Theo đơn thư tố cáo, ông Hoàng Xuân Quế là tác giả luận án tiến sĩ bảo vệ năm 2003 với đề tài Giải pháp hoàn thiện các công cụ chủ yếu của chính sách tiền tệ ở Việt Nam đã "đạo văn" tới 30% dung lượng luận án tiến sĩ bảo vệ năm 2002 của Mai Thanh Quế, Học viện Ngân hàng với đề tài Các giải pháp hoàn thiện việc cung ứng và kiểm soát khối lượng tiền lưu thông của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam trong nền kinh tế thị trường.

Kết quả 100% thành viên trong hội đồng khẳng định luận án của ông Hoàng Xuân Quế sao chép một phần từ luận án của ông Mai Thanh Quế. Các sao chép trong nội dung luận án của ông Hoàng Xuân Quế là không hợp pháp vì các nội dung sao chép không có chú dẫn nguồn trích và việc sao chép không đúng quy định (không có dấu ngoặc kép cho phần sao chép nguyên văn). Mức độ sao chép lên đến 52,5/159 trang của luận án (khoảng 30,02%). Theo đó, luận án của ông Hoàng Xuân Quế “không được coi là một công trình khoa học hoàn chỉnh và gần như không còn giá trị trong nghiên cứu khoa học và thực tiễn”.

PGS.TS Hoàng Xuân Quế đã sao chép y nguyên gần 30% nội dung Luận án của Tiến sỹ Mai Thanh Quế.

Điều đáng nói ngay cả khi bị tố cáo “đạo văn”, ông Hoàng Xuân Quế tiếp tục không trung thực khi báo cáo tổ xác minh rằng bản luận án được lưu trữ tại thư viện Quốc gia… “bị đánh tráo” hoặc bị “nộp nhầm” do ông Hoàng Xuân Quế không phải là người trực tiếp nộp mà “nhờ người cháu nộp hộ”. Để minh chứng cho điều này, ông Hoàng Xuân Quế còn đưa ra ba bản luận án được nói là lấy từ lưu trữ và có chữ ký của các thành viên hội đồng hoặc chữ ký của gia đình thành viên hội đồng.

Tuy nhiên, xác minh của Bộ GD-ĐT và cơ quan an ninh cho thấy những cuốn luận án mà ông Quế đưa ra làm bằng chứng không đồng nhất với nhau, có dấu hiệu “làm mới” lại. Bản thân các thành viên hội đồng và người thân của thành viên hội đồng cũng xác nhận việc ông Quế “tự tìm ra” những cuốn luận án này, xin chữ ký của họ, chứ hoàn toàn không phải do các thành viên hội đồng bảo vệ luận án tiến sĩ của ông Quế chủ động cung cấp.

Hành vi sao chép luận án của ông Hoàng Xuân Quế vi phạm quy định của Bộ về đào tạo sau ĐH và quy chế văn bằng chứng chỉ. Bộ đã giao cho Vụ Giáo dục ĐH tham mưu cho Bộ trưởng tiến hành thu hồi bằng tiến sĩ, có văn bản đề nghị Hội đồng chức danh giáo sư nhà nước xem xét thu hồi quyết định công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh Phó giáo sư của ông Hoàng Xuân Quế.

Theo thống kê của Bộ Khoa học - Công nghệ, hiện nay cả nước có một đội ngũ trên 9.000 giáo sư và phó giáo sư, 24.300 tiến sĩ và 101.000 thạc sĩ. So với năm 1996 đội ngũ này tăng trung bình 11,6%/năm, trong đó tiến sĩ tăng 7%/năm, thạc sĩ tăng 14%/năm. Số lượng giáo sư, tiến sĩ của chúng ta nhiều nhất Đông Nam Á nhưng số bài báo khoa học lại rất ít, số lượng bằng sáng chế được đăng ký tại Mỹ trong 5 năm (2006 - 2010) chỉ vỏn vẹn 5 bằng. 

Khánh An