NHNN chuẩn bị đấu thầu vàng miếng tăng cung cho thị trường (Ảnh minh họa).

Sáng 16/4, giá vàng miếng SJC được các thương hiệu trong nước niêm yết ở mức 84 triệu đồng/lượng.Với giá bán hiện nay và giá vàng thế giới niêm yết tại Kitco ở mức 2.382 USD/ounce (tương đương gần 72,6 triệu đồng/lượng nếu quy đổi theo tỷ giá Vietcombank, chưa thuế, phí), chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới khoảng trên 12 triệu đồng/lượng.

Việc NHNN đấu thầu vàng miếng trở lại được kỳ vọng sẽ dần kéo giảm chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới.

Ông Huỳnh Trung Khánh - Phó Chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam - cho biết, chỉ có một giải pháp có thể tăng cung ngay cho thị trường vàng lúc này là đấu thầu vàng.

"NHNN có một lượng vàng khá lớn trong kho dự trữ có thể can thiệp ngay thị trường. Tháng 12/2023, NHNN đã rà soát lại toàn bộ quy trình đấu thầu, do vậy đến nay có thể nói sau chỉ đạo của Thủ tướng thì NHNN đã trong tư thế sẵn sàng để có thể đấu thầu", ông Khánh nói.

Theo ông Khánh, khi NHNN đấu thầu thì giá vàng miếng SJC sẽ giảm mạnh. Chỉ cần tung ra thị trường mỗi phiên 5.000 - 10.000 lượng vàng cũng đủ hạ nhiệt thị trường. Đây là giải pháp nhanh nhất do nhập khẩu vàng nguyên liệu phải mất khoảng một tháng mới có thể thực hiện được.

Về lâu dài, ông Khánh cho rằng song song với đấu thầu vàng, NHNN cần tăng cung cho thị trường thông qua việc cho các doanh nghiệp nhập vàng nguyên liệu.

Câu hỏi được đặt ra lúc này là chênh lệnh giá vàng có thể sẽ xuống mức bao nhiêu nếu NHNN đấu thầu vàng miếng, tăng cung ra thị trường?

Rất khó có thể trả lời chính xác khi không biết NHNN sẽ cung ứng ra thị trường bao nhiêu vàng từ nguồn dự trữ cũng như vàng có thể nhập về thêm.

Số lượng vàng trong dự trữ ngoại hối không được NHNN công bố. Tuy nhiên, Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia (NFSC) trích dẫn số liệu từ CEIC (một tổ chức cung cấp dữ liệu kinh tế) cho thấy, tính tới tháng 5/2020, vàng dự trữ ở mức khoảng gần 9,2 tấn, tương đương khoảng 0,68% tổng dự trữ ngoại hối.

Còn trên trang CEIC, Việt Nam có vàng dự trữ gần 650 triệu USD tính tới tháng 10/2023. Nếu tính mức giá khoảng 1.970 USD/ounce hồi tháng 10/2023 thì Việt Nam có tổng lượng vàng khoảng 10,3 tấn.

Trên thực tế, hầu hết ngân hàng trung ương phải duy trì một lượng vàng nhất định. Do vậy, khả năng tỷ lệ vàng có thể chỉ rút về mức 0,5% dự trữ ngoại hối, tương đương bán ra khoảng 2-2,4 tấn - một con số không đáng kể so với nhu cầu nắm giữ của dân chúng khi trong nước lên cơn sốt vàng.

Bên cạnh đó, NHNN có thể để doanh nghiệp trực tiếp nhập khẩu vàng. Tuy nhiên, điều này có thể tác động đến thị trường ngoại hối trong nước, tăng tỷ giá, khi doanh nghiệp phải mua gom USD để nhập vàng.

Lật lại lịch sử, sau khi Nghị định 24 được ban hành năm 2012, trong năm 2023, NHNN đã liên tục tổ chức 76 phiên đấu thầu vàng, tổng cộng bán gần 70 tấn vàng.

Trên thực tế, thị trường vàng trong nước những năm 2011-2012 có nhiều điểm tương đồng với hiện tại. Giá vàng khi đó liên tục đảo chiều với biên độ lớn, tạo ra những cú sốc giá. Đỉnh điểm, vào tháng 8/2011, giá vàng tăng lên 49 triệu đồng/lượng, tăng hơn 12 triệu đồng/lượng so với đầu năm 2011.

Thực tế là sau các phiên đấu thầu vàng, giá vàng trong năm 2013 giảm dần và không còn các đợt sốt giá như những năm trước đó. Giá vàng SJC cao nhất ở mức 46,74 triệu đồng/lượng vào đầu năm 2013 và giảm dần còn 34,78 triệu đồng/lượng vào cuối năm 2013, tương đương mức giảm gần 12 triệu đồng/lượng trong vòng 1 năm.