Tàu đắm cổ Cù lao Chàm được phát hiện vào khoảng những năm đầu thập niên 1990 của thế kỷ 20. Đến năm 2003, Công ty Đoàn Ánh Dương đã tiếp nhận lại công việc khai quật từ một công ty của Malaysia và tìm thấy được trên 240.000 hiện vật còn nguyên vẹn và hàng vạn mảnh vỡ gốm sứ, hầu hết có xuất xứ từ vùng Chu Đậu (Hải Dương), có niên đại khoảng thế kỷ 15 – 16.

Nhiều nhà khoa học đã khẳng định tàu đắm ở Cù Lao Chàm chở đồ gốm thuần Việt, của các lò gốm Chu Đậu (Hải Dương) và Thăng Long. Bên cạnh đó, còn có một số vật dụng thường nhật của thủy thủ đoàn mà đến nay cũng được coi là cổ vật như đồ gốm sứ Trung Hoa và Thái Lan.

Sau hơn một thập kỷ nghiên cứu và trục vớt đồ gốm của con tàu đắm này, đến ngày 29/5, việc phân chia số cổ vật này đã được thực hiện tại Bảo tàng tỉnh Quảng Nam. Đại diện Sở VH – TT và DL Quảng Nam cùng đại diện Công ty Đoàn Ánh Dương đã tiến hành bốc thăm để phân chia hiện vật trong số 13.069 trong số 15.937 hiện vật trục vớt, được chia thành 10 lô hiện vật đều nhau, mỗi lô có 1390 hiện vật, trong đó có 6 hiện vật là ngăn giữa của hộp được xếp vào 6 hộp để chia.

Còn lại 2.838 hiện vật do chưa đủ 10 bảo cho một loại nên tạm bảo quản tại kho của bảo tàng Quảng Nam để chờ đợt khai quật tiếp theo.

Theo đó, phía Công ty Đoàn Ánh Dương sẽ nhận 7 trong số 10 lô cổ vật, phía tỉnh Quảng Nam sẽ nhận 3 lô cổ vật còn lại. 70% trong số 2.838 hiện vật đã được công ty Đoàn Ánh Dương hiến tặng cho bảo tàng Quảng Nam để trưng bày.

Điều đặc biệt, trong số những hiện vật này, có những chiếc đĩa tai bèo vô cùng quý giá với bề rộng 36cm, hoa văn tinh xảo, màu sắc đẹp có giá trị không dưới 30.000 USD. Ông Đoàn Sung, đại diện Công ty Đoàn Ánh Dương cho biết: “Đây đều là tài sản quốc gia, những cổ vật này vô cùng giá trị không chỉ về tiền bạc mà còn về ý nghĩa của nó. Chúng tôi hy vọng rằng Bảo tàng Quảng Nam sẽ gìn giữ những bảo vật này một cách trân trọng nhất!”.

Trao đổi với phóng viên, ông Hồ Xuân Tịnh - Phó Giám đốc Sở VH - TT và DL Quảng Nam cho biết: “Chúng tôi rất cảm kích trước hành động hiến tặng những cổ vật này của Công ty Đoàn Ánh Dương. Đây đều là những bảo vật vô giá, chứa đựng trong đó cả lịch sử, văn hóa và tư tưởng của người Việt xưa. Chúng tôi sẽ cố gắng đến mức tốt nhất để gìn giữ những cổ vật này!”.

Một số hình ảnh cổ vật: 

Bà Võ Thị Hạnh Dung, Giám đốc công ty TNHH Đoàn Ánh Dương cùng ông Đinh Hài – GĐ Sở VH - TT và DL Quảng Nam giới thiệu một cổ vật.

Mở niêm phong trước sự chứng kiến của cơ quan chức năng và báo chí.

Một số cổ vật có giá trị của con tàu đắm được khai quật.

Những chiếc đĩa tai bèo hoa văn đẹp đường kính 36cm có giá trị không dưới 30.000 USD.

Đại diện các bên kiểm tra hiện vật.

Một góc những cổ vật đã được phân lô để bốc thăm.

Hữu Cường