chiếu trên thị trường Singapore, giá xăng RON95 tại Việt Nam đang thấp hơn từ 500-800 đồng/lít; xăng E5RON92 đang thấp hơn khoảng 400-700 đồng/lít và giá dầu đang thấp hơn từ 1.900-2.450 đồng/lít.

Trước diễn biến thị trường xăng dầu quốc tế bất ổn gia tăng, giá trong nước sẽ có nhiều biến động trong thời gian tới do giá xăng dầu trong nước phụ thuộc rất lớn vào giá xăng dầu thế giới vì nguồn cung xăng dầu trong nước không đáp ứng nhu cầu của nền kinh tế. Tình trạng biến động giá xăng dầu tác động trực tiếp tới thu nhập, chi tiêu và đời sống của người dân cũng như doanh nghiệp do giá thành sản xuất và phân phối sản phẩm hàng hóa và dịch vụ tăng cao, làm tăng CPI.

Ông Lê Tuấn Anh - Vụ trưởng Vụ Kinh tế Công nghiệp, Bộ Kế hoạch & Đầu tư

Tại buổi tọa đàm, ông Lê Tuấn Anh - Vụ trưởng Vụ Kinh tế Công nghiệp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết: Chính phủ đã triển khai nhiều chính sách, giải pháp điều hành ổn định kinh tế vĩ mô, hỗ trợ doanh nghiệp và đã thu được một số kết quả tốt.

Tuy nhiên, để có thể thích ứng với chi phí xăng, dầu tăng, ngoài việc điều chỉnh giá bán một số sản phẩm cho phù hợp, doanh nghiệp cũng nên triển khai thực hiện đồng thời một số giải pháp như tận dụng, tiết kiệm nguyên vật liệu ở mức tối đa nhằm có thể giảm bớt một phần chi phí, tăng cường quản lý, giám sát quá trình sản xuất, kinh doanh chặt chẽ hơn, hạn chế thất thoát; đàm phán với đơn vị vận chuyển (xe thuê ngoài) để không tăng cước vận chuyển quá cao; tìm kiếm thêm các nhà cung cấp nguyên vật liệu khác để có chất liệu tốt, giá thành biến động ít nhất; đầu tư cải tiến dây chuyền để cải thiện môi trường làm việc và tăng năng suất để hạn chế chi phí đội giá thành sản phẩm.

Ông Kenya Maeda phát biểu tại Tọa đàm

Ông Kenya Maeda, chuyên gia cao cấp Bộ phận Thương mại và Cung ứng dầu thô, Thị trường Toàn cầu, Công ty Idemitsu Kosan nhận định: “Nhu cầu dầu thô toàn cầu trong trung và dài hạn dự kiến sẽ tăng.

Dựa trên các kế hoạch mở rộng hoặc đóng cửa từ các nhà máy lọc dầu trong khu vực châu Á, chúng tôi dự đoán, khả năng cung cấp các sản phẩm từ xăng dầu trong trung và dài hạn sẽ không thỏa mãn được nhu cầu tăng trưởng.

Để duy trì nguồn cung xăng dầu ổn định đối với khía cạnh an ninh năng lượng (ngay cả trong thị trường mà không có triển vọng ổn định), cần phải thúc đẩy toàn bộ chuỗi cung ứng đối với các sản phẩm xăng dầu, từ thu mua các nguyên liệu đầu vào, sản xuất đến bán hàng và tiêu dùng”.

Ông Lương Văn Khôi - Phó giám đốc Trung tâm Thông tin và Dự báo Kinh tế Xã hội quốc gia

Còn theo Phó giám đốc Trung tâm Thông tin và Dự báo Kinh tế Xã hội quốc gia Lương Văn Khôi, tình hình kinh tế vĩ mô 8 tháng cho thấy ổn định vĩ mô được giữ vững, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn được đảm bảo. CPI tháng 8 tăng 3,6% so với cùng kỳ năm trước, tính chung 8 tháng tăng 2,58%, tương đương cùng kỳ các năm 2018-2021.

Cùng với đó, giá lương thực, thực phẩm, vật liệu xây dựng giảm nhẹ; đảm bảo nguồn cung điện, xăng dầu, kịp thời chỉ đạo kiểm tra, xử lý nghiêm các cửa hàng bán lẻ xăng dầu hoạt động không đúng quy định, chủ động phương án điều hành, tạo dư địa hỗ trợ giá xăng dầu trong trường hợp cần thiết.

Ông Nguyễn Đức Dũng - Phó Tổng Giám đốc MXV trao đổi tại Tọa đàm

Ông Nguyễn Đức Dũng - Phó Tổng Giám đốc, Sở giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV) cho biết trên thế giới, các doanh nghiệp xăng dầu thường dùng các công cụ bảo hiểm giá, thông qua các hợp đồng tương lai, hợp đồng quyền chọn, để chốt giá nhập khẩu, xuất khẩu theo chu kỳ vài tháng, thậm chí vài năm.

Điều này khiến giá đầu vào và đầu ra được ổn định, và khi giá biến động, họ có nhiều “room” để điều tiết thị trường hơn. “Với tư cách là hội viên của Hiệp hội xăng dầu Việt Nam, các doanh nghiệp trong hiệp hội quan tâm rất lớn tới các công cụ bảo hiểm giá này, nhưng vẫn còn nhiều vướng mắc về mặt cơ chế để có thể thực hiện một cách hiệu quả. Kỳ vọng chúng ta sẽ sớm đồng bộ các chính sách của các bộ, ban, ngành, để các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu có thể tự tin sử dụng các công cụ bảo hiểm giá một cách hiệu quả”, ông Nguyễn Đức Dũng nhấn mạnh.

Ông Lê Quang Trung - Phó chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam

Thời gian qua, doanh nghiệp đã bị ảnh hưởng nặng nề do dịch bệnh Covid-19 chưa kịp phục hồi thì nay lại thêm vấn đề mới - đó là giá cả tăng cao, gây ảnh hưởng nặng cho ngành vận tải hoạt động trong hệ thống logistics. Về vấn đề này, ông Lê Quang Trung - Phó chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam, giá xăng dầu tăng đột biến ảnh hưởng rất lớn đến doanh nghiệp nói chung và hệ thống vận tải hoạt động logistics; xăng dầu chiếm hơn 30% trong tổng chi phí cấu thành của logistics hiện nay.

Đối với các dịch vụ vận tải đường bộ, đường sắt, đường không, đường biển, thì chi phí dành cho logistic là 16,8% giá trị hàng hoá - đây là con số rất lớn. Với doanh nghiệp, chi phí logistic có thể lên tới 60-65%. Chi phí nhiên liệu với doanh nghiệp vận tải chiếm 30-40% trong cơ cấu giá thành. Khi giá nhiên liệu tăng 10-15%, giá vận tải sẽ phải gia tăng tương ứng.

Cũng theo ông Trung, biến động giá nhiên liệu sẽ tác động trực tiếp tới kết quả kinh doanh. "Dù trong hợp đồng có điều khoản liên quan tới giá vận tải, nhưng công ty không thể thay đổi giá vận tải nhanh chóng như biến động giá nhiên liệu trên thị trường. Thực tế, biến động giá dầu đặt ra thách thức với các doanh nghiệp trong Hiệp hội Logistics", ông Trung nhìn nhận.

Ông Phan Đức Hiếu - Ủy viên thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội

Chia sẻ từ góc nhìn của cơ quan lập pháp của Việt Nam về xu hướng giá dầu đến hoạt động kinh doanh của nền kinh tế nói chung và khối doanh nghiệp nói riêng, ông Phan Đức Hiếu - Ủy viên thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho rằng bối cảnh thị trường và điều kiện đất nước cho thấy, việc đồng bộ Luật Dầu khí (sửa đổi) với các quy định của luật khác là cần thiết. Ví dụ, để xây dựng một đường ống dẫn khí, phải chiểu theo nhiều luật khác như: Luật Đầu tư, Luật Đất đai, Luật Xây dựng… Do đó, các quy định trong dự án luật nên theo hướng cho phép thực hiện các dự án thăm dò, khai thác dầu khí theo chuỗi, tránh một việc phải trình nhiều cơ quan, bộ, ngành, tránh xung đột về pháp lý.

Ông Bùi Ngọc Bảo, Quyền Chủ tịch Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam

Ông Bùi Ngọc Bảo, Quyền Chủ tịch Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam cho biết Hiệp hội đánh giá rất cao trong giai đoạn giá dầu thế giới tăng mạnh, Chính phủ đã có ngay giải pháp hỗ trợ, bình ổn giá nguyên liệu. Đây là giải pháp đã giúp các doanh nghiệp trong Hiệp hội Logistics rất nhiều.

“Chúng tôi mong muốn các chính sách về xăng dầu hiện tại sẽ được duy trì hết quý 2/2023, để các doanh nghiệp tiếp tục có thời gian cải thiện hiệu quả hoạt động bằng nhiều biện pháp và dự phòng được rủi ro cho các hoạt động liên quan tới biến động giá nhiên liệu”, ông Bảo cho hay.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp có nỗ lực trong việc chuyển dịch năng lượng, sử dụng các thế hệ tàu mới ecoship - đáp ứng các yêu cầu năng lượng xanh, giảm thiểu phát thải. Tuy nhiên, việc thay đổi công nghệ, đầu tư tàu ecoship đòi hỏi chi phí ban đầu cao. Do đó, cần phải có các giải pháp khuyến khích doanh nghiệp đầu tư cho phát triển bền vững và dài hạn.