Không phải cứ cho tiền là giúp được người khác

Trung là con một, vốn được cưng chiều nhưng từ bé lại ham mê việc làm từ thiện, thậm chí ngay từ khi còn nhỏ cậu đã bỏ công tìm tòi, nghiên cứu rất nghiêm túc về việc này.

“Từ thiện thật” mang bánh sinh nhật cho trẻ em khuyết tật có hoàn cảnh khó khăn

Có lần Trung kể với tôi câu chuyện gây ấn tượng sâu sắc khiến cậu suy nghĩ đúng hơn về việc làm từ thiện: “Một lần, đúng lúc trời mưa to lắm, em thấy một thanh niên bị liệt chân, bò lê lết trên đường phố, ướt sũng, tả tơi khiến rất nhiều người đi đường cảm thương, dừng lại cho tiền, mua áo mưa... Nhưng rồi một ngày khác, em lại gặp anh ta trên đoạn phố khác, tất nhiên là anh tiếp tục nhận được rất nhiều sự giúp đỡ. Bỗng dưng em thấy nghi ngờ, nên bỏ công đi theo anh ta suốt ngày hôm đó. Cuối cùng, khi trời xẩm tối, người thanh niên tật nguyền đó lết vào một ngõ tối, rồi cởi vải nẹp, đứng lên đi lại bình thường. Em hơi choáng váng, dù đã sẵn nghi ngờ. Tìm hiểu xung quanh khu vực đó em mới biết, bằng cách “giả tàn tật, thanh niên ấy có thu nhập tiền triệu mỗi ngày”. Cũng từ đó, hướng làm từ thiện của em được xác định rõ: Không phải cứ cho tiền là giúp được người khác, đôi khi nó lại làm hại người ta”.

Năm 2013, Trung thành lập Quỹ Từ thiện thật với tiêu chí không nhận đồ quyên góp bằng tiền, chỉ nhận hiện vật gồm gạo, quần áo, sách vở, đồ chơi cho trẻ con... Từ thiện thật cũng xác định rõ đối tượng giúp đỡ là người già, trẻ em và những gia đình có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn. Đặc biệt, các tình nguyện viên tham gia hoạt động của quỹ chính là bộ phận vô cùng quan trọng, được coi là “đội điều tra” nhằm xác minh những trường hợp nghèo “thật” và “cần hỗ trợ thật”.

Hơn 5 năm qua, Thành Trung có thói quen tích trữ mì ăn liền, gạo, sữa, bánh, kẹo… trong cốp xe của mình. Đó là những món quà nhỏ nhưng “tận tâm và tận tay” thường được trao cho những trường hợp khó khăn, thiệt thòi mà anh tình cờ gặp dọc đường. Không đếm được bao nhiêu đêm, dù là đi làm về muộn hay có khi chỉ là đi loanh quanh đâu đó, anh đã gặp gỡ, chia sẻ và trở thành gương mặt quen thuộc của bao phận người nghèo trên hè phố Hà Nội, những người nhặt rác và bán hàng rong hằng đêm… Những dịp 8-3 hay 20-10 trong năm, Thành Trung chuẩn bị sẵn cả hoa để tặng những phụ nữ nghèo mưu sinh trên các tuyến phố. Sự sẻ chia, đôi khi chỉ là những nụ cười đầy cảm xúc, những cái nắm tay rất chặt…

“Từ thiện thật” đến với người dân vùng sâu vùng xa tỉnh Hòa Bình

Của cho không bằng cách cho

Nói về việc kiểm soát tiền từ thiện, không ít lần Trung mang tiền đến bệnh viện theo địa chỉ một số báo đăng, nhưng vì thấy bệnh nhân đã nhận được nhiều sự giúp đỡ, anh lại mang tiền về, để dành cho những trường hợp khác cần hơn. Vẫn nguyên tắc cũ, Trung không trực tiếp cho tiền bệnh nhân, anh thông qua bác sĩ điều trị hoặc bệnh viện, nộp viện phí hoặc hỗ trợ thuốc men. Trung chia sẻ: “Mình mất công một chút nhưng sự hỗ trợ sẽ thiết thực và có ý nghĩa đối với người thực sự cần, thực sự khó khăn. Đó cũng là cách để tránh tình trạng như nhiều người đã than thở khi trao quà, trao tiền từ thiện, được dăm bữa nửa tháng mới phát hiện là mình… bị lừa. Của cho không bằng cách cho. Các cụ ngày xưa đã dạy luôn đúng. Vì vậy, làm từ thiện rất khó, khó ở cách cho đi”. Quan điểm của Trung là cứ phải xác minh kỹ càng, trao tặng quà tận tay thì mới yên tâm và cảm thấy việc hỗ trợ ấy thực sự đến đúng địa chỉ.

Còn nhớ, trong cơn lũ lịch sử năm 2013 ở Quảng Ngãi, hơn 40 người chết, 10 cây cầu bị cuốn trôi, Quỹ Từ thiện thật khi ấy mới thành lập đã mua cả một xe tải lợn và gà con vào tận nơi tiếp tế cho các gia đình bị lũ quét. Chính Thành Trung là người trực tiếp đi xe máy vào từng hộ để trao tặng mỗi nhà 2 con lợn giống và 10 con gà con. Chuyến đi ấy tuyệt đối không có mì tôm, quần áo, tiền bạc… nhưng ai nấy đều cảm nhận rất rõ ý nghĩa và giá trị của sự hỗ trợ đó. Những lời cảm ơn trong nước mắt của người dân chịu thiên tai khiến những tình nguyện viên trẻ của Từ thiện thật thực sự hiểu tại sao người ta hay nói rằng, “hãy giúp người nghèo cái cần câu thay vì cho họ xâu cá”.

Nói đến Từ thiện thật, nhiều người thường nhắc đến chương trình tặng gạo cho người nghèo đã được thực hiện hơn 5 năm nay. Đây là chương trình dài hơi và gắn liền với thương hiệu Từ thiện thật từ khi thành lập đến nay. Trung bình mỗi tháng Từ thiện thật hỗ trợ 30 gia đình (chủ yếu là người già neo đơn), mỗi gia đình 10kg gạo và nhu yếu phẩm các loại gồm: nước mắm, bột canh, đường, dầu ăn… Một số người già neo đơn ở Hà Nội và các tỉnh lân cận đã coi Trung và các thành viên Từ thiện thật như con cháu trong nhà. Thành Trung kể, những người già neo đơn mong chờ nhóm Từ thiện thật đến để trò chuyện, thăm hỏi nhiều hơn là chờ được tặng các nhu yếu phẩm, gạo. Họ thiếu thốn tình cảm và sự sẻ chia, dù thu nhập chỉ 5.000-10.000 đồng/ngày nhưng điều họ cần hơn cả là những vòng tay ôm, những nụ cười và lời hỏi han.

“Trung Từ thiện thật” mang tặng nhu yếu phẩm cho dân nghèo ven sông Hồng

Chính bởi ý nghĩa của từng chương trình mà Từ thiện thật thực hiện, hoạt động của quỹ đã dần được biết tới và lan rộng, thu hút xấp xỉ 40 nghìn người tham gia. Vật chất mang tới cho những người nghèo được mở rộng hơn, phong phú hơn. Không chỉ là gạo, nhu yếu phẩm, quần áo, giày dép, sách vở, còn có cả đồ chơi trẻ em, bánh sinh nhật… Và không chỉ là “từ thiện thật”, mà còn có “sinh nhật thật”, “trung thu thật”, “bánh chưng thật”… Những người tham gia đóng góp Quỹ Từ thiện thật cũng không chỉ dừng lại ở các doanh nghiệp lớn, nhỏ, các cá nhân trong và ngoài nước, mà còn là học sinh ở nhiều trường với các cấp học khác nhau. Có rất nhiều tình nguyện viên nước ngoài, các diễn viên, ca sĩ nổi tiếng trong nước cũng tham gia Từ thiện thật như Hoài Linh, Văn Mai Hương, Hoàng Touliver, Khắc Hiếu, Đinh Mạnh Ninh, Ái Phương, Vân Hugo…

Các hoạt động quyên góp, tặng quà của Từ thiện thật được mở rộng dần, các hình thức quyên góp rất sáng tạo, triển khai rất chuyên nghiệp. Từ thiện thật đặt thùng quyên đồ chơi khổng lồ ở trước cửa Aeon Mall để kêu gọi mọi người đóng góp đồ chơi tặng trẻ em nghèo trong mỗi dịp Trung thu, 1-6. Rất nhiều em nhỏ lần đầu trong đời được sở hữu riêng một con gấu bông, một bộ đồ chơi bác sĩ hay một cái ôtô bánh đà… Nhóm Từ thiện thật còn vượt đường xa, dòng hàng trăm mét dây điện để mang “Trung thu thật” đến cho trẻ em vùng cao. Từ thiện thật còn tổ chức “sinh nhật thật” cho trẻ em nghèo, nhiều em lần đầu biết đến miếng bánh sinh nhật, lần đầu biết ước mơ và thổi nến… Thành Trung đã truyền cảm hứng “mang đến ký ức tuổi thơ đẹp cho các em nhỏ có hoàn cảnh khó khăn” cho các tình nguyện viên trẻ đến từ mọi miền đất nước, cho những em học sinh ở các trường trên địa bàn Hà Nội…

Đón nhận tình cảm nồng hậu

Hơn 5 năm trôi qua, đã bao lượt tình nguyện viên góp mặt và chia tay, nhưng đến nay Từ thiện thật vẫn luôn có một đội ngũ khoảng 100 người trung thành gắn bó. Không chỉ hạnh phúc vì những lời cảm ơn của cả người cho và người nhận, Trung tâm sự: “Em luôn hạnh phúc bởi mình được làm cầu nối giữa các tấm lòng và nơi đón nhận xứng đáng. Nhiều cái tết đã qua, em và các tình nguyện viên miết mải gói bánh chưng, luộc bánh chưng rồi mang bánh đi tặng người nghèo. Có những cái tết xa nhà, ít có điều kiện chăm sóc người thân của mình, nhưng rồi tụi em lại trở về, mang theo trái tim đầy ắp niềm vui, rưng rưng cảm xúc và được tiếp thêm sức mạnh để triển khai những chương trình, những chuyến đi sau đó”.

Mong ước tạo “liên minh từ thiện”

Thành Trung học tài chính, khá thành công trong các công việc dẫn chương trình, diễn viên, ca sĩ, nhưng nghề chính hiện nay lại là tổ chức sự kiện. Anh không thuộc biên chế chính thức của cơ quan nào, thu nhập từ những công việc “tự do” đủ cho anh đi làm từ thiện - công việc vốn mất công, mất thời gian. Cũng vì học chuyên ngành tài chính nên Trung chủ trương minh bạch về tài chính, phương thức “3 bên” luôn được đặt lên hàng đầu. Trong các hoạt động của Từ thiện thật, Trung luôn thực hiện qua các ngân hàng để có sao kê liên tục và để các ngân hàng quản lý dòng tiền. Các nguồn cung cấp gạo hằng tháng hiện chủ yếu đến từ các em học sinh Trường Olympia, WellSpring, Trường Múa… trên địa bàn Hà Nội. Chỉ riêng việc tìm kho để bảo quản gạo cũng không phải việc đơn giản đối với Từ thiện thật. Quán cà phê nhỏ của mẹ Trung trên phố Hàng Đậu (Hà Nội) cũng được biến thành nơi tập kết hàng, tập trung tình nguyện viên và là nơi họp bàn triển khai các chương trình, kế hoạch của quỹ.

Thành Trung vẫn duy trì vai trò MC trong nhiều chương trình và sự kiện

Quỹ Từ thiện thật đã tròn 5 tuổi. Thành Trung đã hiện thực hóa ước mơ thơ ấu của mình, đã xây dựng được tổ ấm nhỏ với người bạn đời cùng chung chí hướng “Từ thiện thật” và luôn thu xếp, truyền cảm hứng để cậu con trai của mình cùng tham gia nhiều hoạt động của quỹ.

Trong năm 2018, Thành Trung và Từ thiện thật dự định sẽ bắt tay xây dựng một cây cầu ở vùng cao, tổ chức những “lớp học thật” cho trẻ em nghèo, có hoàn cảnh khó khăn. Và Trung còn mong ước có thể liên kết với những tổ chức từ thiện khác như “Cơm có thịt”, “Ốm có thuốc”… tạo thành một “liên minh từ thiện” với những phương thức hoạt động thiết thực nhất, kịp thời nhất và đúng địa chỉ nhất.