50% ca bệnh hiếm là trẻ em, Bộ Y tế muốn nới phạm vi chi trả của quỹ BHYT

17:59 | 18/09/2023

Theo dõi PetroTimes trên

Trên toàn cầu ước tính có khoảng 300 triệu người mắc bệnh hiếm, chiếm 4% dân số thế giới, 50% là trẻ em. Đây là các bệnh có chi phí điều trị tốn kém, ít các phương pháp điều trị.

Sáng 18/9, Bộ Y tế tổ chức hội thảo xin ý kiến nguyên tắc, tiêu chí xây dựng danh mục thuốc thuộc phạm vi được hưởng của người tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) đối với một số nhóm thuốc đặc thù (thuốc hiếm, thuốc phối hợp…).

ThS Trần Thị Trang, Quyền Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm y tế (Bộ Y tế), cho biết, trong cơ cấu chi của BHYT, thuốc là cấu phần quan trọng và luôn chiếm tỷ trọng chi lớn nhất. Làm sao để có cơ cấu chi hợp lý là bài toán kinh tế không chỉ của Việt Nam mà nhiều quốc gia.

50% ca bệnh hiếm là trẻ em, Bộ Y tế muốn nới phạm vi chi trả của quỹ BHYT - 1

ThS Trần Thị Trang, Quyền Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm y tế, Bộ Y tế (Ảnh: VGP).

Theo thống kê của Bảo hiểm Xã hội Việt Nam, trung bình một năm (giai đoạn 2022-2023) BHYT chi khoảng 105.000-110.000 tỷ đồng mỗi năm, với 150 triệu lượt khám chữa bệnh BHYT. Trong đó, thuốc chiếm 34% trong cơ cấu chi, sau đó là vật tư y tế, dịch vụ kỹ thuật, tiền giường, ngày công…

Theo bà Trang, Việt Nam là quốc gia có danh mục thuốc thuộc phạm vi chi trả của quỹ BHYT tương đối đầy đủ và rộng so với mức đóng trung bình của người tham gia BHYT.

Danh mục thuốc được BHYT chi trả của một số quốc gia trong khu vực như Thái Lan, Indonesia, Philippines chỉ khoảng 600-700 hoạt chất, của Việt Nam có đến 1.030 hoạt chất và dạng phối hợp.

Trong khi đó, mức đóng trung bình 1 thẻ BHYT tại nước ta chỉ khoảng 1 triệu đồng/năm, thấp hơn so với các quốc gia so sánh.

Thống kê trong năm 2022 và 6 tháng đầu năm 2023 cho thấy, có 94 người bệnh được quỹ BHYT chi trả trên 1 tỷ đồng/ năm. Trường hợp được thanh toán cao nhất (mắc rối loạn chuyển hóa carbohydrate) là gần 4,7 tỷ đồng.

Tỷ trọng chi cho thuốc được đảm bảo ở mức cân đối, hợp lý sẽ góp phần bảo vệ quyền lợi của người tham gia BHYT, cân đối quỹ, tính khoa học hợp lý trong chỉ định khám chữa bệnh. Đã 4 năm Việt Nam chưa cập nhật danh mục thuốc được BHYT chi trả theo yêu cầu thực tiễn do nhiều điều kiện.

Có khoảng 7.000 loại bệnh hiếm

50% ca bệnh hiếm là trẻ em, Bộ Y tế muốn nới phạm vi chi trả của quỹ BHYT - 2

Trẻ mắc bệnh hiếm cần sự hỗ trợ, sẻ chia nhiều hơn từ cộng đồng (Ảnh: Hoàng Lê).

Liên quan đến một số thuốc đặc thù, hiếm, dạng phối hợp, theo bà Trang, việc cập nhật danh mục như thế nào, chi trả như thế nào là một trong những nội dung cần quan tâm đánh giá để đưa ra nguyên tắc, tiêu chí, đảm bảo khoa học thực tiễn.

"Cái khó của chúng ta khi xây dựng danh mục thuốc và phạm vi chi trả là mức đóng chưa cao nhưng phạm vi chi trả đã có nhiều ưu việt. Người bệnh muốn phạm vi tốt nhất, thầy thuốc, nhân viên y tế cũng luôn muốn quyền lợi tốt nhất cho người bệnh nhưng quỹ chỉ có hạn. Vì thế cần đảm bảo cân đối quỹ, có nguồn lực để chi tối đa quyền lợi cho người bệnh", bà Trang nói.

Để làm được điều đó, Bộ Y tế đang nghiên cứu đề xuất đa dạng nguồn kinh phí BHYT, kể cả xã hội hóa, nhằm cố gắng mở rộng tối đa quyền lợi cho người tham gia BHYT, bổ sung thêm các phương pháp thanh toán…

Bộ Y tế cũng xây dựng dự thảo tiêu chí bổ sung thuốc mới vào danh mục thuốc hóa dược, sinh phẩm, thuốc phóng xạ và chất đánh dấu thuộc phạm vi được hưởng của người tham gia BHYT. Đây là nội dung quan trọng.

Nhiều nội dung cần cân nhắc là căn cứ danh mục nào để phân loại nhóm thuốc giải độc, cấp cứu, thuốc hiếm, chỉ định thuốc, có yêu cầu đánh giá chi phí - hiệu quả hay không...

"Việc bổ sung các thuốc mới cần đi theo hướng khả thi nhất. Vì mới nên chúng ta phải đi từng bước, cái gì chắc chắn khả thi có thể làm", bà Trang nhấn mạnh.

Bà Trang hy vọng trước quý III, Bộ Y tế có thể ban hành được văn bản này.

TS Nguyễn Khánh Phương, Phó Viện trưởng Viện chiến lược và Chính sách y tế, Bộ Y tế, cho biết thêm, toàn cầu ước tính có khoảng 300 triệu người mắc bệnh hiếm, chiếm 4% dân số thế giới, với khoảng 7.000 bệnh. 50% các trường hợp mắc bệnh hiếm là trẻ em. Đây là bệnh có chi phí điều trị tốn kém, ít các phương pháp điều trị.

Nước ta hiện chưa có văn bản quy phạm pháp luật về bệnh hiếm.

Theo bà, chúng ta cần xây dựng chính sách thuốc hiếm nhằm tăng tiếp cận thuốc. Thuốc hiếm có tính chất đặc biệt và cho nhóm bệnh nhân đặc biệt nên tiêu chí phê duyệt thuốc hiếm trong chương trình thanh toán của chính phủ hoặc BHYT cũng cần đặc biệt hơn so với thuốc thông thường.

Cụ thể, tiêu chí đạt ngưỡng chi phí - hiệu quả không nên xem là tiêu chí bắt buộc mà chỉ coi là một trong các tiêu chí xem xét.

Đồng thời, cần nghiên cứu áp dụng thí điểm cơ chế, sáng kiến tài chính mới để mở ra cơ hội tăng cường tiếp cận thuốc hiếm, chi phí cao.

Theo Dân trí