Gazprom đặt 32 triệu mét khối mỗi ngày trên tuyến Yamal-Châu Âu qua Ba Lan, trong tổng số 86,5 triệu mét khối mỗi ngày có sẵn cho tháng 11, và bằng 35% khả năng vận chuyển của hệ thống đường ống dẫn khí của Ba Lan qua điểm trung chuyển Kondratk. Lượng khí này tương đương với số lượng đã đặt trong tháng 9 và Gazprom chưa đặt bất kỳ khối lượng khí nào qua Ukraine. Các hợp đồng tháng 11 tại trung tâm TTF của Hà Lan, một tiêu chuẩn châu Âu cho khí đốt tự nhiên, được giao dịch ở mức 92 Euro/MWh sáng thứ Ba. Hợp đồng giao dịch trước tháng đã giảm khoảng 2% trong ngày, nhưng đã tăng gần 400% kể từ đầu năm. Kết quả đấu giá được coi là tín hiệu quan trọng cho thị trường về khối lượng khí sắp tới vì hoạt động đấu giá diễn ra từ hai đến ba tuần trước khi khí tự nhiên được chuyển đến.

Nhà máy sản xuất khí đốt Amur ở Nga, rộng 800 ha, công suất dự kiến hàng năm 42 tỷ mét khối khí. Ảnh:Yuri Smityuk/TASS/Getty Images.

Cuộc đấu giá khí đốt được nhiều người trông đợi này diễn ra vào thời điểm hàng triệu hộ gia đình châu Âu đang phải đối mặt với hóa đơn năng lượng mùa đông tăng vọt. Mức nạp khí tại các kho chứa khí đốt ngầm ở châu Âu hiện chỉ bằng 71% lượng khí đốt được rút ra khỏi kho chứa trong mùa sưởi ấm năm ngoái. Các nhà phân tích năng lượng cho rằng kết quả đấu giá cho thấy Nga tăng không đáng kể lượng khí bổ sung cho khu vực châu Âu và là minh chứng cho thấy Điện Kremlin muốn thúc đẩy việc cấp phép suôn sẻ cho dòng chảy khí thương mại qua đường ống dẫn khí Dòng chảy Phương Bắc 2 (Nord Stream 2).

Theo dữ liệu của Eurostat, Nga là nhà cung cấp khí đốt lớn nhất của Châu Âu, cung cấp khoảng 43% lượng khí đốt nhập khẩu của Liên minh Châu Âu năm 2020. Dòng khí đốt tự nhiên của Nga đến châu Âu đã biến động kể từ cuối tháng 9, làm tăng thêm sự lo lắng của thị trường và giá cả tăng vọt. Trước đó, nhiều nhà lập pháp của Liên minh châu Âu (EU) và người đứng đầu công ty năng lượng nhà nước của Ukraine Naftogaz đã cáo buộc Gazprom cố tình giữ lại khối lượng khí đốt bổ sung cho châu Âu và làm sâu sắc thêm cuộc khủng hoảng năng lượng của khu vực. Trong một tuyên bố vào cuối tháng 9, Cơ quan Năng lượng Quốc tế đã kêu gọi Moscow gửi thêm khí đốt đến châu Âu để giảm bớt tình trạng suy giảm nguồn cung ngày càng sâu sắc của khu vực.

Phía Nga luôn khẳng định họ đã hoàn thành đầy đủ các nghĩa vụ theo hợp đồng đối với châu Âu. Phát biểu với phóng viên CNBC Hadley Gamble tại Tuần lễ Năng lượng Nga ngày 13/10, Tổng thống Nga Putin bác bỏ những ý kiến ​​cho rằng nước này đang sử dụng khí đốt như một vũ khí địa chính trị. Hôm thứ Hai, công ty điều hành Nord Stream 2, là Nord Stream 2 AG có trụ sở tại Thụy Sỹ, cho biết họ đã nạp đầy khí kỹ thuật vào nhánh đầu tiên của đường ống dẫn khí Nord Stream 2 và hiện đã sẵn sàng cho các dòng chảy thương mại.

Tom Marzec-Manser, chuyên gia phân tích khí đốt châu Âu tại ICIS, một dịch vụ tình báo hàng hóa, cho rằng bước phát triển này làm tăng rủi ro rằng sẽ không có nhiều công suất khí được đặt trước tại các cuộc đấu giá qua đường ống dẫn khí Ba Lan và Ukraine vì Gazprom muốn ưu tiên vận chuyển khí qua tài sản mới của mình là Nord Stream 2 hơn là tăng công suất bổ sung. Nord Stream 2 đã được hoàn thành ngày 10/9/2021 và cơ quan quản lý năng lượng của Đức có bốn tháng để hoàn thành chứng nhận dự án sau khi nhận được tất cả các thủ tục giấy tờ cần thiết để cấp giấy phép hoạt động.

Cơ sở của đường ống dẫn khí Nord Stream 2 trên lãnh thổ Đức ngày 28/9/2021. Ảnh: Axel Schmidt/Nord Stream 2.

Kateryna Filippenko, nhà phân tích nghiên cứu khí đốt châu Âu tại Wood Mackenzie, cho rằng với việc cân bằng khí đốt của châu Âu bị thắt chặt vào mùa đông, nguy cơ cao là Nga sẽ không linh hoạt cung cấp thêm nguồn cung khí đốt bổ sung. Việc hoàn tất các thủ tục nạp khí tại Nord Stream 2 và việc Gazprom tăng không đáng kể lượng đặt chỗ trên các tuyến đường ống dẫn khí khác dường như đang gửi một tín hiệu mạnh mẽ đến châu Âu là Gazprom sẵn sàng cung cấp thêm khí đốt nhưng với điều kiện là Nord Stream 2 phải được phê duyệt. Chuyên gia này cho rằng nguồn cung của Nga đầu mùa thu khiêm tốn là có một phần lý do cân bằng khí đốt trong nước của Nga thắt chặt. Các nhà phân tích tin rằng hiện nay lượng khí đốt có sẵn đang tăng lên vì sản lượng của Nga đang tăng lên và việc nạp khí vào kho dự trữ trong nước của Nga cũng sẽ kết thúc vào đầu tháng 11.

Theo số liệu của Gazprom, nhu cầu khí đốt nội địa của Nga từ đầu năm đến nay đã tăng 17%. Tổng lượng khí đốt xuất khẩu trong một năm tính đến thời điểm này của Gazprom đã tăng 13.1%, đạt 152,2 tỷ mét khối khí. Tổng sản lượng khí của Gazprom trong một năm tính đến thời điểm này là 399,4 tỷ mét khối khí, tăng 16,6%. Từ ngày 1/1 đến 15/10/2021, nguồn khí đốt của Gazprom xuất khẩu sang Thổ Nhĩ Kỳ tăng 125,3%, sang Đức tăng 28,2%, sang Italia tăng 16,3%, sang Rumania tăng 288,6%, sang Serbia tăng 112,1%, sang Bulgaria tăng 52,7%, sang Ba Lan tăng 10%, sang Hy Lạp tăng 12,9%, sang Phần Lan tăng 15,3%.

Trong cuộc họp trực tuyến hôm thứ Ba (19/10), Đại diện Phái đoàn thường trực của Nga tại EU Vladimir Chizhov nhấn mạnh Nga tuân thủ nghiêm ngặt các nghĩa vụ hợp đồng của mình và không liên quan gì đến cuộc khủng hoảng năng lượng hiện nay ở EU. Cuộc khủng hoảng năng lượng ở châu Âu là một thực tế của cuộc sống và là kết quả của các chính sách của EU, đặc biệt là Ủy ban châu Âu. Đó là một vấn đề hoàn toàn khác mà Nga không liên quan gì. "Không ai phủ nhận rằng Nga tuân thủ các nghĩa vụ hợp đồng của mình. Tôi đang đề cập đến Gazprom ngay từ đầu và các nhà cung cấp khác." Chizhov cho rằng châu Âu đã tính toán sai lầm và giờ đây châu Âu rơi vào tình trạng các kho chứa khí đốt dưới lòng đất của họ trống rỗng."Nga không có gì phản đối việc cung cấp thêm khí đốt, nhưng đối với điều này, người mua cụ thể phải liên hệ với Gazprom để gửi một số yêu cầu nhất định với mức giá tương ứng. Hiện không có yêu cầu nào vì giá thị trường quá cao nên người mua phải suy nghĩ kỹ". Về thủ tục chứng nhận Nord Stream 2, Chizhov nói rằng thủ tục bắt đầu vào ngày 8/9/2021 và dự kiến ​​kết thúc vào ngày 8/1/2022. "Họ làm việc chứng nhận đường ống dẫn khí này càng sớm thì càng tốt cho người tiêu dùng.”./.