Ông Nguyễn Ngọc Cảnh - Vụ trưởng Vụ Quản lý ngoại hối

Xung quanh câu chuyện vàng miếng SJC loại một chữ bị ngừng mua những ngày qua, ông Nguyễn Ngọc Cảnh - Vụ trưởng Vụ Quản lý ngoại hối - Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã trao đổi với phóng viên về vấn đề này.

Trong mấy ngày vừa qua, trên thị trường có hiện tượng người dân bán vàng miếng SJC nhưng doanh nghiệp kinh doanh vàng không thu mua vàng miếng SJC một chữ, có doanh nghiệp thu mua với mức phí rất cao. Ông có thể cho biết khác biệt giữa vàng miếng SJC một chữ và vàng miếng SJC hai chữ không, thưa ông?

Trước hết, phải khẳng định, căn cứ Nghị định 24/2012/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh vàng và các quy định khác của pháp luật, Nhà nước đều công nhận quyền nắm giữ, mua, bán tất cả các loại vàng miếng hợp pháp của người dân, không có sự phân biệt đối xử và không hạn chế lưu thông các loại vàng miếng đã từng được NHNN cấp phép sản xuất. Do vậy, vàng miếng SJC một chữ hay vàng miếng SJC hai chữ đều được được lưu thông bình thường như tất cả các loại vàng miếng.

Vàng miếng SJC một chữ là những mẫu mã, sản phẩm vàng miếng SJC có 1 ký tự chữ trước dãy số sêri, do Công ty SJC đã sản xuất giai đoạn từ năm 1992 đến năm 1996. Theo Luật chất lượng sản phẩm hàng hóa và các quy định khác của pháp luật có liên quan, Công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn (Công ty SJC) phải chịu trách nhiệm trước pháp luật và người tiêu dùng về chất lượng sản phẩm do Công ty đã sản xuất. Bản thân Công ty SJC cũng đã khẳng định trước công luận vàng miếng SJC một chữ và vàng miếng SJC hai chữ đều có chất lượng như nhau.

Vừa qua, có một số thông tin cho rằng xảy ra hiện tượng Công ty SJC dừng thu mua vàng miếng SJC một chữ số trong vài ngày là do sự chậm trễ trong việc cấp hạn mức gia công lại vàng miếng SJC móp méo?

Đầu năm 2016, Công ty SJC có đề nghị NHNN cấp hạn mức cho công ty được gia công vàng miếng SJC móp méo thành vàng miếng SJC trong năm 2016. Căn cứ quy định tại Quyết định 1623/QĐ-NHNN ngày 23/8/2012 về việc tổ chức và quản lý sản xuất vàng miếng của NHNN, NHNN đã phối hợp với NHNN chi nhánhTPHCM triển khai các bước cần thiết để đảm bảo việc cấp hạn mức được thực hiện một cách chặt chẽ và đảm bảo đúng qui trình.

Ngày 11/1/2016, NHNN đã có văn bản chấp thuận cho Công ty SJC được gia công vàng miếng SJC móp méo thành vàng miếng SJC với hạn mức 30.000 lượng trong 06 tháng đầu năm 2016. Cùng ngày, NHNN đã có văn bản yêu cầu NHNN chi nhánh TPHCM thực hiện giám sát chặt chẽ quá trình gia công lại vàng miếng SJC móp méo thành vàng miếng SJC tại Công ty SJC theo đúng quy định hiện hành.

Việc cấp hạn mức gia công lại vàng miếng SJC móp méo được thực hiện hàng năm trên cơ sở nhu cầu thực tế của thị trường. Chúng tôi cũng đã đề nghị Công ty SJC cần chủ động hơn nữa trong việc dự báo nhu cầu của thị trường để đảm bảo không xảy ra tình trạng như những ngày vừa qua.

Có ý kiến cho rằng, xảy ra hiện tượng như thời gian gần đây là do Công ty SJC độc quyền sản xuất vàng miếng, quan điểm của ông về vấn đề này như thế nào?

Hoạt động sản xuất vàng miếng là độc quyền của Nhà nước, không phải là độc quyền doanh nghiệp. Khoản 3 Điều 4 Nghị định 24/2012/NĐ-CP đã quy định rõ “Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, xuất khẩu vàng nguyên liệu, nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng”. Sau khi Nghị định 24/2012/NĐ-CP được ban hành, việc sản xuất vàng miếng là do Nhà nước thông qua NHNN độc quyền tổ chức thực hiện, không có tổ chức, cá nhân nào được sản xuất vàng miếng, kể cả Công ty SJC.

Trước đây, cả nước có đến 8 tổ chức tín dụng và doanh nghiệp được cấp phép sản xuất vàng miếng, tuy nhiên, thương hiệu vàng miếng SJC đã được thị trường lựa chọn là thương hiệu uy tín và chất lượng cao nhất, chiếm trên 90% thị phần. Do đó, trên cơ sở quy luật của thị trường và để tiết kiệm chi phí cho Nhà nước và cho xã hội, Nhà nước thông qua NHNN đã thuê Công ty SJC gia công vàng miếng cho NHNN.

Công ty SJC không được tiếp tục sản xuất vàng miếng mà chỉ được gia công vàng miếng SJC 99,99% theo chỉ đạo của NHNN về hạn mức, thời điểm và nguồn vàng nguyên liệu để gia công vàng miếng. Đồng thời, NHNN kiểm soát tuyệt đối hoạt động gia công vàng miếng của Công ty SJC (như niêm phong khuôn, máy dập, có tổ giám sát tại SJC trong suốt quá trình gia công, kiểm định đầu vào và đầu ra chặt chẽ). Công ty SJC chịu hoàn toàn trách nhiệm về chất lượng sản phẩm và thực hiện việc hậu mãi sản phẩm vàng miếng do Công ty sản xuất, gia công vàng miếng.

Do vậy, việc Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng là hoàn toàn phù hợp, đảm bảo mục tiêu của Đảng và Chính phủ là tổ chức, sắp xếp lại thị trường vàng, làm suy giảm sức hấp dẫn của vàng miếng.

Vậy, trước tình trạng vàng miếng SJC loại một chữ số không được thu mua như thời gian qua, NHNN đã làm gì để đảm bảo quyền lợi của người dân? Ông có lời khuyên gì cho người dân không?

Như tôi đã đề cập ở trên, theo các quy định của pháp luật hiện hành, Công ty SJC phải chịu trách nhiệm bảo hành sản phẩm vàng miếng do Công ty đã sản xuất. Ngay sau khi xảy ra tình trạng như trên, NHNN đã yêu cầu Công ty SJC tiếp tục thực hiện thu mua vàng miếng SJC một chữ để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người dân. Đồng thời, NHNN cũng chỉ đạo NHNN chi nhánh TPHCM khẩn trương chỉ đạo và giám sát chặt chẽ việc thu mua, vàng miếng của Công ty SJC trên địa bàn.

Đến nay, hoạt động thu mua vàng miếng SJC một chữ đã diễn ra bình thường. Như Công ty SJC đã khuyến cáo, người dân đang nắm giữ vàng miếng SJC một chữ, nếu có nhu cầu bán hoặc chuyển đổi sang vàng miếng SJC hai chữ, nên đến giao dịch tại các địa điểm kinh doanh mua, bán vàng miếng của Công ty SJC để tránh thiệt hại không đáng có.

Một lần nữa, NHNN khẳng định vàng miếng SJC một chữ và vàng miếng SJC hai chữ đều được Nhà nước công nhận và được lưu thông bình thường, không có sự phân biệt. Do vậy, người dân nên bình tĩnh và cân nhắc kỹ trước khi ra quyết định mua, bán vàng để tránh thiệt hại không đáng có.

- Xin trân trọng cảm ơn ông!